بررسی جایگاه رادیو در آموزش و ارتقای مهارت های ارتباطی حوزه خانواده

جامعه ایران هم اکنون در وضعیت بسیار حساس و بغرنج ناشی از شرایط گذار از دوران سنت به دوران مدرن قرار گرفته و ازجمله نهادهای اجتماعی تحت تاثیر این شرایط، خانواده ایرانی است. سیاست گذاران فرهنگی به منظور کاهش آسیب های اجتماعی حوزه خانواده، ناگزیر از مداخله و ارائه آموزش های مرتبط هستند. با توجه به اینکه زنان، از مهم ترین مخاطبان برنامه های رادیویی بوده و نقشی کلیدی در تشکیل کانون محبت در خانواده دارند؛ برنامه های رادیویی می تواند محمل مناسبی برای ارائه این گونه آموزش ها باشد. پژوهش پیش رو با استفاده از روش نظریه داده محور، داده های موردنیاز برای واکاوی نقش رادیو در ارتقای مهارت های ارتباطی در خانواده را از طریق مصاحبه عمیق با ۱۷ زن متاهل ساکن تهران که مخاطب برنامه های رادیویی بودند، گردآوری کرد. تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که با توجه به آمادگی و استقبال و نیاز شدید زنان به یادگیری مهارت های ارتباطی در خانواده، سهم قابل توجهی از برنامه های شنیده شده از رادیو توسط زنان، به موضوعات خبری و سرگرمی هایی نظیر مسابقات رادیویی اختصاص داشته و برنامه های آموزشی در حیطه خانواده نظیر فرزندپروری مبتنی بر نیازها و اقتضائات روز، مهارت های ارتباطی و زناشویی و ...، بخش اندکی از برنامه های رادیویی را که مشارکت کنندگان در پژوهش، مخاطب آن بوده اند، شامل شده است. مدل مفهومی نیز نشان می دهد که قالب های نامناسب برنامه سازی، فقدان ارتباط دوسویه موثر بین برنامه سازان و مخاطبان، بی حوصلگی ناشی از مشکلات مالی، جذابیت برنامه های ماهواره ای و استفاده گسترده از شبکه های اجتماعی مجازی، در زمره شرایط علی، زمینه ای و مداخله گری قرار دارند که بر «کاهش استفاده زنان از برنامه های آموزشی رادیو» به عنوان مقوله اصلی این پژوهش اثر داشته اند.