تحلیل موضوعی ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد امنیت دفاعی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 282

فایل این مقاله در 49 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

TADEMAM04_038

تاریخ نمایه سازی: 7 تیر 1400

چکیده مقاله:

واژه ژئوپلیتیک ، واژه ای نام آشنا و کاربردی در متون رسمی و کلاسیک مشاهیر،سیاست مداران ، تئوریسین های نظامی و جغرافی دانان مختلف و ... در عرصه هایمختلف ادوار تاریخی می باشد که مرتبا" در طول گذر تاریخی ، متناسب با چالش ها ،مناقشات و مناسبات های مختلف قدرتی و حاکمیتی ، غنای ماهیتی پیدا کرده و در اینفرآیند پیچیده ی تحولات جهانی ، آبدیده و تکامل یافته شد و روند تعاملات و مناسباتنوین ژئوپلیتیکی را متناسب با فضا و موقعیت های جغرافیایی در تولید قدرت و ایجادزیرساخت های تحقق مولفه های قدرتی و استراتژیکی فراهم نموده است. اما اغلبمتولیان و تصمیم گیرندگان حاکمیتی ، از بهره گیری از ظرفیت های بالقوه و بالفعل نوینژئوپلیتیکی ، در مسیر رسیدن به تحقق اهداف استراتژیکی و نگاه آینده نگری به قدرتافزایی دولتی و حاکمیت سرزمینی خود ، محروم هستند و علیرغم این که در محتوای درونی این کلید واژه ی استراتژیکی ، گنجینه های قدرتی گرانبهایی نمایان می گردد که هریک به تنهایی ، می تواند زمینه قدرت آوری و تاب آوری در مناسبات و تعاملاتبین المللی را برای هر کشوری و دولتی رقم بزند ، اما بهره برداران در عرصه های مختلفرقابتی ، به علت عدم شناخت و آگاهی لازم از ظرفیت های نوین ژئوپلیتیکی ، نمی توانندبه موقع بهره برداری اصولی و منطقی نمایند و از این طریق دچار استعمارزدگی ووابستگی شدید می شوند. ظرفیت های ژئوپلیتیکی و فاکتورهای استراتژیکی وابسته بهآن ، می توانند بدون تحمیل و تاثیرپذیری از هر گونه تهدید ، ترس و خطر ناشی از تنشها و چانه زنی های خصمانه ی معاندین و دشمنان فرا منطقه ای ، به حرکت پیش روندگیو پیش برندگی مناسبات و تعاملات برای هر کشوری و از جمله ایران اسلامی در عرصههای مختلف بین المللی و منطقه ای جهش و شتاب بیشتری داده و با عمق بخشی بر تحلیلهای ژئوپلیتیکی و رسیدن به مدل های ژئوپلیتیکی و چشم اندازهای ژئوپلیتیکی بر مبنایداشتن تفکر ژئوپلیتیکی ، می توان بر توسعه تفکر عمق استراتژیکی خود در مواجهه بارزم نامه های خصمانه ی و نانوشته ی معاندین و استکبار جهانی به شرط مطالعه ی پیشزمینه ای مناسب تحلیل ها و چشم اندازهای ژئوپلیتیکی الگوی اسلامی – ایرانی ، گامهای موثری را در تحقق توسعه پایدار و نیز رسیدن به الگوی امنیت پایدار در مناسبات وتعاملات بین المللی و منطقه ای خود در زمان حال و آینده ترسیم نمایند . روش جمعآوری اطلاعات عمدتا" کتابخانه ای و با توجه به نوع تحقیق که به صورت تحلیلی –توصیفی می باشد از مطالعات میدانی و منابع مختلف خارجی و داخلی خاص مبحثژئوپلیتیک استفاده گردیده است.

کلیدواژه ها:

ژئوپلیتیک ، مدل ژئوپلیتیکی اسلامی- ایرانی ، تحلیل ژئوپلیتیکی ، تفکر عمق استراتژیکی ، توسعه پایدار و امنیت پایدار

نویسندگان

عارف بهروز

پژوهشگر و کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی تهران

علی پیرامون

پژوهشگر و کارشناس زبان خارجه دانشگاه آزاد اسلامی