مهاجرت های روستایی در فارس (۱۳۴۰-۱۳۵۵)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 215

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSEH-9-2_007

تاریخ نمایه سازی: 27 تیر 1400

چکیده مقاله:

مهاجرت از روستا به شهر به عنوان شکل غالب مهاجرت در ایران، بر دو وجه است؛ یک وجه آن، شرایط طبیعی است که منجر به مهاجرت جمعیت اضافی یا اصطلاحا سرریز شدن جمعیت روستاها می­شود، وجه دیگر آن ناشی از سیاست­های حکومتی و اجرای اصلاحاتی ناقص در روستاهاست، نظیر اصلاحات ارضی. فروپاشی شیوههای تولیدی سنتی در جامعه ایرانی که نقطه اوج آن به اصلاحات ارضی در دهه چهل برمی گردد، به عنوان نقطه عطفی در تسریع روند مهاجرت­های داخلی روستا به شهر و رشد شهرنشینی در کشور قابل بررسی است. در این پژوهش سعی بر آن است تا شرایطی که موجب تسریع روند مهاجرت­های روستایی در فارس در دهه چهل و پنجاه شد، بررسی شود. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر اسناد و منابع تاریخی است. مهم­ترین رویدادی که در آغاز دهه چهل از سوی دولت برای بهبود زندگی اجتماعی روستاها صورت گرفت اصلاحات ارضی بود. طبق یافته­های پژوهش در فارس بعد از اصلاحات ارضی، درگیری­های زیادی بر سر نسق زراعی و نوع تقسیم زمین و آب وجود داشت. زمین­های فارس در نواحی مختلف استان وضعیت متفاوتی داشت. در بیشتر نواحی کشاورزان صاحب زمین شده بودند؛ ولی با نبود آب عملا بهره چندانی از اراضی خود نداشتند. از سوی دیگر خشک سالی های پی­درپی از مشکلات عمده در این استان بود. در کنار این شرایط بعضی از طرح­های دولتی (احداث سد و تشکیل شرکت­های سهامی زراعی) نیز باعث بدتر شدن شرایط شد که نتیجه آن شکل گیری مهاجرت­های روستایی گسترده­ و رشد شهرنشینی در استان بود.

نویسندگان

زینب قنبری نژاد

دانش آموخته دکتری تاریخ، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسنادسازمان اسناد و کتابخانه ملی ( ساکما): ۰۱۱۱۸۹-۲۳۰ ...
  • کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی (کمام): ۲۶/۱/۴۰۵/۱۳۷/۲ ...
  • روزنامه­ها اطلاعات (۲۵ تیر۱۳۲۹)، «تقسیمات جدید کشوری»، ش ۷۲۷۶ ...
  • اطلاعات (۲۴دی۱۳۴۱)، ش ۱۰۹۹۸ ...
  • بهار ایران (۱۰فروردین۱۳۵۰)، «سد داریوش»، ش ۲۴۴۸ ...
  • بهار ایران (۲۱ دی ۱۳۵۱)، «تا ۱۴۰۰: ایران نباید بیش ...
  • ش ۲۵۲۵ ...
  • پارس (۲۹بهمن۱۳۴۱)، «بیانات شاهنشاه هنگام گشایش کنفرانس اقتصادی»، ش ۲۶۸۳ ...
  • پیغام امروز (۱۴فروردین۱۳۵۰)، «دولت به یاری عشایر جنوب شرقی فارس ...
  • دو میلیون سر گوسفند عشایر فارس از خشک سالی و ...
  • روستائیان به شهر در استان فارس، دانشگاه شیراز: مرکز جمعیت ...
  • اسنادی از مهاجرت داخلی در ایران ۱۳۱۱- ۱۳۵۷(۱۳۹۰)، مرکز پژوهش ...
  • جمهوری، به کوشش ایرج محمدی، تهران: انتشارات خانه کتاب ...
  • اشرف، احمد (۱۳۶۱)، مسائل ارضی و دهقانی، «دهقانان زمین و ...
  • انتشارات موسسه آگاه ...
  • اشرف، احمد و علی بنوعزیزی (۱۳۷۲)، «طبقات اجتماعی در دوره ...
  • راهبرد، ش ۲ ...
  • اشرف، احمد و علی بنوعزیزی (۱۳۹۳)، طبقات اجتماعی- دولت و ...
  • فارسانی، تهران: انتشارات نیلوفر ...
  • اوضاع اقتصادی و اجتماعی استان فارس (۱۳۷۱)، سازمان برنامه وبودجه ...
  • مطالعات توسعه جنوب، دفتر برنامه ریزی ...
  • حسامیان، فرخ و دیگران (۱۳۶۳)، شهرنشینی در ایران، تهران: انتشارات ...
  • حمصی، محمد و علیرضا آیت اللهی (۱۳۵۷)، گزارش طرح بررسی ...
  • شهرها در استان فارس، مرکز تحقیقات وزارت تعاون و امور ...
  • خسروی، خسرو (۱۳۵۷)، جامعه دهقانی در ایران، تهران: انتشارات پیام ...
  • خسروی، خسرو (۲۵۳۵)، جامعه شناسی روستایی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران ...
  • خسروی، خسرو (۱۳۶۷)، بررسی آماری وضعیت ارضی ایران، تهران: مرکز ...
  • رجال عصر پهلوی، دکتر امینی به روایت اسناد ساواک (۱۳۷۹)، ...
  • اطلاعات ...
  • زاهدی مازندرانی، محمدجواد و دیگران (۱۳۶۶)، «مهاجرت روستایی و روند ...
  • ایران»، مجله اطلاعات سیاسی و اقتصادی، ش ۱۲ زاهدی مازندرانی، محمدجواد ...
  • اقتصاد کشاورزی و توسعه، ش ۶ ...
  • سرشماری عمومی نفوس و مسکن، سازمان برنامه مرکز آمار ایران، ...
  • سرشماری عمومی نفوس و مسکن، سازمان برنامه مرکز آمار ایران، ...
  • سرشماری عمومی نفوس و مسکن، سازمان برنامه مرکز آمار ایران، ...
  • عجمی، اسماعیل (۱۳۴۶)، سه مقاله درزمینه شناخت جامعه روستایی ایران، ...
  • بین المللی خانواده، تهران: بی نا ...
  • عجمی، اسماعیل (۱۳۴۸)، شش دانگی- پژوهشی درزمینه جامعه شناسی روستایی، ...
  • شیراز ...
  • عجمی، اسماعیل و دیگران (۱۳۵۳)، اثرات اقتصادی و اجتماعی سد ...
  • زیر سد)، شیراز: دانشگاه عمران ملی و مطالعات اجتماعی ...
  • عمید، محمدجواد (۱۳۸۱)، کشاورزی، فقر و اصلاحات ارضی در ایران، ...
  • نشر نی ...
  • فریدی­مجید، فاطمه (۱۳۹۰)، سرگذشت تقسیمات کشوری ۱۲۸۵-۱۳۸۵، جلد دوم، تهران: ...
  • شناسی ...
  • فقیری، امین (۱۳۸۳)، داستان­هایی از روستا، تهران: نشر قصه و ...
  • قرخلو، مهدی (۱۳۶۹)، «مسائل و مشکلات ایل قشقایی و طایفه ...
  • (ال یولی)»، فصلنامه عشایری، ش ۱۲ ...
  • کیا کجوری، سعید (۱۳۶۶)، «بررسی علل مهاجرت از روستا به ...
  • گروه جامعه­شناسی ...
  • گراهام، رابرت (۱۳۵۸)، ایران سراب قدرت، ترجمه فیروز نیا، تهران: ...
  • لمتون، آن (۱۳۴۵)، مالک و زارع، ترجمه منوچهر امیری، تهران: ...
  • لمتون، آن (۱۳۹۴)، اصلاحات ارضی در ایران ۱۳۴۵-۱۳۴۰، ترجمه مهدی ...
  • لهسایی زاده، عبدالعلی (۱۳۶۸)، تحولات اجتماعی در روستاهای ایران، شیراز: ...
  • لهسایی زاده، عبدالعلی (۱۳۷۲)، جامعه­شناسی کشاورزی، تهران: انتشارات اطلاعات ...
  • محرمی، نعمتاالله و حسن مهربان (۱۳۸۵). مجموعه قوانین و مصوبات ...
  • تهران: انتشارات گوهرشاد ...
  • مطالعات روستایی در ایران (۱۳۵۱)، تهران: گروه تحقیقات اقتصادی ...
  • مومنی، باقر (۱۳۵۹)، مسئله ارضی و جنگ طبقاتی در ایران، ...
  • نجفی، بهاءالدین (۱۳۶۷)، «تجدید سازمان تولید کشاورزی در استان فارس»، ...
  • انسانی دانشگاه شیراز، ش ۷، ص ۵۵-۶۸ ...
  • وزارت اقتصاد مرکز بررسی­های توسعه صنعتی و بازرگانی، امکانات توسعه ...
  • ۱۳۴۷ ...
  • هوگلند، اریک (۱۳۸۱)، زمین و انقلاب در ایران ۶۰-۱۳۴۰، ترجمه ...
  • همایون پور، هرمز (۱۳۶۱)، «روستاهای ایران و انقلاب»، مسئله ارضی ...
  • نمایش کامل مراجع