بررسی ویژگی های مورفو رسوبی مخروط افکنه رودخانه کال شور نیشابور در شمال شرق ایران با تاکید بر کنترل های اقلیمی کواترنر
محل انتشار: فصلنامه کواترنری ایران، دوره: 4، شماره: 4
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 417
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_NQUA-4-4_003
تاریخ نمایه سازی: 3 مرداد 1400
چکیده مقاله:
رسوبات کواترنری مخروط افکنه ها اطلاعات مهمی از شرایط اقلیمی گذشته و تحولات محیطی حوضه آبریز بالادست خود ارائه میکنند. در این پژوهش نویسندگان به بررسی تکامل الگوی رسوبی بر سطح مخروطافکنه کال شور پرداختند تا با استفاده از تفسیر نتایج حاصل از آنالیزهای ژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی این رسوبات محیط رسوب گذاری این رسوبات در دوره کواترنر را بررسی کنند. مخروط افکنه کال شور یک مخروط کوچک و نسبتا متقارن در شمال شرق ایران و در دامنه جنوبی رشته کوه بینالود است که بر پایه ویژگیهای رنگ و بافت و اندازه ذرات و مطالعات میدانی سطح آن به ۸ سطح مورفو رسوبی با نام های A۱ تا A۸ تقسیم شده است. بر پایه مطالعات رسوبشناسی، رسوبات مخروطافکنه کال شور دارای جورشدگی بد و بسیار بد، کج شدگی متقارن (تقریبا متقارن تا بسیار مثبت)، کشیدگی (متوسط و پهن)، و بافت گراول و گراول شنی هستند. در تفسیر ویژگیهای ژئوفیزیکی، اندازههای میانه، نمونههای A۲ و A۵ و A۶ و A۷ دارای میانه پایین تر، جورشدگی ضعیف، و کشیدگی بیشتر نسبت به بقیه رسوبات اند. همچنین، بر حسب نتایج آنالیزهای شیمیایی حاصل از آزمایش XRF، میزان عناصر اکسیدهای کلسیم و آلومینیوم و سیلیس و همچنین نسبت عناصر منیزیم به کلسیم و منگنز به کلسیم به ترتیب در نمونههای A۱ و A۳ و A۸ کاهش و در نمونههای A۶ و A۲ و A۵ و A۷ کاهش مییابد که به ترتیب نشاندهنده شرایط اقلیمی سرد و خشک و گرم و مرطوب است. به طور کلی، با توجه به نتایج آنالیزهای ژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی سیلاب حمل کننده در نمونههای A۶ و A۲ و A۵ و A۷ دارای سرعت بسیار زیاد (و نه لزوما دبی بالاتر) است. همچنین این سیلابها در محیطهایی با اقلیم سرد و خشک و با حاکمیت تخریب فیزیکی رخ داده اند و در نمونه های A۴ و A۱ و A۳ و A۸ اقلیم گرم و مرطوب با سیلابهای مداوم، اما، با انرژی کمتری رخ داده اند. بنابراین ۴ سطح رسوبی در نتیجه اقلیم سرد و خشک و ۴ سطح رسوبی در نتیجه اقلیم گرم و مرطوب در سطح این مخروط قابل مشاهده است.
کلیدواژه ها:
Alluvial fan ، Morpho-Sedimentary Features ، Quaternary ، Climatic Control ، Northeastern Iran. ، شمال شرق ایران ، کنترل های اقلیمی ، کواترنر ، مخروط افکنه ، ویژگی های مورفو رسوبی
نویسندگان
عذرا خسروی
Ph.D candidate in geomorphology, Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad, ۹۱۷۷۹۴۸۹۷۴ -Mashhad, Iran
سیدرضا حسین زاده
Professor of ۲ Institue of Geophysics, University of Tehran, ۱۴۱۵۵۶۴۶۶- Tehran, Iran
مرتضی فتاحی
Institue of Geophysics, University of Tehran, ۱۴۱۵۵۶۴۶۶- Tehran, Iran
محمد خانه باد
Department of Geology, Ferdowsi University of Mashhad, ۹۱۷۷۹۴۸۹۷۴-Mashhad, Iran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :