خردستایی و خردگریزی در حدیقه الحقیقه

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 281

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MAZHB-6-11_005

تاریخ نمایه سازی: 4 مرداد 1400

چکیده مقاله:

خردگرایی به مثابه مولفه­ای بنیادین و کارمایه­ای اساسی، همواره جزئی ثابت در شعر و هنر ایرانی بوده است؛ چه تعالی اجتماعی و تکامل تمدن، متوقف بر خردورزی و بهره مندی از این عنصر در جهان­بینی است. اگرچه سنت غالب سبک خراسانی، «طبیعت­گرایی» بوده است، با این همه شاعران این سبک فکری، به خردگرایی نیز بی توجه نبوده اند و مضامین مرتبط با خرد در میان اشعار این دسته به خوبی هویداست. هدف از این نوشتار بررسی جایگاه این عنصر در شعر سنایی و عمدتا در حدیقه الحقیقه است. بررسی محتوای حدیقه الحقیقه حکایت از بسامد بالای مضامین و مفاهیم مرتبط با خرد و خردگرایی نزد شاعر آن دارد، به طوری ­که تکرار ۱۳ بار واژه «عقل»، ۳ بار واژه «خرد» و ترکیبات آن، ۹ بار «عقل کلی» و ۱ بار «اللباب» در ۲۲ بیت فصل اول منظومه حدیقه الحقیقه نشان از رویکرد عقلایی و خردمندانه سنایی در کتاب دارد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

فاطمه امامی

استادیار گروه ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

شهین اوجاق علیزاده

استادیار گروه ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

صدیقه سنایی

دانشجوی دکتری ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعابراهیمی دینانی، غلامحسین (۱۳۸۰)، دفتر عقل و آیت عشق، تهران: ...
  • ابوترابی، خدیجه (۱۳۹۵)، «تجربه عرفانی در اشعار سنایی غزنوی»، مطالعات ...
  • پارسانسب، محمد (۱۳۸۸)، «از عقل ناصر خسرو تا عقل سنایی»، ...
  • جعفریان، رسول (۱۳۸۷)، تاریخ تشیع در ایران، تهران: انتشارات علم، ...
  • جوکار، نجف، شیرین رزمجو بختیاری و الهام خلیلی جهرمی (۱۳۹۴)، ...
  • حسنی کلهری، شهلا (۱۳۹۵)، «بررسی عقل از دیدگاه سنایی غزنوی ...
  • حلبی، علی­اصغر (۱۳۹۳)، گزیده حدیقه الحقیقه، تهران: انتشارات دانشگاه پیام ...
  • حیاتی، وحید و سیدابوالقاسم حسینی ژرفا (۱۳۹۷)، «مطالعه دیدگاه دکتر ...
  • خرمشاهی، بهاء الدین (۱۳۷۳)، حافظ نامه: شرح الفاظ، اعلام، مفاهیم ...
  • دهقان، علی و مریم امینی (۱۳۹۰)، «بررسی تطبیقی عرفان سنایی ...
  • راعی صدقیانی، مسعود (۱۳۸۴)، «عقل از نظرگاه مولوی»، ماهنامه حافظ، ...
  • رزاق پور، مرتضی، رضا صادقی شهپر، و اکرم مصفا (۱۳۹۳)، ...
  • زرقانی، سیدمهدی (۱۳۷۸)، «انسان در شعر سنایی غزنوی»، کیهان فرهنگی، ...
  • زرقانی، سیدمهدی (۱۳۷۸)، افق های شعر و اندیشه سنایی، تهران: ...
  • زرقانی، مهدی، (۱۳۸۱) زلف عالم سوز: نقد و تحلیل و ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۵۶)، ارزش میراث صوفیه، تهران: انتشارات امیرکبیر، ...
  • سعیدی، حسن و سمانه فیضی (۱۳۹۵)، «بررسی و نقش عقل ...
  • سنایی، مجدود بن آدم (۱۳۸۱)، دیوان حکیم سنائی غزنوی ...
  • سنایی، مجدود بن آدم (بی تا)، مکاتیب سنایی، به کوشش: ...
  • «سنایی و نفی اندیشه ورزی در مورد خداوند»، خبرگزاری کتاب ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا (۱۳۹۵)، تازیانه­های سلوک: نقد و تحلیل چند ...
  • صفا، ذبیح الله (۱۳۸۱)،تاریخ ادبیات ایران (جلد اول)، تهران: انتشارات ...
  • عباسی ، عبداللطیف بن عبدالله (۱۳۸۷)، لطایف الحدایق (شرح عبداللطیف ...
  • فتوحی، محمود و علی اصغر محمدخانی (۱۳۸۵)، شوریده ای در ...
  • کاکه رش، فرهاد (۱۳۸۸)، «تاثیر اندیشه­های کلامی غزالی بر آرای ...
  • محمدخانی، علی اصغر فتوحی (۱۳۹۵)، «سنایی، مجدود بن آدم»، قم: ...
  • محمودی، مریم (۱۳۹۰)، «جایگاه عقل در تفکر عرفانی سنایی»، عرفان ...
  • مدرس رضوی، محمدتقی (۱۳۸۷)، حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه، مجدود ...
  • مدرس، محمدعلی (۱۳۶۹)، ریحانه الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۷۹)، مجموعه آثار شهید مطهری، ج۸: درس های ...
  • ملکشاهی، حسن (بی تا)، ترجمه و شرح اشارت و تنبیهات ...
  • نمایش کامل مراجع