اوقات فراغت در قرن جدید؛ نقش تغییر نسل ها

براساس پژوهش های انجام شده، بین رفتار اوقات فراغت و مراحل زندگی رابطه وجود دارد. به همین دلیل بررسی ویژگی هاینسل های مختلف برای در نظر گرفتن ملاحظات لازم در برنامه ریزی اوقات فراغت حائز اهمیت می باشد. ما در این مقاله،ویژگیهای ۵ نسل شناسایی شده و ملاحظات لازم برای برنامه های اوقات فراغت هر نسل به طور مختصر مورد بررسی قرار میگیرد. قدیمی ترین نسل را بزرگترین نسل می نامند. این نسل متولدین سال ۱۳۲۳ ه ش و ماقبل آن را شامل می شود و به نسل خاموش مشهور است. بین جنگهای اول و دوم جهانی در اوج بوده اند. این نسل که دوران بازنشستگی خود را می گذرانند، وقت آزادبیشتری برای فعالیت های اوقات فراغت دارند. لذا برای برنامه ریزی اوقات فراغت این افراد باید به مواردی چون حق انتخاب،مشارکت در برنامه ریزی، تعامل با سایر نسل ها در فعالیت، نوآوری (این افراد دوست ندارند فعالیت های گذشته خود را تکرار کنند)و در دسترس بودن توجه کرد. دومین نسل، در دوره انفجار جمعیت پس از جنگ جهانی دوم ، یعنی در حد فاصل سال های ۱۳۲۴و ۱۳۴۳ ه ش متولد شده اند. این نسل در دوره اواخر بزرگسالی قرار دارند. محققان اظهار داشته اند که اوقات فراغت موجب ایجاد تعامل و معناداری در زندگی این افراد می شود. براساس پژوهش های انجام شده مطالعه، پیاده روی و باغبانی از فعالیت هایپرطرفدار این نسل هستند. نسل سوم نسل X است که بین سال-های ۱۳۴۴ تا ۱۳۵۷ متولد شده اند. این نسل که در بزرگسالیمیانه قرار دارند درباره دلایل مرگ و میر آگاهی بیشتری یافته و به همین دلیل برای حفظ سلامتی به ورزش اهمیت بیشتری میدهند. در این مرحله از بزرگسالی افراد از یک مدل مصرف کننده از اوقات فراغت مانند رفتن به رستوران برای صرف غذا و یامسافرت استفاده می کنند. افرادی که در اواخر این مرحله قرار دارند انتقال به میانسالی را تجربه می کنند. رفتارهای اوقات فراغتو تفریحی این گروه به احتمال زیاد خودانگیخته، مبتنی بر تجربه، مربوط به وظایف زندگی، متمرکز بر حال و با انگیزه درونی است.نسل چهارم نسل Y است که بین سالهای ۱۳۵۸ و ۱۳۷۲ متولد شده اند. این نسل در دوره اوایل بزرگسالی قرار دارند. در این دورهبیشتر افراد نقش های خود را در مشاغل پیدا کرده و همسر، پدر و مادر می شوند و به دلیل شروی کار و تشکیل خانواده، اوقاتفراغت با محدودیت زمانی روبه رو می شود. بنابراین، افراد فعالیت های کمتر و خاص تری را انتخاب می کنند. برای برنامه ریزیاوقات فراغت این نسل باید فعالیت هایی را مد نظر قرار داد که کل خانواده باهم از آن لذت ببرند که دراین باره می توان به برنامههای متنوعی چون موسیقی یا ورزش های گروهی (خانوادگی) در پارک ها اشاره کرد. نسل پنجم و آخر، نسل Z است که متولدین۱۳۷۳ تا کنون را شامل می-شود. این نسل به خاطر متولد شدن در فناوری و اینترنت به عنوان نسل گوگل نیز شناخته میشوند. با توجه به رواج فناوری، تحقیقات نشان داده است که این نسل چاق ترین و دارای کمترین فعالیت بدنی نسبت به نسل هایقبل از آن است. این نسل وقت کمتری را در فضای باز می گذرانند، اما تحقیقات نشان داده افرادی که اوقات فراغت خود را درفضای باز می گذرانند احساس خوشبختی و اعتماد به نفس بیشتری دارند.