واکاوی چند بیت منسوب به رودکی سمرقندی براساس چند منبع کهن

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 350

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LTR-25-87_008

تاریخ نمایه سازی: 9 مرداد 1400

چکیده مقاله:

دیوان رودکی از مهم ترین دیوان های شعری حوزه خراسان است که تنها اشعاری پراکنده از آن در برخی متون کهن و متاخر باقی مانده است. نفیسی توانست با تلاش فراوان بخشی از اشعار رودکی را از متون مختلف گردآوری کند و دیوانی مختصر از این شاعر کثیرالشعر فراهم آورد؛ فرهنگ های لغتی همچون: لغت فرس، «صحاح الفرس» و...، همچنین برخی منابع بلاغی نظیر: ترجمان البلاغه، حدایق السحر، المعجم فی معائیر اشعار العجم و... منابع مورد استناد نفیسی بوده اند. در نوشتار حاضر سعی بر آن است که با معرفی و رفع دو نقیصه در این تصحیح، گامی در مسیر دستیابی به دیوان منقح آدم الشعرای ادب فارسی برداشته شود. این دو نقص، نخست اینکه ابیاتی از رودکی در این منابع وجود دارد که در دیوان مصحح نفیسی و برخی دیگر از دیوان­های چاپی ضبط نشده است. دیگر آنکه در این تصحیح با استناد به منابع اشاره شده، ابیاتی به نام رودکی ثبت شده که با مراجعه به این منابع، مشخص می شود که این سروده ها منسوب به شاعری دیگر است. در این جستار سعی شده با مراجعه به برخی کتاب های چاپی و چند نسخه خطی، ابیات منسوب به رودکی که از دیوان مصحح نفیسی فوت شده، گردآوری شود، ابیات تازه منتسب به رودکی مطرح و انتساب های نادرست به او معرفی و مردود شود.

نویسندگان

سجاد دهقان

کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران

زهرا نصیری شیراز

استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران

نصرالله امامی

استاد، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران

مژگان شیرمحمدی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمداف، میرزاملا. (۱۳۹۳). پیرامون رودکی و رودکی­شناسان. تهران: انتشارات علمی ...
  • ارشادسرابی، اصغر. (۱۳۷۰). بیتی بازیافته از رودکی (در خلال تفسیر ...
  • اسدی طوسی، ابومنصور علی­بن احمد. (۱۸۹۷).کتاب لغت فرس. به سعی ...
  • ______________________. (۱۳۱۹). کتاب لغت فرس، تصحیح عباس اقبال. تهران: مجلس ...
  • ______________________. (۱۳۱۲). نسخه خطی «لغت فرس» نخجوانی با عنوان «مشکلات ...
  • ______________________. (۱۳۳۶). لغت فرس. به کوشش محمد دبیرسیاقی. تهران: کتابخانه ...
  • ______________________. (۱۳۶۵). «لغت فرس» «لغت دری». تصحیح فتح الله مجتبایی ...
  • افشار، ایرج. (۱۳۶۸). دو بیت تازه یاب از رودکی، آینده. ...
  • انوری، محمد بن محمد. (۱۳۷۶). دیوان انوری. به اهتمام محمد ...
  • اهل، جلال­الدین یوسف. (۱۳۵۸). فرائد غیاثی. به تصحیح حشمت موید. ...
  • _____________. (بی­تا). فرائد غیاثی. نسخه خطی کتابخانه ملی. بدون شماره ...
  • بختیار، مظفر. رضایی، حمید. (۱۳۸۷). شعرهای کهن در کتاب ارشاد ...
  • تبریزی، قطران. (۱۳۶۲). دیوان قطران تبریزی. از روی نسخه تصحیح ...
  • تتوی، عبدالرشید بن عبدالغفور. (۱۳۳۷). فرهنگ رشیدی. به کوشش محمد ...
  • جمال­الدین انجو، حسین بن حسن. (۱۳۵۹). فرهنگ جهانگیری. به کوشش ...
  • حافظ اوبهی ، سلطان علی هروی. (۹۳۶ق).تحفهالاحباب. نسخه خطی کتابخانه ...
  • ________________________. (۱۳۶۵).تحفهالاحباب، به کوشش فریدون تقی­زاده طوسی و نصرت­الزمان ریاضی ...
  • حلیمی، لطف­الله. (بی­تا). شرح بحرالغرائب. نسخه خطی کتابخانه مجلس. شماره ...
  • خاقانی شروانی، بدیل بن علی. (۱۳۸۵). دیوان خاقانی شروانی. مقابله ...
  • خواجه­اف، شاه­منصور. (۱۳۹۶). یک بیت پرنیان (مجموعه مقالات پژوهشگران تاجیک ...
  • دقیقی طوسی، ابومنصور محمد بن احمد. (۱۳۷۳). دیوان ابومنصور محمد ...
  • دهخدا، علی اکبر. (۱۳۷۷). لغت­نامه. تهران: دانشگاه تهران ...
  • رادویانی، محمد بن عمر. (۱۹۴۹). ترجمان­البلاغه. تصحیح احمد آتش، استانبول: ...
  • رودکی، جعفربن محمد. (۱۳۷۳). دیوان رودکی سمرقندی بر اساس نسخه ...
  • ___________________. (۱۳۷۴). دیوان رودکی. شرح و توضیح منوچهر دانش­پژوه. تهران: ...
  • ___________________. (۱۳۷۸). دیوان شعر رودکی (با شرح و توضیح). پژوهش ...
  • ___________________. (۱۳۸۶). دیوان اشعار رودکی. تصحیح ویرایش و توضیح نصراالله ...
  • ___________________. (۱۳۸۷). دیوان اشعار ابوعبدالله جعفر بن محمد رودکی. متن ...
  • ___________________. (۱۳۸۷). دیوان رودکی. تصحیح و تشریح قادر رستم. ترجمه ...
  • ___________________. (۱۳۸۸). دیوان اشعار رودکی. تصحیح و مقابله نادر کریمیان ...
  • ___________________. (۱۳۸۹). دیوان رودکی (به همراه شرح کامل دشواری­ها). به ...
  • ___________________. (۱۳۹۱). دیوان رودکی (با توضیح و نقد و تحلیل ...
  • ___________________. (۱۳۹۶). دیوان رودکی (۱۰۹۸ بیت بدست آمده تا امروز ...
  • ریاحی، محمد­امین. (۱۳۸۶). کسایی مروزی زندگی، اندیشه و شعر او. ...
  • سپانلو، محمدعلی. (۱۳۸۳). بیتی بازیافته از چکامه بخارا. گوهران، (۳) ...
  • سروری کاشانی، محمد قاسم بن محمد. (۱۳۳۸). مجمع­الفرس. به تصحیح ...
  • شریفی صحی، محسن. (۱۳۹۴). بررسی برخی مجموعه­های شعری رودکی و ...
  • شعوری، حسین­بن عبدالله. (۱۱۵۵). فرهنگ شعوری(لسان­العجم). چاپ سنگی، قسطنطنیه: دارالمطبعه ...
  • صادقی، علی­اشرف. (۱۳۷۲). اشعار تازە رودکی. نشر دانش، (۷۶) ۱۳، ...
  • ________________. (۱۳۸۱). سه بیت تازه از رودکی، نامه فرهنگستان، (۲۰) ...
  • فرهنگ فارسی مدرسه سپهسالار(منسوب به قطران). (۱۳۸۰). به تصحیح علی ...
  • قاسمی، مسعود. (۱۳۹۲). معرفی و تصحیح چند بیت از رودکی. ...
  • معینی، امیرحسین. (۱۳۹۴). دیوان رودکی «متن و شرح». تهران: طلایه ...
  • منجیک ترمذی، علی بن محمد. (۱۳۹۱). دیوان منجیک ترمذی. به ...
  • منشی، ابوالمعالی نصرالله. (۱۳۸۹). کلیله و دمنه. تصحیح و توضیح ...
  • میرزایف، عبدالغنی. (۱۹۵۸). ابوعبدالله رودکی و آثار منظوم رودکی (تحت ...
  • نخجوانی، هندوشاه. (۱۳۴۱). «صحاح الفرس. به اهتمام عبدالعلی طاعتی. تهران: ...
  • نفیسی، سعید. (۱۳۱۹). احوال و اشعار ابوعبدالله جعفر بن محمد ...
  • ___________. (۱۳۴۱). محیط زندگی و احوال و اشعار رودکی. چ ...
  • نوشاهی، عارف. (۱۳۸۹). اشعار نویافته رودکی سمرقندی (بر اساس دو ...
  • نویدی ملاطی، علی. (۱۳۹۴). این دو بیت از رودکی نیست. ...
  • وفایی، حسین. (۱۳۷۴). فرهنگ فارسی(معروف به فرهنگ وفایی)، براساس نسخه­های ...
  • نمایش کامل مراجع