شیوه تاویل عاشقانه مولانا از آیات قران و بررسی آن در قصه های قرآنی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 227

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_DORRE-10-36_001

تاریخ نمایه سازی: 9 مرداد 1400

چکیده مقاله:

مولوی از بزرگ ترین عارفان داستان پرداز ادب فارسی است که به قصد بیان نکات اخلاقی و عرفانی به داستان سرایی خصوصا قصص قرآن روی آورده است. یکی از ارکان مهم داستان های قرآن که در مثنوی مورد استفاده مولوی قرار گرفته است، شخصیت ها و چهره های قرآنی خصوصا پیامبران می باشند. مولانا در مثنوی از بسیاری آیات قرآن بهره گرفته است و یکی از شگردهای مهم مولانا در برخورد با آیات قرآن کریم تاویل و تفسیر ذوقی و عاشقانه آن ها است. تاویل در فرهنگ اسلامی و به خصوص در ادب عرفانی، اصطلاحی معروف است که تحت عنوان تفسیر باطنی و از ظاهر به باطن رفتن به کاربرده می شود. اصولا اعتقاد به باطن امور در مرکز تفکر مولاناست به همین دلیل او به تاویل توجهی ویژه دارد. او معتقد است که قرآن کریم دارای باطنی است که در زیر ظاهر الفاظ پنهان است. تاویل آیات قرآن کریم در مثنوی شیوه ای از تفسیر است که باطن را از ورای ظاهر و با معیار عشق و ذوق بیرون می آورد؛ ولی ظاهر را نفی نمی کند. یکی از مهم ترین شرایط تاویل از نگاه او، تاویل خویش است که خودشناسی و تزکیه نفس را ضروری می کند و نتیجه آن است؛ به این معنی که تاویل باید آدمی را به رحمت خداوند امیدوار کند.

نویسندگان

حلیمه دیلمی نژاد

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

شمس الحاجیه اردلانی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.

سید احمد حسینی کازرونی

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم (۱۳۸۴)، ترجمه مهدی الهی قمشه ای، تهران: حافظ ...
  • ابراهیمی، مهدی (۱۳۸۲)، «تاویل قرآن در مثنوی»، نشریه دانشکده ادبیات ...
  • ابویزید، نصر حامد (۱۳۸۰)، معنای متن، ترجمه مرتضی کریمی نیا، ...
  • راستگو، سید محمد (۱۳۸۳)، «نگاهی نو به تاویل»، مجله دانشکده ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۶۶)، بحر در کوزه، تهران: علمی، چاپ ...
  • (۱۳۶۸)، سر نی، ج ۱، تهران: علمی ...
  • سبزواری، ملا هادی (۱۳۷۵)، شرح مثنوی، به کوشش مصطفی بروجردی، ...
  • شمس تبریزی، محمد بن علی (۱۳۶۹)، مقالات، به کوشش محمدعلی ...
  • شمیسا، سیروس (۱۳۹۱)، مولانا و چند داستان از مثنوی، تهران: ...
  • شهیدی، جعفر (۱۳۶۸)، نهج البلاغه، تهران: سازمان انتشارات و آموزش ...
  • (۱۳۷۳)، شرح مثنوی، تهران: علمی و فرهنگی ...
  • طباطبایی، محمدحسن (۱۳۶۱)، قرآن در اسلام، تهران: بنیاد علوم اسلامی. ...
  • (۱۳۶۸)، تفسیر قرآن، ترجمه محمدباقر موسوی همدانی، تهران: انتشارات اسلامی، ...
  • عین القضات همدانی (۱۳۷۰)، تمهیدات، با مقدمه و تصحیح و ...
  • فروزانفر، بدیع الزمان (۱۳۷۳)، شرح مثنوی شریف، تهران: زوار. ...
  • (۱۳۸۴)، رساله در تحقیق زندگی مولانا، تهران: زوار ...
  • گوهرین، سیدصادق (۱۳۸۳)، شرح اصطلاحات عرفانی، تهران: زوار ...
  • لوئیس، فرانگلین (۱۳۸۴)، مولانا دیروز تا امروز شرق و غرب، ...
  • معرفت، محمدهادی (۱۴۱۵)، التمهید فی علوم القرآن، قم: موسسه النشر ...
  • مولانا، جلال الدین، محمد(۱۳۶۹)، مثنوی معنوی، تصحیح رینولد نیکلسون، تهران: ...
  • (۱۳۸۵)، فیه ما فیه، تصحیح و حواشی بدیع الزمان فروزانفر، ...
  • (۱۳۶۳)، کلیات شمس تبریزی، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، تهران: امیرکبیر ...
  • میبدی، رشیدالدین (۱۳۵۲)، تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید، نگارش حبیب ...
  • (۱۳۷۱)، کشف الاسرار و عده الابرار، سعی و اهتمام علی ...
  • میرزا محمد، علیرضا (۱۳۸۶)، قرآن در مثنوی، تهران: پژوهشگاه علوم ...
  • نویا، پل (۱۳۷۳)، تفسیر قرآنی و زبان عرفانی، ترجمه اسماعیل ...
  • هجویری، علی بن عثمان هجویری (۱۳۳۶)، کشف المحجوب، تصحیح ژوکوفسکی، ...
  • نمایش کامل مراجع