بررسی تطبیقی عملکرد حسن بن زید با حسن بن علی اطروش با تاکید بر رویکرد مذهبی و فرهنگی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 189

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SHIA-5-16_005

تاریخ نمایه سازی: 10 مرداد 1400

چکیده مقاله:

حسن بن زید معروف به داعی کبیر (حک: ۲۵۰-۲۷۰ق) و حسن بن علی معروف به ناصر کبیر (حک: ۳۰۱-۳۰۴ق) در دوران زمامداری شان در طبرستان و دیلم، به مقوله دین و پیشرفت تشیع زیدی توجه داشته اند؛ اما با توجه به شرایط تاریخی و شخصیتی آن دو، داعی کبیر از منظر سیاسی و ناصر کبیر از جنبه دینی و فرهنگی فعالیت بیشتر و موفق تری داشته اند؛ از این رو هدف مقاله حاضر بررسی و تبیین عملکرد این دو شخصیت به ویژه از لحاظ دینی و فرهنگی است؛ پس مسئله اصلی پژوهش، مقایسه و ارزیابی عملکرد داعی کبیر با ناصر کبیر به ویژه از منظر دینی است و اینکه هر یک از آن دو چه تاثیراتی از لحاظ دینی گذاشتند. در پی این مسئله این فرضیه مطرح می شود که داعی کبیر یک زیدی متعصب بوده و در ترویج تشیع زیدیه تلاش کرده است؛ اما ناصر کبیر علی رغم داشتن مذهب زیدی به فقه امامیه متمایل و نزدیک بوده است. در این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی به مسئله اصلی تحقیق پرداخته می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد اقدامات دینی ناصر کبیر در دیلم و طبرستان یکی از زمینه های گرایش علویان از تشیع زیدی به تشیع امامی بود و گرایش برخی از شاگردان ناصر کبیر به تشیع امامی، بیانگر این قضیه است.

نویسندگان

محمد شورمیج

دانشیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور

ولی الله مرادیان

دانش آموخته دکتری مدرسی معارف اسلامی گرایش تاریخ و تمدن اسلامی مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور و عضو هیئت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه پیام نور

رمضان رضایی

استادیار گروه تاریخ ، تمدن و انقلاب اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن اثیر، عزالدین ابوالحسن علی بن محمد (۱۹۶۵ و ۱۳۹۹)، ...
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق (۱۹۷۸م)، الفهرست، بیروت: دار ...
  • ابن خلدون، ابوزید عبدالرحمن بن محمد، (۱۳۶۳)، العبر (مشهور به ...
  • ابن عنبه، (۱۳۸۰ق)، عمده الطالب، تحقیق محمد حسن آل طالقانی، ...
  • اطروش، الامام الناصر بالحق الحسن بن علی (۱۴۲۳ق/۲۰۰۲م)، احتساب، تحقیق ...
  • اطروش، الامام الناصر بالحق الحسن بن علی (۱۴۱۸ق/۱۹۹۷م)، البساط، تحقیق ...
  • تفسیر المنسوب الی الامام العسکری (۱۳۶۷)، قم: انتشارات مدرسه امام ...
  • حسنی، ابو العباس (۱۹۸۷م)، المصابیح، بیروت: دارالنشر فرانتس شتاینر ...
  • شهرستانی، محمد بن عبدالکریم بن ابی بکر (۱۹۸۴م)، الملل و ...
  • ابن اسفندیار (۱۳۶۶)، تاریخ طبرستان، به تصحیح عباس اقبال، تهران: ...
  • امین، سید محسن (۱۹۸۶م)، اعیان الشیعه، بیروت: دار التعارف للمطبوعات ...
  • آملی، محمد بن حسن (۱۳۴۸)، تاریخ رویان، تصحیح منوچهر ...
  • انصاری، حسن (۱۳۹۸)، «یادداشتی کوتا پیرامون کتابی کهن از شمال ...
  • انصاری، حسن (۱۳۹۸)، «ضرورت توجه به فقه زیدی در تدوین ...
  • انصاری، حسن (۱۳۹۸)، «مبانی اصولی /کلامی زیدیان مکتب قدیم عبارت ...
  • براقی، حسین (۲۰۰۹م)، تاریخ النجف، تصحیح: کامل سلمان جبوری، بیروت: ...
  • بیضاوی، ناصرالدین (۱۳۸۲)، نظام التواریخ، تهران: نشر بنیاد موقوفات ...
  • بخاری، ابی نصر (۱۳۸۹)، سر السلسله العلویه، قم: کتابخانه ...
  • تهرانی، شیخ آقابزرگ (۱۳۶۷)، الذریعه الی تصانیف الشیعه، تهران: کتابخانه ...
  • پرگاری، صالح (۱۳۷۸)، تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی و اقتصادی ...
  • جشمی، محسن بن محمد حاکم (۱۹۸۷م)، نخب من کتاب جلاء ...
  • رابینو، ه.ل. (۱۳۱۹)، دودمان علوی، تهران: ارمغان ...
  • رحمتی، محمدکاظم (۱۳۸۸)، «میراث فرهنگی زیدیان ایران و انتقال آن ...
  • زحیف، محمد بن علی (۲۰۰۲م)، ماثر الابرار فی تفصیل مجملات ...
  • زیدان، جرجی (۱۳۳۶)، تاریخ تمدن اسلام، ترجمه علی جواهرکلام، ج۲، ...
  • سهمی، حمزه بن یوسف (۱۹۸۶)، تاریخجرجان، بیروت: دارالنشر عالم الکتب ...
  • شریف مرتضی، علی بن حسین (۱۳۷۶)، المسائل الناصریات، تحقیق مرکز ...
  • شوشتری، قاضی نورالله (۱۳۹۲)، مجالس المومنین، مشهد: بنیاد پژوهش های ...
  • صدوق، محمد بن علی بابویه (۱۴۱۷ق)، امالی، قم: موسسه البعثت ...
  • فخر رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر (۱۳۷۸)، الشجره المبارکه فی ...
  • فندرسکی، سید رضا (۱۳۹۳)، تاریخ هوسم، قم: آبشامه ...
  • فرای، ر.ن. (گردآورنده) (۱۳۶۳)، تاریخ ایران از اسلام تا سلاجقه ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۴۱۵ق)، رجال طوسی، تحقیق جواد قیومی، ...
  • طبری، محمد بن جریر (۱۳۸۸)، تاریخ الرسل و الملوک (تاریخ ...
  • مادلونگ، ویلفرد (۱۳۸۱)، فرقههای اسلامی، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران: انتشارات ...
  • محلی، حمید بن احمد (۲۰۰۲م)، الحدائق الوردیه فی مناقب ائمه ...
  • مرعشی، سیدظهیرالدین بن سیدنصیرالدین (۱۳۶۸)، تاریخ طبرستان، رویان و ...
  • مسعودی، ابوالحسین علی بن حسین (۱۳۷۴)، مروج الذهب و معادن ...
  • مسعودی، ابوالحسین علی بن حسین (۱۳۸۲)، تنبیه الاشراف، ترجمه ابوالقاسم ...
  • مویدی، مجدالدین بن محمد (۱۴۱۷ق)، التحف شرح الزلف، صنعا: مکتبه ...
  • موسوی تنیانی، سیداکبر (۱۳۹۲)، «مناسبات امامیه و زیدیه (از آغاز ...
  • موسوی نژاد، سیدعلی (۱۳۸۰)، «آشنایی با زیدیه»، فصلنامه هفت آسمان، ...
  • موسوی نژاد، سیدعلی (۱۳۸۴)، «زیدیه از ظهور تا تاسیس حکومت»، ...
  • موسوی نژاد، سیدعلی (۱۳۸۷)، «زیدیان شمال ایران در قرن هشتم ...
  • نجاشی، احمد بن علی (۱۳۶۶)، الرجال، قم: انتشارات جامعه مدرسین ...
  • واردی کولایی، تقی (۱۳۸۹)، تاریخ علویان طبرستان، قم: انتشارات دلیل ...
  • هارونی، یحیی بن حسین (۲۰۰۱م)، الافاده فی تاریخ الائمه الساده، ...
  • هارونی، یحیی بن حسین (۲۰۰۲م)، تیسیر المطالب فی امالی ابیطالب، ...
  • هارونی، یحیی بن حسین (۱۳۸۷)، الافاده فی تاریخ الائمه الساده، ...
  • ۴۷-Madelung, Wilferd (۲۰۰۲), »Zaydiyya«, The Encyclopeadia of Islamic, volume.xI, second ...
  • نمایش کامل مراجع