نگاهی به کیفیت تولیدات علمی حوزه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور طی سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰

هدف: تحلیل تولیدات علمی دانشگاه­ها و موسسات آموزش عالی براساس شاخص­های جهانی همواره از مهم ترین ابزارهای سیاست گزاری پژوهشی بوده است. با توجه به گستردگی و اهمیت دانشگاه پیام نور در آموزش عالی کشور و اهمیت حوزه علوم اجتماعی در تولید علم ایران، هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل کیفیت تولیدات علمی حوزه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور  براساس شاخص­های علم سنجی و دگرسنجی در پایگاه اسکوپوس طی سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ است.  روش شناسی: این مطالعه توصیفی پیمایشی بوده که از نوع مطالعات علم­سنجی و دگرسنجی است. جامعه مورد بررسی تمامی تولیدات علمی حوزه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور شامل ۶۰۲ مدرک، در سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ است. محیط اجرای پژوهش پایگاه­ استنادی اسکوپوس است. جهت گردآوری داده­ها پایگاه اطلاعاتی سای­ول مورد استفاده قرار گرفت. ابزار گردآوری داده­ها سیاهه وارسی محقق ساخته بود. داده­ها پس از گردآوری از طریق آمار توصیفی و از طریق جداول و نمودارهای متناسب ارائه شده­اند. جهت تجزیه و تحلیل داده از آزمون­های تی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته­ ها: سهم دانشگاه پیام نور از کل مقالات حوزه علوم اجتماعی ایران معادل ۸۹/۲ درصد بوده است. میزان مقالات حاصل همکاری­های علمی فقط نویسندگان این دانشگاه با نویسندگان بین المللی ۱۰ درصد بوده است. شاخص اچ این مدارک ۱۷ بوده و شاخص اچ ۵ ساله آن، ۹ بوده است. استناد به ازای مدرک این تولیدات علمی و شاخص تاثیرگذاری استنادی وزندهی ­شده در سطح رشته آن به ترتیب ۱/۳ و ۶۳/۰ بوده است. در خصوص شاخص­های دگرسنجی در پایگاه اسکوپوس بیشترین فراوانی را شاخص مشاهده چکیده با ۶۳۹۴۴ و میانگین ۵۷/۱۰۶ به ازای هر مقاله داشته است.  بحث و نتیجه­ گیری: میزان تولید علم محققان دانشگاه پیام نور نسبت به مقدار کشوری در حوزه علوم اجتماعی بسیار پایین بوده و نیازمند تغییر سیاست ها و ایجاد مشوق­های تولید علم در این بخش است. توجه به نمایه سازی حداکثری مقالات در شبکه­های اجتماعی محرز است. در خصوص شاخص­های دگرسنجی، به عنوان راه جایگزین برای ارزیابی تولیدات علمی بایستی کاملا محتاط بود و شاخص­های دگرسنجی را صرفا به عنوان یک مکمل برای شاخص­های علم سنجی در نظر گرفت.