بررسی کارایی نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی محصول گندم در منطقه جیرفت

این آزمایش در سال زراعی ۹۸-۹۹ به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه جیرفت بر روی محصول گندم اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو عامل که فاکتور اول مقادیر مختلف کود نیتروژن خالص (صفر، ۵۰ ، ۱۰۰ و ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره و فاکتور دوم مربوط به تقسیط کود نیتروژن شامل: T۱=۵۰% کاشت + ۵۰% ساقه رفتن، T۲=۳۳% کاشت + ۳۳% ساقه رفتن + ۳۳% قبل از ظهور سنبله، T۳=۲۵% کاشت + ۵۰% ساقه رفتن + ۲۵% قبل از ظهور سنبله و T۴=۲۵% کاشت + ۲۵% ساقه رفتن + ۲۵% قبل از ظهور سنبله + ۲۵ % در مرحله شیری) بود. نتایج نشان داد که تفاوت بین سطوح مقادیر مختلف کود نیتروژن از نظر ارتفاع ساقه، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و میزان و کارایی فتوسنتز جاری در سطح یک درصد و میزان انتقال مجدد ماده خشک در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. اثر تقسیط کود نیتروژن بر ارتفاع ساقه، تعداد سنبله در متر مربع، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و میزان فتوسنتز جاری در سطح یک درصد و بر کارایی فتوسنتز جاری در سطح احتمال پنج درصد معنی دار شد. همچنین بر همکنش مقدار و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد بیولوژیک، میزان و کارایی انتقال مجدد ماده خشک و میزان و کارایی فتوسنتز جاری در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه در تیمار ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص با ۵۱۴/۵ کیلوگرم در هکتار و در تقسیط کود در سطح T۳ با ۴۵۹۲/۳ کیلوگرم در هکتار حاصل شد. بیشترین میزان و کارایی فتوسنتز جاری در تیمار ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص و T۳ مشاهده شد. به طور کلی با توجه به نتایج این تحقیق، مصرف ۱۰۰ کیلوگرم نیتروژن خالص و تقسیط کود ۲۵ % کاشت + ۵۰ % ساقه رفتن + ۲۵ % قبل از ظهور سنبله نسبت به سایر تیمارها باعث افزایش عملکرد و اجزای عملکرد شده و در منطقه مورد مطالعه نیز قابل توصیه می باشد.