ویژگی های محتوایی و ساختاری قرآن و تاثیر آن در اقناع مخاطب

قرآن کریم، از زمان نزولش، به دنبال جلب توجه مخاطبان بوده تا آن ها را متقاعد سازد. این جلب توجه قرآن، به خاطر هدایت مردم به سرمنزل مقصود و رستگاری مخاطبان است. قرآن برای اقناع مردم، با آنها ارتباط برقرار می کند و برای متقاعدکردن مخاطبان، از کلمات و جملات و عبارت های متنوع بهره می گیرد و اصول اعتقادات و احکام و مواعظ را به کمک تشبیه ها و استعاره ها و کنایه ها در قالبی اثر گذار به مخاطبان آموزش می دهد. این آموزش، نکاتی را یادآوری می کند: نکته اول: پیام های قرآن، در وجود مردم نفوذ می کند. این نفوذ باید از ذهن عبور کرده و به دل انسان برسد و درونی شده، پذیرفته شود. علت اثرگذاری پیام های قرآن در زبان قابل فهم و همگانی آن، بهره گیری از کلمات و جملات اثرگذار و بهره مندی از صنعت های ادبی نهفته است. نکته دوم: در پیام های قرآن، ویژگی های پیام رسان عبارت است از: آگاهی، خلوص، مهربانی، دلسوزی، سعه صدر و ... . نکته سوم: ویژگی های مربوط به پیام گیر و مخاطب؛ قرآن به ظرفیت ذهنی و فکری مخاطب و نیازهای فعلی و آتی او توجه نموده است. همچنین بایسته های مخاطب را در قالب پیام های نویدبخش به او عرضه کرده و او را دعوت به تفکر نموده است تا آن پیام ها را درک نماید و درونی سازی کرده و در رفتار خود، نشان دهد. چکیده (عربی): الخصائص القرآنیه فی البنیه و المحتوی و دورها فی اقناع المخاطب حاول القرآن الکریم و منذ نزوله ان یجلب انتباه المخاطبین بهدف اقناعهم ، و بالتالی هدایتهم و ایصالهم الی السعاده . و لاجل الوصو لهذا الهدف یقوم القرآن بایجاد الرابطه مع المخاطب اولا ، ثم یحاورهم بالفاظ و عبارات متنوعه ، و یلقی الیهم اصول العقائد و الاحکام و المواعظ من خلال استعانته بالتشبیهات و الاستعارات و الکنایات ، فیلقیه الیهم ضمن قالب موثر تعلیمی . و هذا النهج التعلیمی یبین لنا بعض النقاط: النقطه الاولی نفوذ المفاهیم القرآنیه فی اعماق النفوس : نفوذ المفاهیم ینبغی ان یجتاز الذهن و یصل الی القلب کی یتم قبوله . و العله فی تاثیر المفاهیم القرآنیه هی بیانها باسلوب سهل یفهمه الجمیع ، مع استخدامه المفردات و العبارات الموثره ، مضافا لاستبطانه استخدام الصناعه الادبیه . النقطه الثانیه : خصائص المرسل و المبین لهذه المفاهیم ، و التی تتمثل فی العلم و الاخلاص و المحبه ، و سعه الصدر و ... النقطه الثالثه خصائص المخاطب : ان القرآن الکریم یلاحظ مقدار تحمل المخاطب للمفاهیم و مدی متطلباته فی الحاضر و المستقبل . کما انه یستعرض للمخاطب ما ینبغی له فی اطر مومله ، و یدعوه للتفکر کی یدرک هذه المفاهیم و بالتالی تتسرب الی اعماقه و تظهر فی افعاله . الالفاظ المحوریه : الاقناع، المرسل، الرساله، المخاطب، لغه القرآن