پهنه بندی خطر سیلخیزی با روش AHP و FAHP (مطالعه موردی: منطقه جازموریان)

پس از ده سال خشکسالی بلند مدت در کشور ایران، در سالهای اخیر با بارشهای مناسب انتظار میرود که کشور وارد دوران ترسالی شود. در این دو سال اخیر بارش های ناگهانی باعث غافل گیری و رخداد سیلهای زیادی شده است. از این جهت شناسایی مناطقی سیلخیر و آمادگی برای مهار آن بسیار حائز اهمیت است. هدف اصلی این تحقیق پهنه بندی مناطق سیل خیز در منطقه جازموریان میباشد. در این تحقیق برای مکانیابی مناطق سیل خیز از مقایسه روشهای تحلیل سلسه مراتبی(AHP)۱ و روش فازی-تحلیل سلسله مراتبی(FAHP)۲ استفاده میشود. منطقه جازموریان در سیل اخیر (سال (۱۳۹۹ بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان تنها در بخش کشاورزی خسارت دیده است. بدین منظور شش لایه اطلاعاتی مدل ارتفاعی رقومی، شیب، میزان بارش، پوشش گیاهی، رودخانه و نوع خاک در محیط سامانه اطلاعات مکانی(GIS) ۳ مورد تحلیل قرار گرفتند. بر طبق نتایج این تحقیق در روش AHP، ۸/۵ درصد از منطقه در دسته ی خطر سیل بسیار زیاد و ۳۰ درصد منطقه در دسته ی خطر سیل خیزی زیاد قرار دارد. نتایج روش FAHP نشان داد که ۱۵ درصد مناطق دارای خطر سیل خیزی بسیار زیاد و ۲۹ درصد مناطق دارای خطر زیاد و هستند. این مناطق اکثرا در بخش شمالی و جنوبی و همینطور برخی نواحی غربی منطقه جازموریان واقع هستند. نتایج نشان میدهد در روش FAHP نقشه به صورت گسسته ایجاد شده و در مقابل در نقشه ی خروجی روش AHP مناطق کلاسه بندی به صورت به هم چسبیده و پیوسته تر ایجاد شده است.