تاثیر شبکه های اجتماعی مجازی و اپلیکیشن ها بر تکرار مسواک زدن کودکان و نوجوانان: مرور نظام مند و متاآنالیز

مقدمه: باتوجه به گسترش استفاده از شبکه های اجتماعی و اپلیکیشن های موبایل مرتبط با سلامت، هدف این مطالعه بررسی تاثیر این تکنولوژی ها بر رفتار تکرار مسواک زدن کودکان و نوجوانان بود. مواد و روش ها: مطالعات کارآزمایی بالینی تصادفی سازی شده که اثر شبکه های اجتماعی و اپلیکیشن های موبایل مرتبط با سلامت را  بر رفتار تکرار مسواک زدن کودکان و نوجوانان سالم بررسی کرده بودند، با استراتژی جستجوی مشخص، در پایگاه های اطلاعاتی PubMed ، Cochrane Library ، Scopus ، Web of Science و Embase جستجو و مقالات مرتبط به نرم افزار End note منتقل شدند. پس از حذف مقالات تکراری، ابتدا عنوان و چکیده مقالات و سپس متن کامل مقالات بررسی شدند. کیفیت مقالات ورودی با کمک ابزارROB۲  ارزیابی شد. پس از استخراج داده های کمی و محاسبه تغییرات میانگین و انحراف معیار، نتایج در نرم افزار STATA۱۴ آنالیز و به صورت اختلاف میانگین استاندارد شده گزارش شد. در نهایت کیفیت شواهد نیز با کمک ابزار  GRADE سنجیده شد. یافته­ها: تعداد ۳ مقاله با توجه به معیار های ورود وارد مطالعه شدند. یک مقاله مشکوک به خطر سوگیری و دو مقاله با خطر سوگیری پایین ارزیابی شدند. یک مقاله مداخله اپلیکیشن و دو مقاله مداخله با شبکه ی اجتماعی بود. در دو مقاله، تکرار مسواک زدن به صورت روزانه و در یک مقاله تکرار مسواک زدن به صورت ماهانه گزارش شده بود. میزان اختلاف میانگین استاندارد شده تکرار مسواک زدن روزانه، معنادار نبود. (۵۷/۰P=) اما افزایش تکرار مسواک زدن ماهانه، معنادار بود (۰۰۱/۰p <). کیفیت کلی شواهد تکرار مسواک زدن روزانه بر اساس ابزار GRADE، بالا ارزیابی شد. نتیجه­گیری: استفاده از اپلیکیشن ها و شبکه های اجتماعی مجازی در تکرار مسواک زدن روزانه کودکان و نوجوانان موثر نبود. هرچند تعداد مقالات در این مقوله بسیار اندک و یافته ها ضد و نقیض بود، همچنان  به مطالعات بیشتری نیاز است.