تعیین مناسب ترین روش پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه آبخیز واستان – ساری

پدیده لغزش یکی از انواع ناپایداری دامنه ها می باشد که هر ساله خسارات مالی و جانی فراوانی را بر زندگی انسانها وارد می کند. در حوضه های شمالی ایران، ترکیب عوامل طبیعی و انسانی، سبب تشدید این پدیده و خسارات زیاد ناشی از آن شده است. یکی از راهکارهای اساسی جهت کاهش خسارت های ناشی از وقوع زمین-لغزش، دوری جستن از این مناطق می باشد. بدین منظور لازم است نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش تهیه گردد. در این مطالعه پس از بررسی های میدانی در حوضه واستان، ۹ عامل موثر از جمله شیب دامنه، جهت دامنه، ارتفاع از سطح دریا، بارندگی، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از شبکه زهکشی، کاربری اراضی و زمین شناسی به عنوان عوامل موثر در وقوع زمین لغزش های منطقه تشخیص داده شد. پس از تهیه لایه های اطلاعاتی این ۹ عامل در محیط GIS، با استفاده از نرم افزار Arcview ، هر کدام از این لایه ها با لایه پراکنش زمین لغزش ها قطع داده شدند، تا نقش طبقات مربوط به عوامل مختلف مشخص شوند. سپس پهنه بندی با ۵ روش ارزش اطلاعاتی، تراکم سطح، تحلیل سلسله مراتبی سیستم ها، روش پیشنهادی گوپتا-جوشی(Lnrf) و رگرسیون چند متغیره انجام گرفت. در پایان به منظور ارزیابی صحت نقشه های پهنه بندی، وزن های به دست آمده از روش های ذکر شده در حوضه واستان، برای حوضه آبخیز مجاور (حوضه ورکی) که از بسیاری لحاظ مشابه این حوضه بود، به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که روش آماری رگرسیون چند متغیره، نسبت به سایر روش ها در تفکیک کلاسه های خطر، نتایج بهتری را ارائه نموده است. بنابراین روش رگرسیون چند متغیره، به عنوان مدل نهایی پهنه بندی خطر زمین لغزش برای منطقه مورد مطالعه پیشنهاد گردید.