بررسی ارتباط بین ویژگی های گوشه داری، بافت سطحی و وجود ریزترک در سنگدانه های طبیعی با مساحت، شیب و طول آبراهه اصلی در حوزه بالادست مخروط افکنه های واقع در شمال دشت دیره

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 270

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ESRJ-10-2_013

تاریخ نمایه سازی: 21 شهریور 1400

چکیده مقاله:

ویژگی­های ریخت­شناسی حوزه­ها مانند مساحت، شیب و طول رودخانه اصلی می­توانند بعضی از خصوصیات سنگدانه­ها مانندگردشدگی، بافت سطحی و میزان ریزترک­ها را تحت­تاثیر قرار دهند. ابتدا از طریق تصاویر ماهواره­ای، نقشه­های زمین­شناسی و بازدید­های میدانی، ۱۲ مخروط­افکنه انتخاب شد که دارای حوزه بالادستی مشابهی از نظر سنگ­شناسی هستند. از قسمت وسط ۱۲ مخروط­افکنه، ۱۵۰ نمونه برای سه اندازه متفاوت شن (۵۰ نمونه برای هر اندازه) برداشت گردید و ویژگی­های فوق­الذکر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده  نشان می­دهد که با کاهش شیب، افزایش مساحت و طول مسیر جریان حوزه بالادست مخروط­افکنه­ها، گرد­شدگی افزایش، بافت سطحی صاف­تر و میزان ریزترک­ها کاهش می­یابد. کمترین میزان گردشدگی در مخروط­افکنه دارای مساحت حوزه بالادستی ۲۷ و ۳۳ هکتار و در محدوده سنگدانه­های با اندازه ( mm۵/۱۲-۱۶) در حالی که بیشترین میزان گردشدگی در مخروط­افکنه دارای بزرگ ترین مساحت حوزه بالادستی (۲۰۶ و ۳۰۹ هکتار) و بزرگ ترین سنگدانه­ها ( mm۲۵-۵/۳۷) به دست آمده است. از نظر بافت سطحی نیز بیشترین زبری و کمترین زبری به ترتیب در مخروط­افکنه­ای با مساحت حوزه بالا­دستی ۲۵ هکتار و ذرات ( mm۵/۱۲-۱۶) و مخروط­افکنه با مساحت حوزه بالادستی ۳۰۹ هکتار و سنگدانه های  mm۳۷.۵-۲۵ مشاهده شده است. از نظر ریزترک نیز کمترین درصد ترک در ریزترین سنگدانه های برداشت شده از مخروط­افکنه با مساحت حوزه بالادستی ۳۰۹ هکتار به میزان ۱۰ درصد و بیشترین میزان ترک در درشت­ترین سنگدانه­های برداشت شده از مخروط­افکنه با مساحت حوزه بالا­دستی ۲۹ و ۳۳ هکتار به میزان ۳۲ درصد، به دست آمده است. همچنین وضعیتی مشابه با مساحت حوزه بالادست برای طول مسیر جریان دیده شد.

نویسندگان

کاظم بهرامی

دانشجوی دکتری مهندسی زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی

سید محمود فاطمی عقدا

استاد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی

علی نورزاد

دانشیار، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی

مهدی تلخابلو

استادیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی