ارزیابی فعالیت های مورفوتکتونیکی حوضه های آبریز ساحلی واحد ژئومورفولوژیکی تالش (ایران- آذربایجان) با استفاده از شاخص های مورفومتری

منطقه مورد مطالعه حوضه ساحلی تالش که از دره سفیدرود تا کشور جمهوری آذربایجان امتداد یافته است، ازجمله مناطقی است که از لحاظ تکتونیکی به دلیل حضور گسل های متعدد در این منطقه، در معرض تحولات شدید تکتونیکی قرار دارد. ازاین رو تعیین میزان فعالیت های تکتونیکی این حوضه ها از اهمیت فراوانی برخوردار است. هدف این پژوهش بررسی میزان تکتونیک فعال، براساس بررسی های مورفوتکتونیکی و مورفومتری حوضه های آبریز مسلط به دریای خزر در واحد تالش است. برای دستیابی به اهداف این مطالعه با استفاده مدل ارتفاعی رقومیAlos-Polsar  و با کمک نرم افزار HEC-GeoHMS محدوده مورد مطالعه به ۳۷ حوضه آبریز تقسیم و شبکه زهکشی و آبراهه های منطقه مورد مطالعه استخراج گردید. با استفاده از شاخص های مورفومتری، محاسبه و تحلیل مورفوتکتونیکی منطقه در نرم افزارهای ARCGIS۱۰.۲ و  Saga۲.۱.۲ انجام گرفت. این شاخص ها عبارتند از: شاخص نسبت پهنای کف دره به عمق دره (Vf)، نسبت شکل حوضه (Bs)، شاخص عدم تقارن آبراهه­ها (Af)، منحنی شاخص هیپسومتری و انتگرال هیپسومتری(Hi)، شاخص سینوسیته رودخانه (S)، شاخص تقارن توپوگرافی (T). به منظور ارزیابی و طبقه بندی حوضه های آبریز مورد مطالعه از لحاظ فعالیت های تکتونیکی از یک شاخص واحد به نام شاخص ارزیابی نسبی فعالیت های تکتونیکی (IAT)۱ استفاده و نتایج به دست آمده با داده های لرزه نگاری منطقه مورد مطالعه اعتبار سنجی گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می­دهد علی رغم قرار گرفتن گسل های متعدد در این منطقه تنها ۳۸ درصد از حوضه های آبریز منطقه مورد مطالعه از لحاظ تکتونیکی در طبقه بندی فعال قرار گرفته و سایر حوضه ها از فعالیت تکتونیکی متوسط تا کم برخوردارند.