تحلیل محتوای کتاب های فارسی متوسطه اول بر پایه ساحت های شش گانه تربیت در سند تحول بنیادین

هدف از پژوهش حاضر، بررسی میزان توجه به ساحت­ های شش­ گانه تربیت در سند تحول در کتاب­ های فارسی متوسطه اول (۱۳۹۹-۱۴۰۰) و ارزیابی انطباق محتوای این کتاب­ ها با ساحت­ های یادشده است. در این پژوهش که با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی و با واحد تحلیل جمله انجام شده است، ابتدا با توجه به هدف­ های سند تحول بنیادین در دوره یادشده، مولفه­ های مربوط به هر ساحت (شامل ساحت اعتقادی، عبادی و اخلاقی: ۳۱ مولفه؛ ساحت اجتماعی و سیاسی: نه مولفه؛ ساحت زیستی و بدنی: چهار مولفه؛ ساحت علمی و فناوری: نه مولفه؛ ساحت اقتصادی و حرفه ­ای: ده مولفه؛ ساحت تربیت زیبایی شناختی و هنری: نه مولفه) را استخراج و تبیین کرده ­ایم؛ سپس متن کتاب­ های موردبحث را براساس این مولفه­ ها بررسی کرده و داده­ های هر بخش را با استفاده از شاخص­ های آماری-توصیفی (فراوانی و درصد) تجزیه و تحلیل کرده ­ایم. طبق نتایج به ­دست ­آمده، از مجموع ۶۸۸ فراوانی، ساحت تربیت اعتقادی، عبادی و اخلاقی با ۲۶۲ واحد­ و ساحت تربیت زیستی و بدنی با نوزده واحد، به ­ترتیب دارای بیشترین و کمترین فراوانی هستند؛ همچنین بالاترین ضریب اهمیت (۰.۱۷۱۷۶) و بار اطلاعاتی (۰.۹۹۷۰۴) به ساحت اعتقادی، عبادی، اخلاقی و پایین ­ترین میزان به ساحت تعلیم­ و تربیت اجتماعی و سیاسی با ضریب اهمیت ۰.۱۵۶۴۸ و بار اطلاعاتی ۰.۹۰۸۳۳ اختصاص دارد. توجه به ساحت اعتقادی و اخلاقی در کتاب­ های مورد مطالعه به ­عنوان اولویت اول، با هدف­ های کلی سند تحول بنیادین مناسبت و مطابقت دارد؛ اما بازنگری در محتوای این آثار ازمنظر ساحت تربیت زیستی و بدنی، با توجه به نیازهای جسمانی و وضعیت سنی فراگیران در دوره متوسطه اول، ضروری به ­نظر می ­رسد.