جامعه انظباطی یا جامعه کنترلی، مسئله این است: برای «دیگری» راه گریزی نیست

مقاله حاضر به بررسی ساختارهای (پسا)سراسربینی و ارتباط آن با پدیده مهاجرت در عصر حاضر می­پردازد. نویسنده با استفاده از رویکرد مطالعات فرهنگی و بهره­گیری از نظریات منتقدانی نظیر فوکو و لیون و تمرکز بر موضوعاتی نظیر کمپ، پارادایم تفکیک و جامعه «نظارتی» و «کنترلی» در­پی پاسخ به این پرسش بنیادی است که چگونه فرار اقلیت مهاجر به غرب جهت رهایی از انواع ساختارهای نظارتی اجتماع (community) خود به تجربه ساختارهای نظارتی شدیدتری در غرب منجر شده است؟ بدین منظور کتاب فرار به غرب (۲۰۱۷) نوشته محسن حمید، نویسنده معاصر پاکستانی بررسی می­شود تا با تمرکز بر ساختارهای نظارتی نوین به چگونگی نقش آنها در شکل­گیری «بردگی جغرافیایی»، « نژادپرستی بدون نژاد» و «حیات برهنه» در عصر حاضر بپردازد. با وجود این امر چنین استدلال می­شود که درهم ­شکسته شدن مرزهای جغرافیایی و فرهنگی-- علی­رغم تلاش­ خشونت­آمیز غرب در حفظ یکپارچگی فرهنگی خود در قالب کمپ­ و ساختارهای پساسراسربین—می­تواند نوع متفاوتی از حس تعلق را رقم زند که به جای آنکه بر «ریشه» و خاک استوار باشد مبتنی بر نوعی سیالیت است که قادر است هر فضایی را به «خانه» تبدیل کند و در نتیجه نوعی «دگرجایی» را به جای ویران­شهر برای اقلیت مهاجر رقم زند.