بررسی جنگ غجدوان و علل شکست سپاه صفوی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 199

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IRHJ-11-1_006

تاریخ نمایه سازی: 24 شهریور 1400

چکیده مقاله:

        چکیده        جنگ غجدوان در ماوراءالنهر، در سوم رمضان سال ۹۱۸ ق، یکی از رویدادهای مهم نظامی در دوره شاه اسماعیل یکم (۹۳۰-۹۰۷ ق) بهشمار میرود. بررسی این رویداد، از آن روی حائز اهمیت است که سپاه قزلباش- که در مرحله استقرار امپراتوری صفوی بسیار قدرتمند ظاهر شده بود- شکست فاحشی خورده و در نتیجه فرمانده آن میرنجم ثانی، وکیل شاه اسماعیل و بسیاری از امیران برجسته و سربازان قزلباش کشته شدند. اما چنین رویداد بزرگی چنانکه باید علت یابی نشده است تا علل شکست و پیامدهای آن آشکار گردد.       بنا بر آنچه گفته شد، این پرسش در اینجا مطرح است که چه عواملی سبب جنگ غجدوان شدند و مهمتر اینکه علل  شکست سپاه قدرتمند صفوی در این جنگ چه بود و چه پیامدهایی داشته است؟ برای بررسی پرسشهایی از این دست، این مقاله میکوشد- ضمن نگاهی به اوضاع بحرانی منطقه ماوراءالنهر از سال ۹۱۶ ق- نقش و عملکرد میرنجم را بهعنوان فرمانده سپاه و نیز تاکتیکها و استراتژی وی را در مراحل گوناگون عملیات نظامی مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار دهد. این بررسیها نشان میدهند که در مجموع راهبرد نظامی نادرست میرنجم و عدم توجه وی به مشاورت مشاوران آگاه از یکسو و از سوی دیگر، اتحاد امیران ازبک و بهرهگیری آنان از اختلافات میان امیران قزلباش، از جمله مهمترین علل شکست سپاه صفوی بهشمار میرفتند.

نویسندگان

ابوطالب سلطانیان

هیات علمی/ دانشگاه گیلان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن قبادی الحسینی، خورشاه. تاریخ ایلچی نظامشاه. تصحیح محمدرضا نصیری ...
  • امینی هروی، امیر صدرالدین سلطان ابراهیمفتوحات شاهی. بهکوشش محمدرضا نصیری. ...
  • اوزون چارشلی، اسماعیل حقی. تاریخ عثمان. ج ۵. ترجمه ایرج ...
  • بداونی، عبدالقادر بن ملوکشاه. منتخبالتواریخ. ج ۱. تصحیح توفیق سبحانی ...
  • پژوهش دانشگاه کمبریج. تاریخ ایران دوره تیموریان. ترجمه یعقوب آژند. ...
  • تتوی، قاضی احمد و آصف خان قزوینی. تاریخ الفی. ج ...
  • ترکمان، اسکندربیگ. تاریخ عالم آرای عباسی. ج ۲. به کوشش ...
  • جنابدی، میرزابیک. روضهالصفویه. تصحیح غلامرضا طباطبائی مجد. چ اول. تهران: ...
  • خاتون آبادی، سید عبدالحسین الحسینی. وقایع السنین و الاعوام. تصحیح ...
  • خواندمیر، امیرمحمود. تاریخ شاه اسمعیل و شاه تهماسب صفوی. به ...
  • خواندمیر، غیاث الدین. حبیب السیر. ج ۴. چ چهارم. تهران: ...
  • دوغلات، میرزا محمد حیدر. تاریخ رشیدی. تصحیح عباسقلی غفاری فرد. ...
  • روملو، حسن بیگ. احسن التواریخ. ج ۲. بهکوشش عبدالحسین نوایی. ...
  • سلطانیان، ابوطالب. «بررسی چگونگی رفتار شاه تهماسب با همایون امپراتور ...
  • سیوری، راجر. تحقیقاتی در تاریخ ایران عصر صفوی. ترجمه عباسقلی ...
  • غفاری فرد، عباسقلی. «روابط شاه اسماعیل صفوی با ظهیرالدین محمد ...
  • قزوینی اصفهانی، محمدیوسف. خلد برین. تصحیح میرهاشم محدث. چ دوم. ...
  • قمی، قاضی احمد بن شرف الدین الحسینی. خلاصه التواریخ. تصحیح ...
  • مبارک، شیخ ابوالفضل. اکبرنامه. به کوشش غلامرضا طباطبائی مجد. چ ...
  • مجیر شیبانی، نظام الدین. تشکیل شاهنشاهی صفویه. چ اول. تهران: ...
  • مجیر شیبانی، نظام الدین. «جنگ شاه اسماعیل صفوی با ازبکان». ...
  • مستوفی، محمدمحسن. زبده التواریخ، تصحیح بهروز گودرزی. چ اول. تهران: ...
  • منشی قزوینی، بوداق جواهرالاخبار. تصحیح محسن بهرام نژاد. چ اول. ...
  • منتظرصاحب، اصغر (مصحح). عالم آرای شاه اسماعیل. چ سوم. تهران: ...
  • نوایی، عبدالحسین (به کوشش). شاه تهماسب صفوی (اسناد و مکاتبات ...
  • نمایش کامل مراجع