تبیین رابطه پیکره بندی فضایی و تعاملات اجتماعی، با استفاده از برهم کنش نحو فضا و روان شناسی بوم-شناختی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 436

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SOFEH-30-1_004

تاریخ نمایه سازی: 24 شهریور 1400

چکیده مقاله:

در این پژوهش ویژگی­های فرهنگی­ای شناسایی می­شود که در هر جامعه­ای باید پیش­شرط مطالعات نحو فضا قرار گیرد. هدف از آن سنجش و ارزیابی نتایج نظریه نحو فضا با استفاده از یک مدل تجربی است. برای این منظور، سه کوی مسکونی، که هر سه در دوره پهلوی دوم شکل گرفته­اند، به صورت هدفمند از میان کوی­های متعدد برگزیده شده است. مدل نظری نحو فضا را بر روی آن­ها اعمال می­گردد و سپس، با استفاده از مدل تجربی که در مطالعات میدانی پژوهشگر شکل گرفته است، به سنجش و ارزیابی مدل نظری نحو فضا پرداخته می­شود. فرضیه اصلی پژوهش این است که واقعیت بیرونی رخدادها با مدل نظری نحو فضا تطابق ندارد و برای تطابق آن با نتایج تجربی می­توان از نظریه قرارگاه­های رفتاری راجر بارکر بهره گرفت. برای شکل­دهی به مدل نظری نحو فضا، توسط نرم­افزار دپت مپ، با استفاده از نقشه­های خطی، مدل ارتباط میان فضاها و اتصالات فضاها به یکدیگر به صورت یک طیف رنگی ترسیم می­شود. از سوی دیگر، به منظور شکل­دهی به مدل تجربی از روش مشاهده مستقیم استفاده می­شود. در این خصوص، نمونه­های موردی پژوهش کوی­های نارمک، یوسف­آباد، و شهرک غرب هستند، نگارنده اول در دوره­های چهارماهه در میان مردم آن مناطق اقامت داشته و نتیجه مشاهدات مستقیم و تجربیات خود را ثبت کرده که در این پژوهش از آن­ها استفاده شده است. بر اساس نظریات راجر بارکر، از میان مشاهدات روزمره، قرارگاه­های رفتاری به تمایز مشخص می­شوند. درنهایت از تطابق مدل نظری نحو فضا و مدل روان­شناسی بوم­شناختی، خلا­های نظریه نحو فضا نمایان می­شود. نتیجه اینکه، فرهنگ جامعه ساکن در نوع استفاده از نحو فضا نمی­تواند نادیده گرفته شود. ویژگی­های فرهنگی الگوهای رفتاری حرکت را تغییر می­دهد و تغییر الگوهای رفتاری­ حرکتی به معنی تغییر مبانی اولیه­ای است که نحو فضا بر آن بنا شده است. بنا بر این واقعیت­های بیرونی تعاملات اجتماعی قابل­مشاهده در کوی­های مسکونی برآیندی از نظریه نحو فضا و نظریه قرارگاه­های رفتاری هستند و هر یک بدون دیگری ناقص است و تنها گویای بخشی از واقعیت بیرونی است.

نویسندگان

حامد همدانی گلشن

دانش آموخته دکتری تخصصی معماری، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران

قاسم مطلبی

دانشیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

مصطفی بهزادفر

استاد دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • بحرینی، سیدحسین و سوده تقابن. «آزمون کاربرد روش چیدمان فضا ...
  • پایگاه اینترنتی داده­های مکانی وزارت راه و شهرسازی، شهر تهران، ...
  • همدانی گلشن، حامد. «بازاندیشی نظریه نحو فضا، رهیافتی در معماری و ...
  • همدانی گلشن، حامد، تبیین رابطه پیکره­بندی فضایی و تعاملات اجتماعی ...
  • Bafna, Sonit. “An Introduction to Space Syntax”, in Environment and ...
  • Barker, Roger. Ecological Psychology: Concepts and Methods for Studying the ...
  • Costa, Laura & Cláudia Fernandes & Franklim Morais & Catarina ...
  • Daniel, R. Montello. “THE CONTRIBUTION OF SPACE SYNTAX TO A ...
  • Gibson, James J. The Ecological Approach to Visual Perception, New ...
  • Heft, Harry. Ecological Psychology in Context, London: Denison University, ۲۰۰۱ ...
  • Hillier, B & Alan Penn. “Rejoinder to Carlo Ratti”, in ...
  • Hillier, B. & Penn, A. Hanson, J. Grajewski, T. Xu, ...
  • Hillier, B. & A. Leaman. “The Man-environment Paradigm and its ...
  • Hillier, B. & J. Hanson. The Social Logic of Space, ...
  • Hillier, B. Space is the Machine, London: UCL, ۱۹۹۶ ...
  • Kim, G. & A. Kim & Y. Kim. “A New ...
  • Marcus, Lars. “Interaction Rituals and Copresence-linking Humans to Humans in ...
  • Morais, F. “Depth Space ۳D: A New Digital Tool for ...
  • Pinho, P. & V. Oliveria. “Combining Different Methodological Approaches to ...
  • Ratti, Carlo. “Urban Texture and Space Syntax: Some Inconsistencies”, in ...
  • Schroder, C. & W. Mackaness & F. Reitsma. “Quantifying Urban ...
  • نمایش کامل مراجع