بازخوانی فضایل اخلاقی در اشعار بشار بن برد (شاعر ایرانی تبار) بر اساس نظریه اخلاقی ابن مسکویه

دوره عباسی یکی از دوره های درخشان ادبیات عربی میباشد که شاهد ظهور شاعرانی توانمند بوده است. دوره عباسی بنا به دلایل مختلفی از جمله اختلاط اعراب با دیگر ملل، رواج برده داری و وفور کنیزان و ..، شاهد عدول از موازین اسلامی و اخلاقی بوده است که این امر، زمینه را برای رواج غزل غیر عفیفانه و به دور از اخلاق در شعر فراهم نموده است. اما با این وجود شاعران از فضایل اخلاقی غافل نمانده و در شعر خود بنا به مقتضای حال بر فضیلتهای اخلاقی تاکید کرده اند. بشار بن برد نیز به عنوان یکی از شاعران ایرانی تبار دوره عباسی اول در کنار موضوعات شعری متفاوت از جمله غزل، مدح و هجا، در لابه لای اشعار مدحی خود به فضایل اخلاقی می پردازد. در این جستار بر آنیم که با روش توصیفی – تحلیلی و با تکیه بر دیدگاه ابن مسکویه درباره فضایل اخلاقی چهارگانه اصلی یعنی حکمت، عفت، شجاعت و عدالت و فضیلت های زیر مجموعه آنها، شعر بشار را تحلیل و بررسی کنیم. اما مهم ترین نتایجی که بدانها دست یافتیم، این است که این فضایل چهارگانه اصلی در اشعار بشار حضور چشمگیری دارند و برخی از فضایل زیر مجموعه آنها مانند تعقل، سخاوت، خاطر جمعی در هنگام ترس و وفاداری، از چشم شاعر دور نمانده و مورد توجه قرار گرفته است.