واکنش ها به فرامین ممنوعیت شراب، مواد مخدر و ریش در چند نامه اخوانی از قرن یازدهم

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 271

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CHIST-9-34_002

تاریخ نمایه سازی: 28 شهریور 1400

چکیده مقاله:

فرامین مربوط به ممنوعیت شراب، مواد مخدر و نیز فرامین مربوط به ریش تراشی از جمله پرتکرارترین فرامین اجتماعی قرن یازدهم هستند که در منابع تاریخی این دوره نیز به چگونگی اجرای آنها اشاره شده است، اما به دلیل سکوت منابع رسمی در این مورد، دیدگاه اجتماع و افکار عمومی نسبت به این فرامین در هاله ای از ابهام قرار دارد. نوشتار حاضر بر آن است تا با روش تحلیل مضمون چند نامه اخوانی این دوره که این فرامین در آنها منعکس شده، به این فرض مهم نائل گردد که لازم الاجرا بودن این فرامین لزوما به معنای پذیرش قطعی از سوی جامعه نبوده و افراد با جایگاه های مختلف اجتماعی برخوردهای گوناگونی با این فرامین داشته اند، چنان که برخی شعرا و اهالی ادب از جمله معترضان و منتقدان این فرامین بودند و بیشتر علما و صاحب منصبان دینی به دلیل دخیل بودن در روند صدور فرامین از حامیان و موافقان آن به شمار می آمدند. صاحب منصبان سیاسی هم به دلیل حفظ جایگاه خود محتاطانه عمل کرده و غالبا از ابراز دیدگاه در این خصوص خودداری کرده اند، اما در آثار و احوالشان می توان جهت گیری واقعی آنها را مشاهده کرد. مردم عادی نیز که جایگاه اجتماعی ویژه و امکان بیان نظر خود را نداشتند در زندگی روزمره خود همراهی یا عدم همراهی شان با این فرامین را نشان داده اند. همچنین بررسی اشکال مختلف این واکنش ها نشان می دهد که با توجه به میزان مخالفت دو گروه عمده اجتماع یعنی شعرا و مردم عادی، واکنش ها به فرامین بازدارنده این دوره بیشتر در غالب مخالفت و عدم همراهی بروز یافته است.  

نویسندگان

نزهت احمدی

University of Isfahan

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابریشمی، محمدحسن، «مبادلات فرهنگی فلاحتی ایران و هند»، تارنمای مرکز ...
  • احمدی، محسن، ناصر نیکوبخت، و ابراهیم خدایار، (۱۳۹۳)، «تبلور عناصر ...
  • افندی، عبدالله بن عیسی بیگ، (۱۳۸۹)، ریاض العلما و حیاض ...
  • اولئاریوس، آدام، (۱۳۶۳)، سفرنامه آدام اولئاریوس، ترجمه احمد بهپور، تهران: ...
  • آقاجری، هاشم، (۱۳۸۹)، مقدمه ای بر مناسبات دین و دولت ...
  • برزویی، رضا، ناصرالدین شاه حسینی، و مظاهر مصفا، (۱۳۹۰)، ...
  • بهشتی، احمد، و وحید واحد جوان، (۱۳۹۰)، «بررسی ادله قائلین ...
  • بیدگلی، محبوبه سادات، و حسن کریمیان، (۱۳۸۷)، «معضلات اجتماعی و ...
  • جعفریان، رسول، (۱۳۷۷)، «امر به معروف و نهی از ...
  • خواجگی اصفهانی، محمد معصوم، (۱۳۶۸)، خلاصه السیر، زیر نظر ایرج ...
  • دریاگشت، محمد رسول، (۱۳۷۸)، صائب و سبک هندی در گستره ...
  • دلاواله، پیترو، (۱۳۷۰)، سفرنامه پیترو دلاواله، شعاع الدین شفا، تهران: ...
  • دهخدا، علی اکبر، (۱۳۴۱)، لغت نامه دهخدا، نسخه آنلاین، دسترسی ...
  • شاردن، ژان، (۱۳۷۲)، سفرنامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایی، تهران: طوس.. ...
  • شیرازی، عمادالدین محمود بن مسعود، رساله افیونیه، نسخه موجود در ...
  • صفا، ذبیح لله، (۱۳۶۹)، تاریخ ادبیات در ایران، تهران: فردوس.. ...
  • طاهری، ابوالقاسم، (۱۳۴۹)، تاریخ سیاسی اجتماعی ایران از مرگ تیمور ...
  • فلسفی، نصرالله، (۱۳۷۱)، زندگانی شاه عباس اول، ج. ۲، ...
  • قزوینی، ابوالحسن، (۱۳۶۷)، فوائد الصفویه، به کوشش مریم میراحمدی، تهران: ...
  • قمی، قاضی احمد، (۱۳۶۳)، خلاصه التواریخ، تصحیح احسان اشراقی، تهران: ...
  • قمی، قاضی احمد، (۱۳۸۳)، گلستان هنر، تصحیح احمد سهیلی خوانساری، ...
  • قنواتی، مهدی، و فاطمه رستمی، (۱۳۹۵)، «بررسی تطبیقی عملکرد شاهان ...
  • قهرمان، محمد، (۱۳۷۱)، مجموعه رنگین گل (گزیده اشعار صائب تبریزی)، ...
  • الگود، سیریل، (۱۳۵۷)، طب در دوره صفویه، ترجمه محسن جاویدان، ...
  • لاکهارت، لارنس، (۱۳۴۴)، انقراض سلسله صفویه، ترجمه اسماعیل دولتشاهی، تهران: ...
  • منجم، ملا جلال، (۱۳۶۶)، تاریخ عباسی یا روزنامه ملا جلال، ...
  • منجم، ملا کمال، (۱۳۳۲)، تاریخ صفویان، به اهتمام ابراهیم دهگان، ...
  • منشی، اسکندربیگ، (۱۳۷۷)، تاریخ عالم آرای عباسی، تصحیح محمداسماعیل رضوانی، ...
  • مومنی، محسن، علی اکبر کجباف، و فریدون الهیاری، (۱۳۸۹)، «مواد ...
  • نسخ خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره های ۱۴۱۸۳، ...
  • نسخ خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران به شماره های ۸۲۳۵، ...
  • نسخ خطی کتابخانه ملک به شماره های ۵۷/۴۶۷۱، ۷/۲۱۸۲.. ...
  • نصرآبادی، محمدطاهر، (۱۳۱۷)، تذکره نصرآبادی، به کوشش حسن وحید دستگردی، ...
  • نصیری، محمدابراهیم بن زین العابدین، (۱۳۷۳)، دستور شهریاران، تهران: بنیاد ...
  • نوایی، عبدالحسین، (۱۳۶۰)، اسناد و مکاتبات سیاسی ایران از سال ...
  • وحید قزوینی، محمدطاهر، (۱۳۲۹)، عباس نامه، تصحیح ابراهیم دهگان، اراک: ...
  • Matthee, Rudi, (۲۰۱۴), ‘The Ambiguities of Alcohol in Iranian History: ...
  • Matthee, Rudi, (۲۰۰۵), The pursuit of pleasure: drugs and stimulants ...
  • ابریشمی، محمدحسن، «مبادلات فرهنگی فلاحتی ایران و هند»، تارنمای مرکز ...
  • احمدی، محسن، ناصر نیکوبخت، و ابراهیم خدایار، (۱۳۹۳)، «تبلور عناصر ...
  • افندی، عبدالله بن عیسی بیگ، (۱۳۸۹)، ریاض العلما و حیاض ...
  • اولئاریوس، آدام، (۱۳۶۳)، سفرنامه آدام اولئاریوس، ترجمه احمد بهپور، تهران: ...
  • آقاجری، هاشم، (۱۳۸۹)، مقدمه ای بر مناسبات دین و دولت ...
  • برزویی، رضا، ناصرالدین شاه حسینی، و مظاهر مصفا، (۱۳۹۰)، ...
  • بهشتی، احمد، و وحید واحد جوان، (۱۳۹۰)، «بررسی ادله قائلین ...
  • بیدگلی، محبوبه سادات، و حسن کریمیان، (۱۳۸۷)، «معضلات اجتماعی و ...
  • جعفریان، رسول، (۱۳۷۷)، «امر به معروف و نهی از ...
  • خواجگی اصفهانی، محمد معصوم، (۱۳۶۸)، خلاصه السیر، زیر نظر ایرج ...
  • دریاگشت، محمد رسول، (۱۳۷۸)، صائب و سبک هندی در گستره ...
  • دلاواله، پیترو، (۱۳۷۰)، سفرنامه پیترو دلاواله، شعاع الدین شفا، تهران: ...
  • دهخدا، علی اکبر، (۱۳۴۱)، لغت نامه دهخدا، نسخه آنلاین، دسترسی ...
  • شاردن، ژان، (۱۳۷۲)، سفرنامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایی، تهران: طوس.. ...
  • شیرازی، عمادالدین محمود بن مسعود، رساله افیونیه، نسخه موجود در ...
  • صفا، ذبیح لله، (۱۳۶۹)، تاریخ ادبیات در ایران، تهران: فردوس.. ...
  • طاهری، ابوالقاسم، (۱۳۴۹)، تاریخ سیاسی اجتماعی ایران از مرگ تیمور ...
  • فلسفی، نصرالله، (۱۳۷۱)، زندگانی شاه عباس اول، ج. ۲، ...
  • قزوینی، ابوالحسن، (۱۳۶۷)، فوائد الصفویه، به کوشش مریم میراحمدی، تهران: ...
  • قمی، قاضی احمد، (۱۳۶۳)، خلاصه التواریخ، تصحیح احسان اشراقی، تهران: ...
  • قمی، قاضی احمد، (۱۳۸۳)، گلستان هنر، تصحیح احمد سهیلی خوانساری، ...
  • قنواتی، مهدی، و فاطمه رستمی، (۱۳۹۵)، «بررسی تطبیقی عملکرد شاهان ...
  • قهرمان، محمد، (۱۳۷۱)، مجموعه رنگین گل (گزیده اشعار صائب تبریزی)، ...
  • الگود، سیریل، (۱۳۵۷)، طب در دوره صفویه، ترجمه محسن جاویدان، ...
  • لاکهارت، لارنس، (۱۳۴۴)، انقراض سلسله صفویه، ترجمه اسماعیل دولتشاهی، تهران: ...
  • منجم، ملا جلال، (۱۳۶۶)، تاریخ عباسی یا روزنامه ملا جلال، ...
  • منجم، ملا کمال، (۱۳۳۲)، تاریخ صفویان، به اهتمام ابراهیم دهگان، ...
  • منشی، اسکندربیگ، (۱۳۷۷)، تاریخ عالم آرای عباسی، تصحیح محمداسماعیل رضوانی، ...
  • مومنی، محسن، علی اکبر کجباف، و فریدون الهیاری، (۱۳۸۹)، «مواد ...
  • نسخ خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره های ۱۴۱۸۳، ...
  • نسخ خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران به شماره های ۸۲۳۵، ...
  • نسخ خطی کتابخانه ملک به شماره های ۵۷/۴۶۷۱، ۷/۲۱۸۲.. ...
  • نصرآبادی، محمدطاهر، (۱۳۱۷)، تذکره نصرآبادی، به کوشش حسن وحید دستگردی، ...
  • نصیری، محمدابراهیم بن زین العابدین، (۱۳۷۳)، دستور شهریاران، تهران: بنیاد ...
  • نوایی، عبدالحسین، (۱۳۶۰)، اسناد و مکاتبات سیاسی ایران از سال ...
  • وحید قزوینی، محمدطاهر، (۱۳۲۹)، عباس نامه، تصحیح ابراهیم دهگان، اراک: ...
  • Matthee, Rudi, (۲۰۱۴), ‘The Ambiguities of Alcohol in Iranian History: ...
  • Matthee, Rudi, (۲۰۰۵), The pursuit of pleasure: drugs and stimulants ...
  • نمایش کامل مراجع