واکاوی معنای «رجل مطلوب» در حدیث عنوان بصری

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 288

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MFHJ-4-1_007

تاریخ نمایه سازی: 30 شهریور 1400

چکیده مقاله:

وجود کنایات، اشارات، تعریض ها، عبارات دشوار و واژگان غریب در متون روایی رسیده از معصومین (ع)، موجب شده تا کار ترجمه و فهم معنای دقیق روایات دشوار به نظر رسد. توجه به رویدادهای تاریخی و معنای نخستین واژه ها در زمان صدور روایات و نیز در نظر گرفتن فضا و سبب صدور احادیث و سیاق عبارات، موجب فهم صحیح گزارش ها و روایات صادره از معصومان (ع) خواهد بود. عبارت «انی رجل مطلوب»، که در حدیث «عنوان بصری» از سوی امام صادق (ع) به کار برده شده، از جمله تعریض هایی است، که افزون بر این، در بسیاری دیگر از متون روایی، تفسیری، ادبی و تاریخی شیعه و سنی نیز دیده می شود. مطالعات فقه­الحدیثی در قرائن درون و برون متنی و بهره گیری از روش معناشناسی واژگان نشان از آن دارد که از میان احتمالات گوناگون در معنای این تعریض، تنها یک احتمال پذیرفتی است: «تحت تعقیب یا نظر دستگاه حکومتی». نوشتار حاضر بر آن است تا با به کارگیری روش های فقه­الحدیثی، توجه به رابطه هم نشینی واژگان و کاربست آن در دوره حضور و نیز در متون متقدم و متاخر، معنای صحیح این تعریض را از لسان اهل بیت (ع) واکاوی کرده، به ارزیابی و نقد احتمالات مطرح شده بپردازد.

نویسندگان

علی حسن نیا

استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شاهد

محسن خاتمی

دانشجوی کارشناسی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده علوم و فنون قرآن تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آلوسی، محمود بن عبدالله، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم ...
  • ابن ابی الدنیا، عبدالله بن محمد، الهم و الحزن لابن ...
  • ابن اثیر، مبارک بن محمد، المختار من مناقب الاخیار، تحقیق: ...
  • ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الامم و ...
  • ، صفه الصفوه، القاهره، دارالحدیث، ۱۴۲۱ق ...
  • ، زاد المسیر فی علم التفسیر، تحقیق: عبدالرزاق مهدی، بیروت، ...
  • ابن حیون، نعمان بن محمد مغربی، شرح الاخبار فی فضائل ...
  • ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی ...
  • ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، تحقیق: علی ...
  • ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، تفسیر غریب القرآن، بیروت،دارومکتبه الهلال، ...
  • ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، بیروت، داراحیاء ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، تحقیق: جمال الدین ...
  • ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، بیروت، موسسه الاعلمی ...
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان ...
  • احمدمختار، عمر، معناشناسی، ترجمه: حسین سیدی، مشهد: دانشگاه فردوسی، ۱۳۷۵ش ...
  • اسفراینی، ابراهیم بن محمد، نورالعین، تونس، مطبعه المنار، بی تا ...
  • اعرابی، غلامحسین، «تقیه از نگاه مفسران و فقیهان فریقین»، شیعه ...
  • امین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، تحقیق: حسن امین، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ...
  • انصاری، محمدعلی، ترجمه نهج البلاغه، تهران، انتشارات علمی، بی تا ...
  • ایزدپناه، عباس، «اثبات صدور حدیث از طریق مضمون شناسی و ...
  • باقری، حمید و معارف، مجید، «کارکردهای نقد متنی احادیث نزد ...
  • بستانی، قاسم، معیارهای شناخت احادیث جعلی، اهواز، رسش، ۱۳۸۶ش ...
  • پالمر، فرانک، نگاهی تازه به معناشناسی، ترجمه: صفوی، کورش، تهران، ...
  • ثعلبی، احمد بن محمد، الکشف و البیان، تحقیق: ابی محمد ...
  • جاحظ، عمرو بن بحر، الحیوان، بیروت،دارالکتب العلمیه، ۱۴۲۴ق ...
  • جعفر بن محمد، امام ششم (ع)، مصباح الشریعه، بیروت، موسسه ...
  • جعفری تبریزی، محمدتقی، ترجمه نهج البلاغه، مشهد، آستان قدس رضوی، ...
  • حرعاملی، محمد بن حسن، الجواهر السنیه فی الاحادیث القدسیه، بیروت، ...
  • ، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت (ع)، ۱۴۰۹ق.حسینی طهرانی، ...
  • حسینی طهرانی، محمدمحسن، حدیث عنوان بصری، تهران، مکتب وحی، ۱۳۹۱ش ...
  • حقی برسوی، اسماعیل بن مصطفی، تفسیر روح البیان، بیروت، دارالفکر، ...
  • درینی، عبدالعزیز، طهاره القلوب و الخضوع لعلام الغیوب، بیروت، دارالکتب ...
  • دشتی، محمد، ترجمه نهج البلاغه، قم، مشهور، ۱۳۷۹ش ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد، محاضرات الادباء ومحاورات الشعراء و ...
  • زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، تحقیق: علی ...
  • ساسانی، فرهاد و آزادی، پرویز، «تحلیل مولفه های معنایی حق ...
  • سیدرضی، محمد بن حسن، نهج البلاغه، تحقیق: صبحی صالح، قم، ...
  • شعرانی، عبدالوهاب بن احمد، تنبیه المغترین، تحقیق: توفیق علی وهبه ...
  • شهیدثانی، زین الدین بن علی، منیه المرید، تحقیق: مختاری، رضا، ...
  • شهیدی، جعفر، ترجمه نهج البلاغه، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ...
  • صدوق، محمدبن علی، معانی الاخبار، تحقیق: علی اکبر غفاری، قم، ...
  • صفوی، کورش، درآمدی بر معناشناسی، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۹ ...
  • طبرسی، علی بن حسن، مشکاه الانوار فی غرر الاخبار، نجف، ...
  • طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری: تاریخ الامم و الملوک، ...
  • طوسی، محمد بن حسن، العده فی اصول الفقه، تحقیق: محمدرضا ...
  • ، تهذیب الاحکام، تحقیق: خرسان، حسن الموسوی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ...
  • ، الامالی، تحقیق: موسسه البعثه، قم، دارالثقافه، ۱۴۱۴ق ...
  • ، اختیار معرفه الرجال، تحقیق: حسن مصطفوی، دانشگاه مشهد، ۱۳۹۰ق ...
  • عطاردی قوچانی، عزیز الله، ترجمه مشکاه الانوار، تهران، عطارد، بی ...
  • علم الهدی، علی بن حسین، امالی المرتضی، تحقیق: محمدابوالفضل ابراهیم، ...
  • علی بن الحسین (ع)، الصحیفه السجادیه، قم، الهادی، ۱۳۷۶ش ...
  • غلامعلی، مهدی، حدیث خوانی روشمند؛ درسنامه قرائت و درک متون ...
  • فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضه الواعظین وبصیره المتعظین، قم، ...
  • فتح اللهی، ابراهیم، «روش شناسی نقد حدیث»، روش های مطالعات ...
  • فکوهی، ناصر، تاریخ اندیشه و نظریه های انسان شناسی، تهران: ...
  • فیض الاسلام، علی نقی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، تهران، ...
  • قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، تهران، ناصر خسرو، ...
  • کفعمی، ابراهیم بن علی، محاسبه النفس للکفعمی، تهران، مرتضوی، ۱۳۷۶ش ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق: علی اکبر غفاری و ...
  • ماوردی، علی بن محمد، النکت و العیون تفسیر الماوردی، مراجعه ...
  • مجلسی، محمدباقر ، بحار الانوار، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت، ...
  • محمدی ری شهری، محمد، علم و حکمت در قرآن و ...
  • ، ترجمه میزان الحکمه، ترجمه: حمیدرضا شیخی، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۹ش ...
  • ، دانشنامه امام حسین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ...
  • محمودی، محمدباقر، نهج السعاده فی مستدرک نهج البلاغه، تحقیق: عزیز ...
  • مستفید، حمیدرضا و دولتی، کریم، تقسیمات قرآنی و سور مکی ...
  • مسعودی، عبدالهادی، آسیب شناسی حدیث، تهران، سمت، ۱۳۹۲ش ...
  • ، وضع و نقد حدیث، تهران،سمت، نوبت چهارم، ۱۳۹۴ش ...
  • ، روش فهم حدیث، تهران، سمت، نوبت دهم، ۱۳۹۵ش ...
  • مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه، قم، انصاریان، ۱۴۲۶ق ...
  • مطهری، مرتضی، داستان راستان، تهران، صدرا، نوبت ۶۶، ۱۳۹۱ش ...
  • مغنیه، محمدجواد، در سایه سار نهج البلاغه، تحقیق: سامی غریزی، ...
  • مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، تحقیق: علی اکبر غفاری و ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین علیه السلام، قم، مدرسه ...
  • ، گفتار معصومین، تدوین: محمد عبدالله زاده، قم، مدرسه الامام ...
  • نابلسی، عفیف، طریق العروج الی الملکوت: شرح روایه عنوان بصری، ...
  • ناطق بالحق، یحیی بن حسین، تیسیر المطالب فی امالی ابی ...
  • نوری، حسین بن محمد تقی، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ...
  • هاشمی خویی، میرزاحبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ...
  • یافعی، عبدالله بن اسعد، الارشاد و التطریز فی فضل ذکر ...
  • نمایش کامل مراجع