تحلیل و بررسی نظریه علامه طباطبایی درباره «منشا پیدایش معقولات ثانیه فلسفی» با تکیه بر شرح شهید مطهری

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 188

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MPHU-9-24_003

تاریخ نمایه سازی: 31 شهریور 1400

چکیده مقاله:

معقولات ثانیه فلسفی همان مفاهیم عامه فلسفی مانند وجود، عدم، علت، معلول و عرض هستند که حیات فلسفه اسلامی وابسته به وجود آنهاست. علامه طباطبایی کوشیده است نظریه ای جامع درباره نحوه انتزاع معقولات ثانیه فلسفی پیشنهاد کند. او معتقد است معقولات ثانیه فلسفی ابتدا به صورت مفاهیمی ربطی (حرفی) ادراک می شوند و پس از آن، مفاهیم اسمی از این مفاهیم انتزاع می شوند و تعمیم می یابند. در این مقاله، کوشش شده است با توجه به نگاشته های علامه طباطبایی در این باره به کمک شرح شهیدمطهری صورت بندی روشنی از این نظریه بیان شود که شامل چهار مرحله (به همراه مبانی آن) است. در این مقاله، روشن شده است که چگونه این مفاهیم موهوم و فطری و برآمده از تجربه درونی و بیرونی نیستند و از قوه مدرکه برآمده اند. همچنین، برخی مسائل کلیدی که علامه چندان به آنها نپرداخته، در اینجا بیان شده است؛ از جمله چگونگی بسط و گسترش مفهوم معقول ثانی که از یک حالت نفسانی خاص انتزاع شده به تمام عالم، و رابطه معقول ثانی حاصل شده در ذهن و محکی آن. و کوشش شده است پاسخ هایی به این سوالات داده شود.

کلیدواژه ها:

طباطبایی ، مطهری ، منشا معقولات ثانیه فلسفی ، مفاهیم ربطی (حرفی) ، مفاهیم اسمی ، تطابق معقولات ثانیه فلسفی با واقع ، جهان شمول بودن معقولات ثانیه فلسفی

نویسندگان

علیرضا دری نوگورانی

دانشجوی دکتری فلسفه، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • نرم افزارهای کتابخانه حکمت اسلامی، مجموعه آثار علامه طباطبایی، مجموعه ...
  • اسماعیلی، مسعود، (۱۳۸۹)، معقول ثانی فلسفی در فلسفه اسلامی (سیر ...
  • شیروانی، علی، (۱۳۸۸)، ترجمه و شرح بدایه الحکمه، ایران، قم، ...
  • طباطبایی، محمدحسین، (۱۳۶۴)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ۵ جلدی، ...
  • طباطبایی، محمدحسین، (بی تا)، نهایه الحکمه، (عربی)، ۱جلدی، ایران، قم، ...
  • فنایی اشکوری، محمد، (۱۳۸۷)، معقول ثانی (تحلیلی از انواع مفاهیم ...
  • قوام صفری، مهدی، (۱۳۸۶)، مابعدالطبیعه چگونه ممکن است، ایران، تهران، ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی، (۱۳۶۳)، ارزش شناخت، در دومین یادنامه علامه ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی، (۱۳۸۳)، آموزش فلسفه، ۲جلدی، ایران، تهران، انتشارات ...
  • مصباح الیزدی، محمدتقی، (۱۴۰۵ ق)، تعلیقه علی نهایه الحکمه (عربی)، ...
  • مطهری، مرتضی، (۱۳۸۹)، مجموعه آثار استاد مطهری، ۲۷جلدی، ایران، تهران، ...
  • مطهری، مرتضی، (۱۳۸۹)، مجموعه آثار استاد مطهری، ۲۷جلدی، ایران، تهران، ...
  • مطهری، مرتضی، (۱۳۸۹)، مجموعه آثار استاد مطهری، ۲۷جلدی، ایران، تهران، ...
  • مطهری، مرتضی، (۱۳۸۹)، مجموعه آثار استاد مطهری، ۲۷جلدی، ایران، تهران، ...
  • مطهری، مرتضی، (۱۳۸۹)، مجموعه آثار استاد مطهری، ۲۷جلدی، ایران، تهران، ...
  • یزدان پناه، سید یدالله، (۱۳۸۹)، حکمت اشراق، ۲ جلد، ایران، ...
  • نمایش کامل مراجع