تاملی درباب پیشنهاد مکان گزینی اتابک هزار اسب برای مقابله با مغولان

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 353

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HII-31-50_005

تاریخ نمایه سازی: 3 مهر 1400

چکیده مقاله:

از همان آغاز هجوم مقتدرانه مغولان به قلمرو سلطان محمد خوارزمشاه، پیشنهادهای متعددی برای مقابله و دفع یورش مطرح شد. یکی از مهم­ترین پیشنهادها از جانب «ملک نصره الدین هزاراسب» اتابک لر ارائه شد. او تنگ (تنگه) مشهور و استراتژیک «تکو»[۱] (تکاب) در نزدیکی­ های بهبهان -میان بهبهان و دهدشت کهگیلویه- را برای جلوگیری و مواجهه با مغولان مطرح کرد. این تنگه مهم که بیش از پنج کیلومتر طول دارد، از جهات مختلف مکانی و مادی حائز اهمیت بود. همچنین بنا به باور اتابک، می­توانستند ده ­ها هزار نیروی جنگی از اقوام مختلف -نظیر لر و شول و فارس- گرد کنند و در تنگ مذکور به مبارزه و مقاومت بپردازند. البته سلطان پیشنهاد اتابک را نپذیرفت و سلوک تواری و تقدیر را پی گرفت. در این مقاله، با استفاده از شیوه تحقیق تاریخی و رویکرد توصیفی- تحلیلی، گزارش ­های منابع دست اول گردآوری و ارزیابی شده و نگارنده با نقد نظر محققان کنونی، در پی پاسخ بدین پرسش ها بوده است که: موقعیت جغرافیایی و استراتژیک مکان مذکور چگونه بوده؟ و چرا سلطان محمد پیشنهاد اتابک را نپذیرفته است؟ یافته ­های پژوهش نشان می­دهد که از لحاظ موقیت مکانی و مزایای مادی، این تنگه مشحون از آب روان و چشمه سارهای جاری و راکد، قله ­ها و کمرهای سخت گذر و غیرقابل تسخیر، غارها و اشکفت­ های بزرگ جهت انبار و ذخیره مواد غذایی، پرتگاه ­ها و سراشیبی­ های تند و تیز برای پرتاب سنگ­های گران و ویرانگر بوده است. ­علاوه بر آن، سلطان خوارزمشاهی از سر تشویش خاطر و نداشتن اراده قوی برای تصمیم­گیری قاطع و نیز آگاهی از اختلاف و تضاد اتابک لر با اتابک فارس بر سر قلمرو، پیشنهاد مزبور را نپذیرفت. [۱]. Takow

کلیدواژه ها:

نویسندگان

کشواد سیاهپور

استادیار گروه تاریخ دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع و مآخذ. ...
  • ابن بلخی (۱۳۶۳)، فارسنامه، سعی و اهتمام و تصحیح گای ...
  • اشپولر، برتولد (۱۳۶۸)، تاریخ مغول در ایران، ترجمه محمود میرآفتاب، ...
  • اقبال آشتیانی، عباس (۱۳۷۶)، تاریخ مغول و اوایل ایام تیموری، ...
  • بادیان (۱۳۸۵)، اسکندر در ایران؛ تاریخ ایران در دوره هخامنشیان، ...
  • بارتولد، و. و. (۱۳۸۷). ترکستان نامه (ترکستان در عهد هجوم ...
  • بریون، مارسل (۱۳۶۹)، منم تیمور جهانگشا، ترجمه و اقتباس ذبیح ...
  • بناکتی، داودبن محمد (۱۳۷۸)، تاریخ بناکتی (روضه اولی الالباب فی ...
  • بویل، ج. آ. (۱۳۷۱)، «تاریخ دودمانی و سیاسی ایلخانان»، تاریخ ...
  • پاپلی یزدی، محمدحسن (۱۳۸۸)، فرهنگ آبادی­ها و مکان­های مذهبی کشور، ...
  • پیرنیا، حسن (۱۳۷۰)، تاریخ ایران باستان، ج۲، تهران: دنیای کتاب، ...
  • جعفری، عباس (۱۳۶۸)، گیتاشناسی ایران؛ کوه­ها و کوه­نامه ایران، ج۱، ...
  • جوزجانی، منهاج سراج (۱۳۶۳)، طبقات ناصری، تصحیح عبدالحی حبیبی، ج۱، ...
  • جوینی، عطاملک بن محمد (۱۳۸۹). تاریخ جهانگشای، تصحیح و تحشیه ...
  • حافظ ابرو، شهاب­الدین عبدالله خوافی (۱۳۷۵)، جغرافیای حافظ ابرو، تصحیح ...
  • ................................................. (۱۳۷۸)، جغرافیای حافظ ابرو، تصحیح و تحقیق صادق سجادی، ...
  • حسینی منشی، محمد میرک (۱۳۸۵)، ریاض الفردوس خانی، به کوشش ...
  • دبیر سیاقی، سید محمد (۲۵۳۶)، سلطان جلال الدین خوارزمشاه، تهران: ...
  • دوبد، بارون (۱۳۷۱)، سفرنامه لرستان و خوزستان، ترجمه محمدحسین آریا، ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۸۵)، لغتنامه (فرهنگ متوسط دهخدا)، به ­کوشش ...
  • شبانکاره­ای، محمدبن علی بن محمد (۱۳۶۳)، مجمع الانساب، تصحیح میر ...
  • فسایی، میرزا حسن حسینی (۱۳۷۸)، فارسنامه ناصری، تصحیح منصور رستگار ...
  • گاوبه، هانیس (۱۳۵۹)، ارجان و کهگیلویه از فتح عرب تا ...
  • مجهول المولف (۱۳۷۲)، حدود العالم من المشرق الی المغرب، تصحیح ...
  • مستوفی، حمدالله (۱۳۷۸)، نزهه القلوب، به کوشش سید محمد دبیر ...
  • .............................. (۱۳۸۱)، تاریخ گزیده، به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران: امیرکبیر، ...
  • مقدسی، ابوعبدالله محمدبن احمد (۱۳۸۵)، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، ...
  • منشی، اسکندربیگ (۱۳۷۷)، عالم آرای عباسی، تصحیح محمداسماعیل رضوانی، ...
  • ناصرخسرو (۱۳۷۳)، سفرنامه، تصحیح محمد دبیر سیاقی، تهران: زوار، چاپ ...
  • نطنزی، معین الدین (۱۳۸۳)، منتخب التواریخ معینی، به اهتمام پروین ...
  • وصاف الحضره شیرازی، شهاب­الدین (شرف­الدین عبدالله) (۱۳۳۸)، تاریخ وصاف، تهران: ...
  • همدانی، رشیدالدین فضل الله (۱۳۸۹)، جامع التواریخ (تاریخ سلغریان فارس)، ...
  • ................................................... (۱۳۶۷)، جامع التواریخ، به کوشش بهمن کریمی، ج۱، تهران: ...
  • ................................................... (۱۳۷۳)، جامع التواریخ، تصحیح و تحشیه محمد روشن و ...
  • مصاحبه تلفنی با آقای رمضان صحرایی، فروردین ۱۴۰۰ (ساکن تنگ ...
  • مصاحبه تلفنی با آقای دولتی مختاران (نویسنده و محقق بهبهانی)، ...
  • Minorsky, v(۱۹۹۷), “ shūlistān”, Encyclopaedia of Islam, ed. C.E Bosworth, ...
  • List of Sources With English HandwrtingBādīān, E (۱۳۸۵š),»Eskandar dar Irān«,Tārīḵ-e ...
  • DehḴōdā, ʻAiī Akbar (۱۳۸۵), Loḡatnāmeh (Farhange Motevasṭe DehḴōdā), ed. Ḡolāmreżā ...
  • Ebn Balḵī(۱۳۶۳š),Fārsnāme ,ed. Le strange & Nicholson,Tehrān: Donyā-ye ketāb, ۲th ...
  • Jaʻfarī, Abbās(۱۳۶۸š), Gītašenāsī-e Iran:Kūhhā va Kūh name Iran,Vol ۱,Tehrān: Sāzemān-e ...
  • Vaṣṣāf al Ḥażrat -e Šīrāzī(۱۳۳۸š), Tārīḵ-e Vaṣṣāf, Tehrān: Ketābḵāne Ibn-e ...
  • نمایش کامل مراجع