روند هم ارزی و تفاوت در روابط دو گفتمان انقلاب اسلامی و اخوان المسلمین

انقلاب اسلامی و اخوان المسلمین دو گفتمان مهم در عرصه تحولات سیاسی جهان اسلام هستند. بررسی روند روابط این دو گفتمان و تحلیل عوامل موثر در آن، از مسایل ضروری در بررسی تحولات جهان اسلام است. این مقاله از منظری گفتمانی و با استفاده از روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف به بررسی روند هم ارزی و تفاوت در روابط این دو گفتمان پرداخته است. بر این اساس، هرچند با توجه به نظام معنایی این دو گفتمان هردو در چارچوب گفتمان اسلام سیاسی هویت یافته و اسطوره مشابهی دارند و لذا زمینه فراوانی برای هم­ ارزی و ایجاد هویت مشترک در جهان اسلام داشته اند، اما نشانه های متفاوتی نیز در این دو گفتمان مفصل بندی شده که زمینه های ایجاد تفاوت در بین آن­ها را فراهم نموده است. از مهم ترین عوامل ایجاد تفاوت بین این دو گفتمان، می توان به مداخلات گفتمان­های مسلط جهانی و رقبای منطقه ای، اقدامات انقلابی رادیکال در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تفسیر متفاوت از خیزش­ های منطقه عربی و به ویژه تحولات سوریه اشاره کرد. بر این اساس، روابط انقلاب اسلامی و جنبش اخوان المسلمین فاقد یک روند خطی بوده و فراز و فرودهای متعددی را در تشکیل زنجیره هم ارزی و یا تفاوت پشت سر گذاشته است.