بررسی نقش سازندهای زمین شناسی بمنظور پهنه بندی رسوب زایی حوزه سد دویرج

انسان برای  ادامه حیات خود به مواد غذایی نیاز دارد که در اثر وجود آب و خاک بدست می آید. فرسایش عاملی است که در جهت تخریب خاک موجود و به تبع آن کاهش تولیدات کشاورزی عمل می کند. امروزه فرسایش خاک در تمام نقاط جهان بعنوان خطری برای رفاه بشر و بلکه برای حیات او شناخته شده است و این واقعیت که بیشتر دولت های غیر اروپایی نیز به برنامه های حفاظت خاک کمک جدی می نماید دلیلی بر این شناخت است (قدیری، ۱۳۷۲). به همین جهت است که مبارزه با فرسایش در سطح جهان مورد توجه قرار گرفته است. بطور کلی فرسایش یک پدیده اجتناب ناپذیر بوده ونمی توان آن را کاملا از بین برد ولی فعالیت های انسان می تواند آن را تشدید نموده و یا کاهش دهد. پدیده فرسایش و آثار سوء آن شاید در کوتاه مدت چندان چشمگیر و محسوس نباشد ولی در بلند مدت محسوس خواهد بود. به هر حال فرسایش پدیده ای دائمی است و همیشه وجود خواهد داشت ولی در صورتی که میزان آن کمتر از میزان خاک تشکیل شده باشد، بحرانی نیست. ه نگامی میزان فرسایش کمتر از میزان تشکیل خاک یا برابر آنست که خصوصیات خاک مانند بافت، عمق و حاصلخیزی آن در طول زمان ثابت بماند. طبق نظر بنت در یک خاک معمولا در شرای دست نخورده حدود ۳۰۰ سال طول می کشد تا ۲۵ میلیمتر خاک سطحی تشکیل شود. این مقدار خاک تشکیل شده بمراتب کمتر از مقدار خاک فرسایش یافته می باشد. در یک زمین تحت کشت و بدون رعایت همه جانبه اصول خاکداری برای تشکیل همین ۲۵ میلیمتر خاک حدود ۱۰۰ سال وقت لازم است. به این ترتیب در چنین شرایطی در هر سال حدود ۴ تن خاک در هکتار ایجاد می شود در حالیکه میزان فرسایش در این خاک ها معمولا بیشتر از این رقم می باشد. در شرایط بهینه و با بکار بردن روش های مناسب کاشت، داشت و برداشت هر ۳۰ سال در حدود ۲۵ میلیمتر خاک می تواند تشکیل شود که این مقدار خاک تشکیل شده برابر ۱۲.۵ تن خاک در هکتار در سال می باشد که تقریبا حد میزان فرسایش قابل قبول است. این رقم یعنی ۱۲.۵ تن خاک از بین رفته در هکتار در سال بعنوان حد فرسایش مجاز در مورد خاک های عمیق حاصلخیز می باشد. و بدیهی است که میزان آن در مورد خاک های کم عمق چند سانتیمتری با حاصلخیزی کم خیلی کمتر خواهد بود. مقدار حداقل فرسایش مجاز در کشورهای مختلف متفاوت است. مثلا در ایالات متحده آمریکا رقم ۲.۵ تن در هکتار در سال بعنوان حداقل فرسایش مجاز پذیرفته شده است. در چک و اسلواکی برای خاک های کمتر از ۳۰ سانتیمتر عمق، حد مجاز یک تن در هکتار در سال می باشد.