تحلیل عینیت علمی در مساله ارزش باری علم

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 213

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PHILO-15-35_003

تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1400

چکیده مقاله:

تاثیر ارزش ها بر علم این واهمه را برای برخی فیلسوفان علم پدید آورده است که رسالت اصلی علم، یعنی عینیت خدشه دار شود. تلقی سنتی از عینیت که در گرو عینیت متافیزیکی است معمولا مطابقت تصویر ذهنی با واقع خارجی و مستقل بوده است؛ اما با دشواری دستیابی به آن و نیز تنوع مبانی معرفتی مدرن، تلقی های جدیدتری از آن ارائه شده است که در مساله ارزش باری علم نیز اثرگذارند. پیوند دادن عینیت با عنصر اعتماد یا کمال معرفتی یا خلوص از ارزش های غیرعلمی و گرایش های شخصی، نمونه هایی از این رویکردها هستند. با این همه، در برخی رویکردهای جدید بین مراد از عینیت و روش دستیابی به آن و عوامل موثر بر آن خلط شده است. عینیت به معنای مطابقت علم با واقع خارجی (متعلق علم) است و پس از روشن شدن مبنا درباب اینکه چنین چیزی ممکن و قابل دسترسی است یا نه، درباره روش رسیدن به این مطلوب و نیز موانع آن بحث می شود. این عینیت شامل دو مرحله فرآیندی و برآیندی است و نتایج علمی در صورتی عینی خواهند بود که فرآیند علم، عینی و خالی از عوامل و ابزار غیرعینی باشد. اثرگذاری ارزش ها بر علم نیز تا زمانی که این مولفه مهم (مطابقت) را خدشه دار نکند، چندان چالش مهمی برای علم به شمار نمی آید.

نویسندگان

غلامحسین جوادپور

موسسه پیوهشی حکمت و فلسفه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Brown, M. J. (۲۰۲۰) “Is Science Really Value Free and ...
  • Carrier, Martin (۲۰۱۳) “Values and Objectivity in Science: Value-Ladenness, Pluralism ...
  • Douglas, H. (۲۰۰۹) Science, Policy, and the Value-Free Ideal, Pittsburgh: ...
  • Feyerabend, P. K. (۱۹۷۸) Science in a Free Society, London: ...
  • Frankena, William (۱۹۷۳) Ethics, Englewood Cliffs: New Jersey.. ...
  • Hacking, Ian (۲۰۱۵) “Let’s Not Talk About Objectivity” in Objectivity ...
  • Harding, Sandra (۲۰۱۵) Objectivity and Diversity; another Logic of Scientific ...
  • Harding, Sandra (۱۹۹۵) “Strong Objectivity: A Response to the New ...
  • Harman, G. (۱۹۹۶) “Moral Relativism,” in Moral Relativism and Moral ...
  • Gowans, C. (۲۰۱۵) “Moral Relativism”, Stanford Encyclopedia of Philosophy, available ...
  • Lacey, H. (۱۹۹۹) Is Science Value-Free? Values and Scientific Understanding, ...
  • Porter, Theodore M. (۱۹۹۵) Trust in Numbers: The Pursuit of ...
  • Quine, W. V. O. (۱۹۹۲) The Pursuit of Truth, Cambridge, ...
  • Reiss, J., and Sprenger, J. (۲۰۱۴) “Scientific Objectivity”, in The ...
  • Scheman, Naomi (۲۰۰۱) “Epistemology Resuscitated: Objectivity as Trustworthiness” in Engendering ...
  • Wong , D. (۱۹۹۱) “Relativism”, in A Companion to Ethics, ...
  • Wright, Jack (۲۰۱۸) “Rescuing Objectivity: A Contextualist Proposal” in Philosophy ...
  • نمایش کامل مراجع