پایش تغییرات ناشی از احداث سد البرز بر پوشش گیاهی و کاربری اراضی به کمک سنجش از دور و سامانه های اطلاعات جغرافیایی
محل انتشار: پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، دوره: 11، شماره: 21
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 178
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWMR-11-21_003
تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1400
چکیده مقاله:
احداث سدهای بزرگی مانند سد مخزنی البرز علاوه بر تامین آب در بخشهای شرب و کشاورزی، بدون شک با تغییرات فراوان بر اکوسیستمهای طبیعی همراه است. شناخت و آگاهی از این تغییرات به منظور برنامهریزی و مدیریت پایدار مناطق تحت تاثیر سد، امری ضروری است. استفاده همزمان از فناوریهای سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، یکی از روشهای رایج در امر پایش تغییرات منطقه به شمار میرود. در این راستا، هدف این مطالعه بررسی اثر احداث و آبگیری سد البرز بر تغییرات پوشش گیاهی و کاربری اراضی به کمک سنجش از دور و سامانههای اطلاعات جغرافیایی می باشد. بدین منظور، دو تصویر ماهواره ای لندست در دوره ۲۲ ساله (مربوط به سالهای ۱۹۹۴ و ۲۰۱۶ میلادی) با اعمال تصحیح رادیومتریک و اتمسفری به کار گرفته شد؛ به گونه ای که گویای تغییرات پوشش گیاهی و کاربری اراضی پیش و پس از احداث و آبگیری سد باشد. سپس با استفاده از روش طبقه بندی نظارت شده ماشین بردار پشتیبان، نقشه پوشش گیاهی و کاربری اراضی تهیه و دقت طبقه بندی ها نیز ارزیابی گردید و تحلیل تغییرات زمانی پوشش گیاهی و کاربری اراضی با تولید نقشه آشکارسازی تغییرات، انجام شد. همین طور، به منظور بررسی تغییرات مکانی انواع کلاسهای پوشش گیاهی و کاربری، از شاخص آماری LQ استفاده شد. مطابق نتایج، طی گذشت دو دهه، مساحت پوشش گیاهی جنگلی در منطقه ۷/۲۲ هکتار (۹/۱ درصد) افزایش، مساحت کاربری کشاورزی و مرتع و همین طور نواحی ساخت و ساز به ترتیب ۶۶/۷۳۵ هکتار (۸۳/۶ درصد) و ۸۲/۱۷ هکتار (۱/۰ درصد) کاهش داشته و مساحت پوشش آبی که با آبگیری سد و شبکه، طبقات مذکور را به زیر آب برده، ۳۷/۵۳۰ هکتار (۴/۵ درصد) به دست آمد. بررسی تغییرات الگوی مکانی پوشش گیاهی و کاربری های اراضی نیز نشان داد که بیشترین تغییرات در بخش بالادست (محل مخزن سد) با LQ معادل با ۶۸/۱ رخ داده که متعلق به پوشش آبی است که این امر به وضوح نشانگر تاثیر احداث و آبگیری سد البرز در تغییرات پوشش گیاهی و کاربری اراضی در بخش بالادست این سد است.
کلیدواژه ها:
LQ statistical index ، Satellite images ، Supervised classification ، Support vector machine ، Time and space variations ، تغییرات زمانی و مکانی ، تصاویر ماهوارهای ، طبقه بندی نظارت شده ، ماشین بردار پشتیبان ، شاخص آماری LQ
نویسندگان
درسا دریکنده
Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
دانیال قربانی
Agricultural Meteorology, Water Engineering Department, Ferdowsi University of Mashhad
علی شاهنظری
Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :