بررسی تاثیر اقلیم بر رفتار فنولوژی پوشش گیاهی با استفاده از مدل TIME-SAT (مطالعه موردی: استان لرستان)

مطالعه فنولوژی پوشش گیاهی ازجمله فاکتورهای اساسی در زمینه بهرهبرداری از توان و ظرفیت اکولوژیکی محیط و اعمال مدیریت مناسب محیطزیست به شمار میرود. لذا بررسی عوامل تاثیرگذار بر فنولوژی پوشش گیاهی میتواند تسهیلگر این امر باشد. لرستان جزء استانهای با تنوع اقلیمی بالا محسوب می گردد. به این منظور پژوهش حاضر باهدف بررسی تاثیر اقلیم بر فنولوژی پوشش گیاهی در این استان موردمطالعه قرار گرفت. شاخص NDVI با استفاده از داده های روزانه بازتابندگی باندهای مادونقرمز نزدیک و قرمز سنجنده MODIS در سال زراعی ۱۳۹۷-۹۸ محاسبه شد. پس از پالایش خطاهای موجود در سری زمانی NDVI، مدل TIME-SAT جهت تولید منحنی رفتار فنولوژی پوشش گیاهی به کار گرفته شد. سپس به وسیله روشهای برازش منحنی، الگوی مکانی-زمانی پارامترهای فنولوژی شامل آغاز و پایان فصل رشد گیاه استخراج گردید. نتایج حاکی از آن است که در مناطق گرمسیر استان مانند شهرستان پلدختر، آغاز دوره رشد پوشش گیاهی در ماه ژانویه و در مناطق سردسیر نظیر شهرستانهای ازنا و الیگودرز در اوایل ماه مارس به وقوع می پیوندد. این تفاوت دو الی دو ماه و نیمه در آغاز دوره رشد، برای پایان دوره رشد گیاهان این مناطق نیز صادق است؛ به طوری که در مناطق گرمسیر پایان دوره رشد گیاهان در اوایل ماه می و در مناطق سردسیر با اختلاف تقربای دوماهه، در ماه جولای اتفاق می افتد. همچنین پوشش گیاهی در مناطق گرمسیر معمولا متراکمتر از مناطق سردسیر استان است. بهطورکلی نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان داد، عامل اقلیم نقش کنترل کننده بر پارامترهای فنولوژی گیاه شامل آغاز، اوج و پایان دوره رشد دارد. بر اساس تحلیل یافته های پژوهش، الگوی مکانی شمال به جنوب و شرق به غرب در منطقه مشهود است که نشان میدهد پارامترهای فنولوژی پوشش گیاهی تا حد زیادی متاثر از روند اقلیمی منطقه مورد مطالعه است.