اولین گزارش از بررسی و ردیابی ویروس موزاییک شدید زنبق( Iris (severe mosaic virus از استانهای خراسان جنوبی و رضوی

زعفران با نام علمی (Crocus sativus L.) متعلق به خانواده زنبقیان (Iridaceae) ازمحصولات مهم اقتصادی و استراتژیک کشور میباشد، که اخیرا بیماری های ویروسی متعددی از روی آن گزارش گردیده است. ویروس موزاییک شدید زنبق روی گیاهان زینتی ایران در سال های اخیر گزارش گردیده اما گزارشی از وقوع آن روی زعفران نبود. به منظور شناسایی ویروس موزاییک شدید زنبق روی این گیاه طی آبان و آذر ماه سال ۱۳۹۸، تعداد ۱۳۰ نمونهی دارای علائم مشکوک ویروسی مانند زردی، کوتولگی، موزاییک، پیچیدگی برگی از مزارع زعفران استان های خراسان جنوبی و رضوی گزارش گردید. نمونه های مشکوک ابتدا با آزمون زنجیره ای پلیمراز و آغازگر اختصاصی ژن پروتئین پوششی ویروس موزاییک شدید زنبق، آزمایش و نهایتا منجر به تکثیر قطعه ای به طول ۹۱۷جفت باز در ۵ نمونه آلوده به ISMV گردید. این نمونه ها به منظور بررسی های تکمیلی، جهت تعیین توالی به شرکت ماکروژن کره ارسال شد. بررسیهای تبارزایی بر مبنای توالی پروتئین پوششی ویروس موزاییک شدید زنبق انجام گردید. پنج جدایه شناسایی شده از ویروس موزاییک شدید زنبق و سایر جدایه های موجود در بانک ژن در دو گروه تبارزایی قرار گرفتند. بررسی ها روی جدایه های ویروس موزاییک شدید زنبق در این تحقیق نشان داد که گروه ها و زیرگروه های تبارزایی، بر مبنای تفاوت در منطقه جغرافیایی از یکدیگر تفکیک شده اند. بررسیهای نوترکیبی در رابطه با ویروس موزاییک شدید زنبق بیانگر این مطلب است که در هیچ کدام از جدایه های گزارش شده، نوترکیبی محتمل نیست. تحقیق حاضر اولین گزارش از وقوع این ویروس و اولین بررسی مولکولی و تبارزایی جدایه های ویروس مذکور در مزارع زعفران خراسان جنوبی و رضوی است.