تعهد درون قاعده ای خواجه نصیر در عکس نقیض و معضل نقض طرفین

سال انتشار: 1389
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 132

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MPHU-2-5_005

تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1400

چکیده مقاله:

بسیاری از قواعد منطق قدیم نیازمند وجود موضوع هستند و این وجود موضوع را می توان یا در ساختار گزاره ها (محصورات چهارگانه) وارد کرد یا به عنوان مقدمه ای اضافی، جزئی از قواعد دانست. این دو رهیافت را «تعهد درون گزاره ای» و «تعهد درون قاعده ای» می نامیم. نخستین کسانی که به تعهد درون قاعده ای تصریح کرده اند، ابن سینا در قاعده نقض محمول و خواجه نصیر در قاعده عکس نقیض هستند. خواجه نصیر، به وجود موضوع نه تنها در مقدمات، بلکه در نتایج نیز متعهد گشته و در بیان احکام قاعده عکس نقیض، وجود موضوع اصل و عکس را با هم شرط کرده است. در دوران معاصر، مظفر قاعده ای به نام «نقض طرفین» (و نیز «نقض موضوع») به مجموعه قواعد منطق افزوده است که هیچ یک از تعهدهای درون گزاره ای و درون قاعده ای سینوی و خواجوی را یارای اعتباربخشی به آن نیست. بنا به بحث هایی که در مقاله انجام می شود، نشان می دهیم که به هیچ وجه دیگر نمی توان از این قاعده دفاع کرد.

کلیدواژه ها:

تعهد وجودی ، تعهد درون گزاره ای ، تعهد درون قاعده ای ، نقض محمول ، نقض طرفین ، عکس نقیض

نویسندگان

اسدالله فلاحی

دانشگاه زنجاناستادیار فلسفه دانشگاه زنجان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن سینا، حسین . (۱۹۷۰). الشفاء، المنطق، العباره، القاهره: دار ...
  • اژه ای، محمد علی .(۱۳۸۲). مبانی منطق، تهران: انتشارات سمت ...
  • افراسیاب پور، علی اکبر .(۱۳۷۶). منطق به زبان ساده، قم: ...
  • اکبری، رضا .(۱۳۸۵). «احکام قضایا»، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق ...
  • بازرگانی، ابراهیم و عسکری سلیمانی امیری .(۱۳۸۷). «حملیه مردده المحمول ...
  • جفری، ریچارد .(۱۳۶۶). قلمرو و مرزهای منطق صوری، تهران: شرکت ...
  • حکاک، سید محمد .(۱۳۸۵). منطق: معیار تفکر، تهران: انتشارات سازمان ...
  • خندان، سید علی اصغر .(۱۳۷۹). منطق کاربردی، تهران- قم: انتشارات ...
  • خوانساری .(۱۳۸۱). منطق صوری، تهران: انتشارات آگاه ...
  • ذکیانی، غلامرضا .(۱۳۸۶). هنر استدلال، تهران: رویش نو ...
  • سلیمانی امیری، عسکری .(۱۳۸۱). معیار اندیشه، قم: موسسه آموزشی و ...
  • سلیمانی امیری، عسکری .(۱۳۸۸). «روشی جدید در استنتاج صوری با ...
  • شیروانی، علی .(۱۳۷۸). آشنایی با علم منطق، قم: انتشارات دار ...
  • طوسی، نصیر الدین .(۱۳۶۲). منطق التجرید، قم: انتشارات بیدار ...
  • طوسی، نصیر الدین.(۱۳۶۷). اساس الاقتباس، تهران: انتشارات دانشگاه تهران ...
  • طوسی، نصیر الدین .(۱۳۷۰). تعدیل المعیار فی شرح تنزیل الافکار، ...
  • غرویان، محسن .(۱۳۷۰). آموزش منطق، قم: انتشارات دار العلم ...
  • فرامرز قراملکی، احد .(۱۳۷۳). منطق، تهران: انتشارات پیام نور ...
  • فلاحی، اسداله .(۱۳۸۶). «صورت بندی جدیدی از قضایای حقیقیه و ...
  • فلاحی، اسداله .(۱۳۸۷). «قاعده فرعیه در منطق جدید، گزارشی انتقادی ...
  • فلاحی، اسداله .(۱۳۸۸). «صورت بندی قضایای خارجیه با محمول وجود»، ...
  • فلاحی، اسداله .(۱۳۸۸b). «ابهام زدایی از قضایای حقیقیه، خارجیه، معدولیه ...
  • فلاحی، اسداله .(۱۳۸۸c). «ناسازگاری قاعده فرعیه با قاعده عکس نقیض»، ...
  • فلاحی، اسداله .(۱۳۸۹). «منطق های مبتنی بر عکس نقیض و ...
  • مظفر، محمد رضا .(۱۳۲۵). المنطق، بغداد: مطبعه التفیض ...
  • منتظری مقدم، محمود .(۱۳۸۰). منطق ۱، قم: انتشارات مرکز مدیریت ...
  • منتظری مقدم، محمود .(۱۳۸۸). منطق ۲، قم: انتشارات مرکز مدیریت ...
  • موحد، ضیاء .(۱۳۸۲). از ارسطو تا گودل، تهران، انتشارات هرمس ...
  • نمایش کامل مراجع