مقایسه انسجام روانی و مکانیسم های دفاعی در والدین دارای کودک با اختلال طیف اوتیسم، نارسایی توجه/ فزون کنشی، و بهنجار

زمینه و هدف: بعضی از اختلال­ های روان­شناختی دوران کودکی مانند اختلال طیف اوتیسم و نارسایی توجه/فزون کنشی، آسیب­ های روان شناختی معناداری را برای والدین به همراه دارند. بر اساس نتایج مطالعات مختلف، مشکلات متعدد این کودکان، اعضای خانواده را دچار آشفتگی و تنیدگی زیادی می­ کنند؛ بدین ترتیب پژوهش حاضر به منظور مقایسه انسجام روانی و مکانیسم­ های دفاعی در والدین دارای کودک مبتلابه اختلال طیف اوتیسم، نارسایی توجه/فزون کنشی، و بهنجار انجام شد. روش: طرح پژوهش توصیفی از نوع علی- مقایسه ­ای بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی والدین دارای کودک با اختلال طیف اوتیسم، نارسایی توجه/ فزون کنشی، و بهنجار شهر رشت در سال ۹۶-۱۳۹۵ بود. نمونه پژوهش شامل ۹۰ نفر از والدین جامعه آماری مذکور بودند که به روش نمونه­گیری در دسترس و بر حسب شرایط ورود و خروج از مطالعه، انتخاب شدند. برای اندازه­گیری متغیرها، از پرسشنامه ­های مکانیسم­ های دفاعی (آندروز و همکاران، ۱۹۹۳) و حس انسجام (آنتونووسکی، ۱۹۸۷) استفاده شد. تحلیل داده ­های به دست آمده با آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری انجام شد. یافته­ ها: نتایج پژوهش نشان داد بین سه گروه والدین دارای کودک با اختلال طیف اوتیسم، نارسایی توجه/ فزون­کنشی، و بهنجار در هر یک از مولفه های انسجام روانی تفاوت معنی­ داری وجود دارد (۰/۰۵>p). بدین ترتیب در متغیر انسجام روانی، والدین دارای کودک با اختلال نارسایی توجه/ فزون­کنشی با میانگین ۶۶/۹۰، پایین­ترین نمره؛ و والدین کودکان بهنجار با میانگین ۱۰۱/۳۳، بالاترین را به دست آوردند. همچنین نتایج نشان داد در مولفه های مکانیسم دفاعی در سه گروه از والدین، تفاوت معنی­داری وجود دارد(۰/۰۵>p). نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، والدین دارای کودکان مبتلابه اختلالات طیف اوتیسم و نارسایی توجه/فزون­کنشی، سطوح بالاتری از تنیدگی­ های روانی مربوط به والدگری را تجربه می­ کنند که می­تواند ناشی از نیازهای خاص این کودکان و تفاوت­ های بارز آنها با سایر همسالان از جنبه­ های مختلف شناختی و روانی باشد. بدین ترتیب طراحی و اجرای مداخلات مناسب روان­شناختی و آموزشی برای والدین این کودکان با تاکید بر مداخلات اولیه می ­تواند تا حد زیادی راه گشا باشد.