بررسی شاعرانه های فارسی دربار عثمانی با تکیه بر بهجهالتواریخ شکرالله رومی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 170

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_DORRE-8-29_006

تاریخ نمایه سازی: 10 مهر 1400

چکیده مقاله:

با توجه به نفوذ زبان فارسی در آسیای صغیر(آناتولی)، بررسی و تحلیل تالیفات در این حوزه در تدوین تاریخ زبان فارسی و سبک شناسی آن اهمیت ویژه ای دارد. دوره عثمانی دورانی بوده که زبان فارسی پس از چندین قرن تداول در آسیای صغیر، به صورت زبان رسمی درآمده و حتی در متصرفات آن دولت از جمله در ممالک جنوب شرقی اروپا رواج یافته است. بهجهالتواریخ یکی از مهم ترین آثار تاریخی این دوره است که به دست شکرالله رومی و با استناد به کتب مختلف و معتبر تاریخی همچون تواریخ طبری، ابن جوزی، ابن خلکان، قاضی بیضاوی و... تالیف شده است. وی از مردم آناتولی بوده که از بیست و دو سالگی در دربار پادشاهان عثمانی که انس و علاقه ویژه ای به شعر و زبان فارسی داشته اند، به خدمت مشغول بوده و در اواخر عمر تصمیم می گیرد اثری تاریخی تالیف و به قول خود توشه ای برای عالم عقبی فراهم کند. کتاب، اگرچه از لحاظ تاریخی با اهمیت است، اما از منظر ادبی هم مضامین درخور توجه و ارزشمندی دارد. رومی که در دربار شعردوست عثمانی رشد کرده و خود نیز در سرودن شعر دستی بر آتش دارد، در طول کتاب و در جای جای متن به تقلید و تضمین اشعار فارسی پرداخته و نثر خود را به نظم، مزین کرده است و همین، نگارندگان را برآن داشت تا در پژوهش حاضر، با تکیه بر این اثر که باب سیزدهم آن را به تواریخ سلاطین عثمانی اختصاص داده است، به بررسی اجمالی تجلی شعر فارسی در دربار عثمانی بپردازند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

حمیدرضا قربانی دستجردی

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد، ایران.

مهرداد چترایی

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

مرتضی رشیدی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاداسلامی، نجف آباد، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن مجید، (۱۳۸۷)، ترجمه و شرح از ابوالفضل بهرام ...
  • ارطغرل، علی، (۱۳۸۴)، «منبع شناسی توصیفی تاریخ سلجوقیان ...
  • استرآبادی، عزیزبن اردشیر، (۱۳۵۰)، بزم و رزم، به کوشش توفیق ...
  • استوری، چارلز، (۱۳۶۲)، ادبیات فارسی برمبنای تالیف استوری، ترجمه ...
  • اصفهانیان، داوود، (۱۳۵۱)، «نسخ خطی تاریخی به زبان فارسی ...
  • افشار، ایرج، (۱۳۵۳)، «زمینار گردشی در آلمان»، مجله یغما، شماره ...
  • بهار، محمدتقی، (۱۳۸۱)، سبک شناسی، تهران: امیرکبیر ...
  • پورگشتال، هامر، (۱۳۸۷)، تاریخ امپراطوری عثمانی، ترجمه میرزا زکی علی­آبادی، ...
  • پیرنیا، حسن و اقبال آشتیانی، عباس، (۱۳۸۹)، تاریخ ایران، تهران: ...
  • حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، (بی تا)، کشف الظنون عن ...
  • حبیب، اسماعیل، (۱۳۴۰ق)، تورک تجدد ادبیاتی تاریخی، استانبول: عامره ...
  • دبیرسیاقی، محمد، (۱۳۴۸)، کشف الابیات شاهنامه فردوسی، تهران: انجمن ...
  • درایتی، مصطفی، (۱۳۹۰)، فهرستگان نسخه های خطی ایران ۲(فنخا)، ...
  • روحانی، سیدکاظم، (۱۳۶۹)، «نظری به تاریخ دولت عثمانی»، کیهان ...
  • روملو، حسن، (۱۳۸۹)، احسن التواریخ، ترجمه عبدالحسین نوایی، تهران: اساطیر ...
  • ریاحی، محمدامین، (۱۳۶۹)، زبان و ادب فارسی در قلمرو عثمانی، ...
  • ، (۱۳۴۹)، «نفوذ زبان و ادبیات فارسی در ...
  • سعدی، مصلح بن عبدالله، (۱۳۸۷)، گلستان، تصحیح غلامحسین ...
  • شکر الله رومی، (۸۶۱ ه.ق)، بهجه التواریخ، قم: نسخه خطی ...
  • صفا، ذبیح­الله، (۱۳۷۳)، تاریخ ادبیات در ایران، تهران: فردوسی، چاپ ...
  • کندلی، غفار، (۱۳۴۷)، «خاقانی شروانی، ابومنصور حفده و عزالدین ...
  • کوپریلی، محمدفواد، (۱۳۸۵)، صوفیان نخستین در ادبیات ترک، ترجمه توفیق ...
  • لاموش، لئون، (۱۳۵۹)، تاریخ ترکیه، ترجمه سعید نفیسی، تهران: دانشگاه ...
  • متینی، جلال، (۱۳۴۷)، «تحول رسم الخط از قرن ششم تا ...
  • منزوی، احمد،(۱۳۸۲)، فهرستواره کتابهای فارسی، تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ ...
  • مولوی، جلال الدین، (۱۳۸۴)، کلیات شمس تبریزی، تصحیح فروزانفر، تهران: ...
  • نفیسی، سعید،(۱۳۸۲) تاریخ نظم و نثر در ایران، تهران: فروغی، ...
  • هیئت، جواد، (۱۳۸۰)، سیری در تاریخ زبان و لهجه­های ترکی، ...
  • Mengi, mine, (۲۰۰۵), Eski turk edebiyati tarihi, Ankara: Akcag ...
  • نمایش کامل مراجع