سازواری ها و فرآیندهای واجی در زبان فارسی و هندی از دیدگاه خان آرزو

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 195

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PERLIT-74-243_010

تاریخ نمایه سازی: 11 مهر 1400

چکیده مقاله:

عصر صفوی از دوره های مهم در تاریخ زبان و ادب فارسی است که آثار ذی قیمتی از شعرا و ادبای جغرافیای فرهنگی این دوره به یادگار مانده است. حوزه فرهنگی شبه قاره هند و آسیای مرکزی، در این عهد اهمیت بیشتری داشته و سهم دانشمندان هند در حوزه لغت، نقد و زبانشناسی، گاه بیشتر از ادیبان ایرانی بوده است. یکی از برجسته ترین چهره های ادبی شبه قاره، سراج الدین علی خان آرزوست که با و تصنیف بیش از بیست اثر، خدمات شایانی به ادب فارسی نموده است. مثمر یکی از آثار ارزشمند اوست. آرزو در این کتاب در باب مسائل زبان شناسی، فرآیندهای واجی ابدال، قلب، کاهش و افزایش واجی و تصرفات ایرانیان در واژگان عربی و هندی سخن گفته است. او در نگارش این اثر به کتاب المزهر سیوطی نظر داشته است. آرزو از پیشگامان گستره زبان شناسی و جزء نخستین کسانی است که به سازواری میان زبان فارسی و هندی پی برده است. این اثر، فصولی درباره سازواری و توافق فارسی و عربی، فارسی و هندی و تفریس آمده و سازواری واژگان فارسی و هندی را از جهات گوناگون بررسی شده است و علاوه بر آن در سرتاسر این اثر، کلمات متعددی را به تناسب موضوعات مطرح شده، مثال می زند. در این مقاله نگارندگان برآنند که برای مخاطبان با غور در اثر یادشده، با طرح شواهد، چشم اندازی در زمینه سازواری های زبان فارسی و هندی ارائه دهند.

کلیدواژه ها:

دوره صفویه ، شبه قاره ، خان آرزو ، مثمر ، سازواری فارسی و هندی

نویسندگان

اسدالله واحد

استاد دانشگاه تبریز

محمد علی کرم فر

دانشجوی دکترا/ دانشگاه تبریز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آرزو، سراج الدین علی خان، (۱۹۹۱)، مثمر، چاپ ...
  • ________________، مثمر، مشهد، کتابخانه آستان قدس رضوی، شماره ۱۷۶۳۱. ...
  • ________________، مثمر، مشهد، کتابخانه آستان قدس رضوی، شماره ۱۸۶۳۲. ...
  • ________________، مثمر، تهران، کتابخانه دانشگاه تهران، شمارهi۸۷۷. ...
  • ________________، (۱۳۹۱)، زوایدالفواید، چاپ اول، به کوشش اسدالله واحد، تبریز: ...
  • اتابکی، پرویز، (۱۳۸۴)، فرهنگ جامع کاربردی فرزان عربی- فارسی، چاپ ...
  • اشرف خان، علیم، (۱۳۸۷)، «فرهنگ نویسی فارسی در شبه قاره ...
  • باقری، مهری،(۱۳۹۶)، مقدمات زبان شناسی، چاپ بیستم، تهران: نشر ...
  • باقری، مهری، (۱۳۸۰)، واج شناسی تاریخی زبان فارسی، چاپ اول، ...
  • حسن دوست، محمد، (۱۳۹۵)، فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی، چاپ ...
  • خانلری، پرویز، (۱۳۶۵)، تاریخ زبان فارسی، اولین چاپ تجدید نظر ...
  • خیام پور، عبدالرسول، (۱۳۷۲)، دستور زبان فارسی، چاپ هشتم، تهران: ...
  • دهخدا، علامه علی اکبر، (۱۳۷۷)، لغت نامه، چاپ دوم دوره ...
  • رحیم پور، مهدی، (۱۳۸۵)، «زوایدالفواید»، آیینه میراث، سال چهارم، شماره ...
  • ۱۵- ، (۱۳۸۷)،«دیدگاه های آواشناختی سراج الدین علی خان آرزو ...
  • ریحانه خاتون، (۱۳۸۲)، «خان آرزو و نظریه توافق لسانین»، مجموعه ...
  • سوسور، فردینان دو، (۱۳۹۶)، دوره زبان شناسی عمومی، چاپ ...
  • سیوطی، جلال الدین، (۱۳۲۵)، المزهر فی علوم اللغه و انواعها، ...
  • ش، م، (۱۳۷۹)، « مثمر»، کتاب ماه ادبیات، دی ماه ...
  • شفیعیون، سعید، (۱۳۸۹)، «پژوهشی نو در احوال و آثار سراج ...
  • شیرازی، میرجمال الدین حسین بن فخرالدین حسن انجو، (۱۳۵۱)، فرهنگ ...
  • گارگش، رویندر، (۱۳۹۰)، «دیدگاه های زبان شناختی مثمر خان ...
  • محمدحسین بن خلف تبریزی، (۱۳۴۲)، برهان قاطع، چاپ دوم، تصحیح ...
  • محمدخان، مهر نور، (۱۳۷۷)، «خان آرزو در عرصه ادب و ...
  • معین، محمد، (۱۳۷۳)، فرهنگ معین، تهران، چاپ هفتم، تهران: انتشارات ...
  • میرزاخان ابن فخرالدین محمد، (۱۳۵۴)، تحفه الهند، چاپ اول، تصحیح ...
  • نفیسی، سعید، (۱۳۳۶)، «زبان فارسی در هندوستان»، ارمغان، دوره ۲۶، ...
  • هروی، نجیب مایل، (۱۳۷۸)، «تاملات شرقی در زبان فارسی»، آیینه ...
  • نمایش کامل مراجع