Programming and Managing of Irrigation Networks Under Drought Conditions a Study on Qazvin Network

یکی از عمده ترین چالش ها در بخش کشاورزی، عدم مدیریت بهینه منابع آبی علی الخصوص در شرایط خشکسالی می باشد که این امر حتی در شبکه های آبیاری مدرن احداث شده نیز مشاهده می گردد. با توجه به شرایط خاص اقلیمی دشت قزوین و بروز خشکسالی های شدید و فراگیر در طی چند سال اخیر، لزوم بازنگری در اهداف مدیریتی این شبکه را ایجاب می نماید، به نحوی که لازم است الگوی بهینه ای در مدیریت منابع آب تحت شرایط خشکسالی اعمال گردد. در این راستا مدل بهینه توزیع آب در شبکه آبیاری دشت قزوین بر اساس شاخص آب- تولید و با استفاده از نرم افزار LINGO در پنج سناریو بروز تنش شامل شرایط موجود شبکه، شرایط موجود بهینه شده در شبکه، و شرایط ۲۰%، ۳۰% و ۴۰% تنش به ترتیب تحت عنوان گزینه های ۱، ۲، ۳، ۴، ۵ تهیه گردید. نتایج بیانگر آن است که میزان توزیع آب در شرایط فعلی نسبت به حجم آب مورد نیاز شبکه ۹/۸۸% کمبود دارد. مقایسه نسبت اختلاف توزیع کنونی آب در شبکه (گزینه ۱) با توزیع بهینه شده در همان شرایط (گزینه ۲) نشان دهنده آن است که بیشترین اختلاف مربوط به کانال L۱ با ۱۹/۸% کمبود و کانال MAIN&L اصلی غرب با ۱۱/۱% مازاد توزیع نسبت به توزیع بهینه می باشد، که این امر بیانگر اختلاف کاملا مشهود توزیع آب در بین کانال های فرعی شبکه و ع دم تخصیص بهینه آب در آن می باشد. در تحقیق حاضر با استفاده از تابع آب- تولید از یک سو و سود حاصل از تولید محصول زراعی اولویت بندی تامین آب در محصولات کشت شده در شبکه آبیاری دشت قزوین مشخص گردی. سیب زمینی و ذرت علوفه ای بیشترین مقدار کارائی مصرف آب را بخود اختصاص داده و لوبیا و نخود کمترین مقدار را دارا می باشند. بیشترین ضریب بهره وری آب در سیب زمینی وگوجه فرنگی و کمترین مقدار در چغندرقند و ذرت دانه ای رخ خواهد داد.