تحلیل تفاوتهای جنسیتی موجود در آیات الاحکام از منظر ویژگی «دیگرخواهی»

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 144

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SERAJ-10-36_003

تاریخ نمایه سازی: 11 مهر 1400

چکیده مقاله:

تدبر در شاخص های جنسیتی برگرفته از آیات الاحکام، گویای تشریع حکیمانه احکام بر اساس ویژگی های شخصیتی و فیزیولوژیکی زن و مرد است به گونه ای که این ساختار متفاوت در حقوق ایشان انعکاس می یابد و پیوند نزدیکی بین احکام تشریعی و ساختار روانشناختی دو جنس برقرار می کند. پژوهش حاضر با تلفیق مباحث تفسیری و دستاوردهای روانشناختی، و با توجه به خصیصه «دیگرخواهی»، که در تتبعات روانشناختی منشا اصلی ویژگی های شخصیتی زن شمرده می شود، به تحلیل تفاوت های جنسیتی آیات الاحکام در آیات مربوط به «عده»، «درجه» و «قوامیت» می پردازد. در این بررسی درمی یابیم که تعبدی بودن حکم «عده» با ساختار لطیف زنان در ارتباط است؛ تعبیر «درجه» در لسان قرآن حاکی از قدرت تعقل و دور اندیشی مردان است که انتظار می رود در راستای مدارا با برخی تبعات منفی دیگرخواهی که ممکن است در برخی شرایط بر وجود زن عارض گردد، برای حسن معاشرت با زنان از خود نشان دهند؛ و قوامیت و حمایت مرد به ثبات عاطفی زن کمک می کند.

نویسندگان

شهلا رحمانی

دکتری الهیات، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

میترا پورسینا

دانشیار فلسفه تطبیقی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن عربی، محی­الدین. (۱۳۷۹). فصوص الحکم. شرح تاج الدین حسین ...
  • _____________. (بی­تا). الفتوحات المکیه (اربع مجلدات). جلد۱- ۳. چاپ اول. ...
  • ازهری، محمد بن احمد. (بی­تا). تهذیب اللغه. جلد۱۱. چاپ اول. ...
  • آلوسی، محمود. (۱۴۱۵ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. جلد۱. ...
  • امین، سیده نصرت. (۱۳۶۱). مخزن العرفان در تفسیر القرآن. جلد۲-۴. ...
  • بستان (نجفی)، حسین. (۱۳۸۸). اسلام و تفاوت­های جنسیتی در نهادهای ...
  • بلخی مولوی، جلال الدین محمد. (۱۳۷۵). مثنوی معنوی. تهران: انتشارات ...
  • تابنده، احمد. (۱۳۶۰). مقدمه­ای بر دیدگاه تحولی موضوع زن در ...
  • جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۸۹). تفسیر تسنیم. جلد۱۱-۱۸. چاپ دوم. قم: ...
  • ____________. (۱۳۸۷). زن در آینه جمال و جلال. چاپ هجدهم. ...
  • ____________. (۱۳۸۲). سرچشمه اندیشه (مجموعه مقالات و مقدمات قرآن و ...
  • جمشیدی، اسدالله و همکاران. (۱۳۸۲). زن در فرهنگ و اندیشه ...
  • حسینی خامنه­ای، سید علی. (۱۳۹۳). «خانواده» به سبک یک جلسه ...
  • حسینی شاه عبدالعظیمی، حسین. (۱۳۶۳). تفسیر اثنا عشری. جلد۲. تهران: ...
  • حسینی همدانی، محمد حسین. (بی­تا). انوار درخشان. جلد۲-۴ . تهران: ...
  • حقی بروسوی، اسماعیل. (۱۴۰۴ق). تفسیر روح البیان. جلد ۱. بیروت: ...
  • خراسانی، هما. (۱۳۸۸). تفاوت­های زن و مرد (از لحاظ توانایی­­های ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (بی­تا). مفردات الفاظ القرآن (المفردات ...
  • زیبایی نژاد، محمد رضاو سبحانی، محمدتقی. (۱۳۸۹). درآمدی بر نظام ...
  • سادات، محمد علی. (۱۳۷۶). راهنمای همسران جوان. چاپ اول. تهران: ...
  • ___________. (۱۳۶۱). خصوصیات روح زن. چاپ سوم. تهران: انتشارات نهضت ...
  • صبور اردوبادی، احمد. (۱۳۸۵). قداست ذاتی در زن (نقش زن ...
  • طالقانی، محمود. (۱۳۶۲). پرتوی از قرآن. جلد۲. تهران: شرکت سهامی ...
  • طباطبائی، محمدحسین. (۱۴۱۷ق). المیزان فی تفسیرالقرآن. جلد۲-۴. قم: دفتر انتشارات ...
  • طبرسی، فضل. (۱۳۷۲). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. جلد۳. تهران: ...
  • عزلتی خلخالی، ادهم. (۱۳۸۱). رسائل فارسی ادهم خلخالی. مصحح: عبدالله ...
  • فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد. (۱۴۲۰ق). مفاتیح الغیب. جلد ۹. بیروت: ...
  • فضل الله، محمد حسین. (۱۴۰۵ق). من وحی القرآن. جلد۷. چاپ ...
  • فیض کاشانی، محسن. (۱۴۱۵ق). تفسیر الصافی. جلد۱. تهران: انتشارات الصدر ...
  • قرطبی، محمد بن احمد. (۱۳۶۴). الجامع الاحکام القرآن. جلد۳. تهران: ...
  • کاتوزیان، ناصر. (۱۳۷۵). حقوق خانواده. جلد۱. تهران: شرکت سهامی انتشار ...
  • گرنت، تونی. (۱۳۸۵). زن بودن، به زنانگی خود تحقق ببخشید. ...
  • گنابادی، سلطان محمد. (۱۴۰۸ق). بیان السعاده فی مقامات العباده. جلد۱-۲-۳. ...
  • مصطفوی، حسن. (۱۳۸۰). تفسیر روشن. جلد ۳-۵. تهران: مرکز نشر ...
  • مطهری، مرتضی. (۱۳۵۷). نظام حقوق زن در اسلام. چاپ هشتم. ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. جلد۲-۳. تهران: دارالکتب الاسلامیه. ...
  • مهریزی، مهدی. (۱۳۸۶). شخصیت و حقوق زن در اسلام. چاپ ...
  • _________. (۱۳۸۷). نو اندیشی دینی و مساله زن. چاپ اول. ...
  • _________. «تحلیل تفسیری و فقهی آیه «و لهن مثل الذی ...
  • میبدی، رشیدالدین. (۱۳۷۱). کشف الاسرار و عده الابرار. جلد۱. تهران: ...
  • میرزایی(لطفی آذر)، فاطمه. (۱۳۹۰). جمال مستور (شناخت جایگاه زن). گردآوری ...
  • نجفی، محمدحسن. (بی­تا). جواهر الکلام. جلد۳۱ و ۳۲. تحقیق محمد ...
  • نمایش کامل مراجع