جستاری در تاریخ و ادوار فقه سیاسی شیعه

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 251

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SHIA-2-7_006

تاریخ نمایه سازی: 12 مهر 1400

چکیده مقاله:

چکیده فقه سیاسی شیعه به دلیل محرومیت شیعیان از دست یابی به قدرت سیاسی در تاریخ اسلام، رشد چشمگیری در طول تاریخ نداشته است. با آنکه «فقه امامیه» در مقایسه با «فقه اهل سنت» رشدی فراوان داشته، ادوار مختلفی را پشت سر گذاشته و میراث ارزشمندی را بر جا نهاده است، اما «فقه سیاسی شیعه» چندان فرصت ظهور و بروز پیدا نکرده است. با این همه، اگر فقه سیاسی را «آگاهی از احکام شرعی رفتار سیاسی مکلف، اعم از حقیقی و حقوقی، بدانیم» می توان به تناسب «نوع تعامل شیعیان با حکومت»های مختلفی که با عنوان حکومت اسلامی تشکیل شده اند، برای فقه سیاسی شیعه ادوار مختلفی را تعریف کرد. این مقاله عهده دار معرفی «ادوار مختلف فقه سیاسی شیعه و چگونگی رفتار فقیهان و شیعیان با حکومت» و متقابلا «تعامل حکومت با تفکر شیعی» است. نگارنده از «دوران حاکمیت تشیع در عصر حکومت نبوی و علوی»، «دوران تقیه و انزوا و مدارا با حکومت ها در دوران طولانی حکومت امویان و عباسیان»، «دوران همکاری با سلاطین شیعه»، «دوران مشروط و محدودکردن قدرت سلاطین و نظارت بر عملکرد آنان»، و بالاخره «دوران حاکمیت فقه و فقیهان شیعه» به عنوان ادوار پنج گانه فقه سیاسی شیعه، و ویژگی های هر دوره و تمایز آنها با یکدیگر سخن گفته است.  

نویسندگان

سیدجواد ورعی

مدرس حوزه و دانشیار گروه فقه و حقوق، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعآصفی، محمدمهدی (۱۳۷۲). تاریخ فقه شیعه، ترجمه: عبدالرضا محمدحسین زاده، ...
  • احمدی جناتی، محمدابراهیم (۱۳۷۴). ادوار فقه و کیفیت بیان آن، ...
  • احمدی میانجی، علی (۱۴۱۹). مکاتیب الرسول، تهران: دار الحدیث، چاپ ...
  • احمدی میانجی، علی (۱۴۲۶). مکاتیب الائمه، تحقیق: مجتبی فرحی، تهران: ...
  • اسلامی، رضا (۱۳۸۵). درآمدی بر فقه اسلامی، قم: انتشارات مرکز ...
  • افندی اصفهانی، میرزا عبدالله (۱۳۷۸). گزارشی از کتاب فیروزه شجاعیه ...
  • افندی، عبدالله بن عیسی بیگ (۱۴۰۱). ریاض العلماء و حیاض ...
  • جرداق، جرج (۱۳۹۱). صوت العداله الانسانیه، ترجمه: هادی خسروشاهی، قم: ...
  • جعفریان، رسول (۱۳۸۵). رسائل سیاسی- اسلامی عصر پهلوی، تهران: مرکز ...
  • جمعی از نویسندگان (۱۳۷۷). رسائل مشروطیت، به کوشش: غلام حسین ...
  • جمعی از نویسندگان (۱۳۸۰). رسائل حجابیه، به کوشش: رسول جعفریان، ...
  • جمعی از نویسندگان (۱۳۸۱). دوازده رساله فقهی درباره نماز جمعه ...
  • جمعی از نویسندگان (۱۳۸۴). رسائل فی ولایه الفقیه، به کوشش: ...
  • جمعی از نویسندگان (۱۳۸۶). سیاست نامه های قاجاری، به کوشش: ...
  • جمعی از نویسندگان (۱۳۹۰). مجموعه اسناد و مدارک تدوین و ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۱۴). وسائل الشیعه، قم: موسسه ...
  • حکیم، سید منذر (۱۳۷۷). نگاهی به مراحل تکامل فقه شیعه، ...
  • ربانی، محمدحسن (۱۳۹۰). فقه و فقهای امامیه در گذر زمان، ...
  • سبحانی، جعفر (۱۴۲۹). تاریخ الفقه الاسلامی و ادواره، قم: موسسه ...
  • شهابی، محمود (۱۳۶۶). ادوار فقه، تهران: سازمان چاپ و انتشارات ...
  • شهرستانی، سید جواد (۱۴۰۸). مقدمه جامع المقاصد فی شرح القواعد، ...
  • طهرانی، شیخ آقابزرگ (۱۴۰۳). الذریعه الی تصانیف الشیعه، بیروت: دار ...
  • فراهانی، میرزا ابوالقاسم قائم مقام بن میرزا عیسی سید الوزراء ...
  • فضلی، عبدالهادی (۱۴۱۵). تاریخ التشریع الاسلامی، قم: دار الکتاب الاسلامی ...
  • کاشف الغطاء، جعفر (۱۳۸۰). کشف الغطاء عن مبهمات الشریعه الغراء، ...
  • گرجی، ابوالقاسم (۱۳۷۵). تاریخ فقه و فقها، تهران: انتشارات سمت ...
  • مدرسی طباطبایی، حسین (۱۳۶۸). مقدمه ای بر فقه شیعه: کلیات ...
  • نائینی، محمدحسین (۱۳۸۶). تنبیه الامه و تنزیه المله، مقدمه و ...
  • نجفی، محمدحسن (بی تا). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ...
  • نمایش کامل مراجع