اثرات نانوسلنیوم بر فراسنجه های خونی و حفاظت کبدی جوجه های گوشتی در معرض تنش سرمایی

سلنیوم در جیره غذایی طیور برای ایجاد حداکثر پاسخ ایمنی ذاتی و اکتسابی ضروری است. از بیماریهای متعدد جلوگیری و نقش مهمی در رشد و سلامت حیوان ایفا می نماید؛ همچنین در اشکال مختلف خود توانایی بهبود و افزایش فعالیت سلنوآنزیمها و پاکسازی رادیکالهای آزاد از سلولها را دارد. سیستم دفاع آنتی اکسیدانی بدن تعادل را با مصرف گونه های فعال اکسیژن با سرعتی مشابه با تولید آنها در بدن برقرار میکند. تنش اکسیداتیو به عنوان عامل برهم زننده تعادل میان تولید گونه های فعال اکسیژن و دفاع های آنتی اکسیدانی بدن تعریف میشود و اثرات مخرب فراوانی برای ارگانیسم های زنده در پی دارد ( .(۱۰ تنش اکسیداتیو منجر به اختلالات متابولیسمی و آغاز یا توسعه بسیاری از ناهنجاریهای متابولیکی و درنتیجه تغییر در فراسنجه های بیوشیمیایی خون میگردد .(۱) علاوه بر این طی تنش اکسیداتیو غلظت پلاسمایی آنزیمهای کبدی به دلیل آسیب به بافت کبد و نشت آنزیمهای داخل سلولی به خارج سلول افزایش مییابد .(۹)امروزه پرندگان پرورش داده شده در مزارع صنعتی در معرض تنشهای فراوان از جمله تراکم زیاد، رقابت شدید، تنشهای دمایی و غیره قرار دارند. در بدن حیواناتی که در معرض تنش قرار میگیرند تولید گونه های فعال اکسیژن افزایش مییابد و این افزایش میتواند منجر به تنش اکسیداتیو در بدن آنها گردد .(۱) تنش سرمایی در جوجه های گوشتی با افزایش اکسیداسیون و به دنبال آن افزایش رادیکالهای آزاد سبب ایجاد تنش اکسیداتیو در سلولها میشود. این در حالی است که انتخاب شدید ژنتیکی در جوجه های گوشتی طی دهه های اخیر موجب کاهش کارایی سیستم ایمنی و افزایش حساسیت آنها به بیماریها شده است (۲)، تغییرات فیزیولوژیکی حین تنش نیز در نهایت موجب تضعیف فعالیتهای سیستم ایمنی در پرندگان میگردد .(۳) استفاده از موادی با خاصیت آنتی اکسیدانی در جیره میتواند منجر به افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی بدن گردد. شناخت نقش تغذیه ای آنتی اکسیدان ها در مکانیسمهای دفاع آنتی اکسیدانی بدن جوجه های گوشتی یک اصل راهنما برای بنا نهادن موثرترین حمایت تغذیه ای را از جوجه های گوشتی در معرض تنش اکسیداتیو در اختیار قرار میدهد. دانستن نقش نانوسلنیوم در تقویت سیستم دفاع آنتی اکسیدانی و سیستم ایمنی جوجه های گوشتی ممکن است موجب افزایش دانش ما در راستای افزایش عملکرد طیورو کاهش بیماریها و در نتیجه افزایش صرفه اقتصادی گردد.