تحلیل فضایی میزان برخورداری جامعه محلی از شاخص های اجتماعی موثر در تاب آوری در برابر مخاطرات محیطی(نمونه مطالعاتی:روستاهای منطقه سیستان)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 302

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSAEH-7-4_005

تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1400

چکیده مقاله:

بلایای اتفاق افتاده در دهه های اخیر، بیانگر این است که جوامع و افراد در معرض مخاطرات، به صورت فزاینده ای آسیب پذیر شده اند، لذا تاب آوری اجتماعی ظرفیت تبدیل و تحول، تطبیق و سازگاری و توان مقابله با تنش و بحران های اجتماعی می باشد. هدف پژوهش حاضر تحلیل فضایی میزان برخورداری جامعه محلی از شاخص های اجتماعی موثر در تاب آوری در برابر مخاطرات محیطی در ناحیه سیستان بود. روش تحقیق به لحاظ ماهیت کاربردی و از حیث روش؛ توصیفی-تحلیلی با رویکرد کمی-پیمایشی مبتنی بر روش مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش شامل سرپرستان خانوار در ۳۷۳روستا بود که با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۱۸۹ نفر به روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم جامعه به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده های پژوهش از ابزار پرسشنامه استفاده گردید که روایی ابزارها به روش تحلیل عاملی تاییدی و پایایی ابزارها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بررسی و تایید گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش نیز در سطح آمار استنباطی از روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد تکنیک حداقل مربعات جزئی و  نرم افزار SMART PLS ۳ استفاده گردید.یافته های پژوهش حاکی از آن است که براساس آماره های T و P ضریب مسیر ارتباط شاخص های اجتماعی با تاب آوری اجتماعی معنادار می باشد به گونه ای که مقدار T این مسیر برابر با ۲۸/۱۱ از مقدار بحرانی ۵۸/۲ بزرگتر بوده و مقدار P نیز کوچکتر از ۰۵/۰ می باشد. همچنین برای تحلیل فضایی عوامل اجتماعی موثر بر تاب آوری روستاهای موردمطالعه ازمدل WASPAS استفاده شد که حاکی از آن بود که روستاهای شهرستان زهک، بیشترین میزان Qiو روستاهای شهرستان هامون  دارای کمترین میزان Qi  می باشند. بنابراین می توان نتیجه گرفت بین شاخص­های اجتماعی با تاب آوری روستاییان ارتباط معناداری وجود دارد و همچنین حجم اثر شاخص اجتماعی در حد زیاد می باشد و با توجه به اینکه روستاهایی که دارای Qi بیشتری هستند تاب آوری اجتماعی بیشتری دارند لذا می توان گفت روستاهای منطقه زهک از شاخص های تاب آوری اجتماعی بالاتری برخوردار می باشند.  

نویسندگان

زهرا کیخا

دانشگاه سیستان و بلوچستان

جواد بذرافشان

دانشگاه سیستان و بلوچستان

سیروس قنبری

دانشگاه سیستان و بلوچستان

عالمه کیخا

دانشگاه سیستان و بلوچستان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Adger, W.۲۰۰۰. Social and Ecological Resilience: Are They Related? Progress ...
  • Arouri, M.; C. Nguye. A .B .Youssef .۲۰۱۵ .Natural Disaster, ...
  • Aldrich. D. P .۲۰۱۲. Building Resilience Social Capital in post-Disaster ...
  • Namarria, F.; M. Alzaghabla. ۲۰۱۵. towards Local Disaster Risk Reduction ...
  • Anderson,l.e. and M. Cardona .۲۰۱۳. Development Research Working Paper Series:۱-۲۱ ...
  • Berkes, F.; J. Colding and C .Folke.۲۰۰۳. Navigating Social-Ecological System; ...
  • Bujones, A.; k. Jaskiewicz; I. linakis and M. Mcgirr ,۲۰۱۳. ...
  • Carpenter, S .; B. Walker ; J .M.Anderies, and N. ...
  • Carpenter,S.R.; k. Arrow; J. Barrett; S. Biggs ; R .Brock ...
  • Cutter, S. L.; D. A. Kevin and T. E .Christopher. ...
  • Debertin. L.; J .Daivid and S.Goets. ۲۰۱۳. Social capital formation ...
  • Dogulu,C.; A.N.Karanica and I. Andg.۲۰۱۶. How do survivors perceive community ...
  • Dyke, G.S.; R .Gill; F. Davies; Y. Betorz ; J ...
  • Fact Sheet .۲۰۰۸. Building resilience and social capital in rural ...
  • Fornell, C. and D. F .Larcker. ۱۹۸۱. Evaluating Structural Equation ...
  • Kapucu.N, V.; Ch. Hawkins and I.Rivera. ۲۰۱۳. Disaster preparedness and ...
  • Institute Of British Columbia Office of Applied Research. ۲۰۱۲. Rural ...
  • Karrholm,M.; K .Nylund and P. Fuente.۲۰۱۴. Spatial resilience and urban ...
  • Keck, M. and P .Sakdapolrak.۲۰۱۳.what is social resilience? Lessons learned ...
  • Kafle, Sh. K .۲۰۱۱.measuring disaster-resilient communities: case study of coastal ...
  • Lalone, M.B.۲۰۱۲. Neighbors helping neighbors: an examination of the social ...
  • Luchini, B .۲۰۱۳.social capital and sociological resilience in megacities, catholic ...
  • Martinelli,D.G .; P.Cimellaro ;V.Terzic And S.Mahin .۲۰۱۴.analysis of economic resiliency ...
  • Marchese,D.; M. bates; H. morgan; S.clark and I. linkov. ۲۰۱۸. ...
  • Magner, N.; R.welker and T. L .campbell. ۱۹۹۶. Testing a ...
  • Nelson, V.; R.Lamboll and A. Arends.۲۰۰۸.climate change adaptation, adaptive capacity ...
  • Norman,W. ۲۰۱۲.adapting to change:the role of community resilence.young foundation.۴:۵-۵۵ ...
  • Oliveria, C.S.; A.Roca and X.Goula. ۲۰۰۸.assessing and managing earthquake risk,geo-scientife ...
  • Pooley,j. and I.cohen. ۲۰۱۰. Resilience a definition in context, Australian ...
  • Stumpp,E.M. ۲۰۱۳.newintown?on resilience and"resilient cities.cities,۳۲:۱۶۴-۱۶۶ ...
  • spernaza, I; U.wiesmann and S. rist.۲۰۱۴. an indicator framework for ...
  • Timmerman,P. ۱۹۸۱.vulnerability,resilience and the collapse of socity:a review of model ...
  • Tonts, M.; P.plummer and N.argent . ۲۰۱۴. Path dependence, resilience ...
  • Wikstrom, A.۲۰۱۳.the challenge of change: planning for social urban resilience: ...
  • Vinzi, v.; E. trinchera and S. amato. ۲۰۱۰. Pls path ...
  • Yoon,D, K. ۲۰۱۲.assessment of social vulnerability to natural disaster: a ...
  • zavadskas,E and K.Turskis. ۲۰۱۱. Multiple criteria decision making (MCDM) methods ...
  • آروین، محمود؛ فرجی، امین ؛ بذرافکن، شهرام (۱۳۹۷): «بررسی تاثیر ...
  • آشتاب، عاطفه؛ شریف زاده، مریم (۱۳۹۶): «آسیب پذیری معیشت کشاورزان ...
  • افراخته، حسن (۱۳۹۳): «تشدید مخاطرات محیطی روستای ماکلوان به دلیل ...
  • افشاری، اعظم (۱۳۹۳): «.اثرات اقتصاد-اجتماعی پروژه بین المللی منارید بر ...
  • ایمانی، بهرام؛رحیمی هرآبادی، سعید، مجیدی راد، ندا (۱۳۹۷): «.ارزیابی واکنش ...
  • نقش و جایگاه تاب آوری اجتماعی در کلیت مفهوم تاب آوری [مقاله کنفرانسی]
  • پرتوی، پروین، بهزادفر، مصطفی، شیرانی، زهرا ( ۱۳۹۵) «.طراحی شهری ...
  • پیران، پرویز؛ اسدی،سعیده و دادگر، نیکو (۱۳۹۴):«.بررسی نقش تاب آوری ...
  • پیری، حلیمه؛ انصاری،حسین، (۱۳۹۲:«بررسی خشکسالی دشت سیستان و تاثیر آن ...
  • حاجی زاده، فاضل، ایستگلدی، فاضل.(۱۳۹۷):«تحلیلی بر تاب آوری سکونتگاه های ...
  • جان پرور، محسن؛ صالح آبادی، ریحانه؛ زرگری، مطهره (۱۳۹۶)«پیامدهای بحران ...
  • جاوری، مجید؛ صابری فر، رستم. (۱۳۹۱): روش تحقیق در جغرافیا.تهران: ...
  • رضایی، محمدرضا؛ سرایی، محمدحسین و بسطامی نیا، امیر (۱۳۹۵):«.تبیین و ...
  • رمضان زاده لسبویی، مهدی؛ عسگری؛ علی، بدری، سیدعلی (۱۳۹۳):«زیرساخت ها ...
  • سازمان برنامه و بودجه استان سیستان و بلوچستان (۱۳۷۶).. ...
  • سادین،حسین؛ میرزاعلی، محمد؛کوثری صفا، معصومه (۱۳۹۶): «.تحلیل خطر و خسارات ...
  • شایان، محسن؛ پایدار، ابوذر، بازوند،سجاد(۱۳۹۶):«.تحلیل تاثیرات ارتقای شاخص های تاب ...
  • بررسی و اولویت بندی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی استان خوزستان در برابر مخاطرات طبیعی [مقاله ژورنالی]
  • عنابستانی، اکبر،جوانشیری، مهدی؛ محمودی، حمیده؛ دربان آستانه، محمدرضا (۱۳۹۶):«تحلیل فضایی ...
  • فرمانداری شهرستان زابل(۱۳۹۵).. ...
  • مرکز آمار ایران، سرشماری نفوس و مسکن استان سیستان و ...
  • یار احمدی، داریوش؛ شرفی، سیامک (۱۳۹۵):«عوامل محیطی موثر بر شکل ...
  • نمایش کامل مراجع