ارزیابی تنوع فنوتیپی ژنوتیپ های بادمجان (Solanum melongena L.)

بادمجان (Solanum melongena L.) یکی از محصولات زراعی مهم در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است. مطالعه تنوع بین ارقام موجود برای ایجاد ارقام جدید ضروری است. این پژوهش با هدف مطالعه خصوصیات کمی و روابط صفات در ۱۴ ژنوتیپ بادمجان انجام شد. ارقام و ژنوتیپ ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری طی سال ۱۳۹۷ کشت شدند. صفات مختلفی از جمله ارتفاع بوته، وزن میوه، تعداد میوه در بوته، روز تا ۵۰ درصد گلدهی، تعداد شاخه در بوته، طول میوه، قطر میوه و عملکرد میوه اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر تمام صفات اندازه گیری شده اختلاف آماری معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. نتایج مقایسه میانگین صفات نشان داد که ژنوتیپ AVF۱ به عنوان ژنوتیپ با عملکرد میوه در بوته بالا شناسایی شد. بررسی همبستگی صفات نشان داد که عملکرد میوه با صفات وزن میوه، تعداد میوه در بوته، تعداد شاخه در بوته و طول میوه ارتباط مثبت و معنی داری داشت. تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که صفات تعداد میوه در بوته و وزن میوه وارد مدل نهایی شدند. تجزیه بای پلات بر اساس دو مولفه اول نشان داد که تنوع ژنتیکی مناسبی در بین ژنوتیپ های مورد بررسی وجود دارد که از این تنوع می توان در تدوین برنامه های به نژادی بادمجان مورد استفاده قرار گیرد. همچنین با توجه به ارتباط مستقیم تعداد میوه در بوته و وزن میوه با عملکرد میوه می توان از این دو ویژگی به عنوان شاخص انتخاب برای بهبود عملکرد در بادمجان بهره گرفت.