تحلیل سلسله مراتبی(AHP) توان اراضی جهت مسیریابی مناسب جاده جنگلی با توجه به ملاحظات زیست محیطی (مطالعه موردی: سری دلاکخیل)

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 301

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ESTJ-19-4_008

تاریخ نمایه سازی: 19 مهر 1400

چکیده مقاله:

زمینهوهدف:شبکه جاد­ه­های جنگلی در طرح­های جنگلداری، به عنوان تاسیسات زیربنایی در مدیریت، حفاظت و احیای جنگل­ها نقش اساسی دارد. تحقیق حاضر جهت بررسی کارایی تکنیک GIS و AHP در تهیه نقشه­ اراضی مناسب جهت مسیر­یابی جاده جنگلی در سری دلاکخیل اداره کل منابع طبیعی شهرستان ساری با مساحتی معادل ۱۶۵۷هکتار صورت گرفت. روشبررسی:در این تحقیق جهت یافتن روشی مناسب برای مسیریابی بهینه جاده­های جنگلی و یافتن واریانتی بهینه­ از نظر زیست محیطی از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک تحلیل سلسله مراتبی استفاده گردید. از اینرو نخست پرسشنامه­ای جهت تعیین و اولویت­بندی عوامل موثر در طراحی جاده یعنی شیب، جهت، تیپ خاک، زمین­شناسی، موجودی در هکتار درختان، وضعیت آبراهه، گونه­های حفاظتی و چشم­انداز تنظیم و سپس نقطه نظرات متخصصان طراحی مسیر جاده جنگلی در مورد تعیین اهمیت نسبی عوامل جمع­آوری و با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی در نرم­افزار Expert Choise، به روش مقایسه دو به دو، وزن­دهی شدند. سپس بر اساس وزن مشخصه­ها، نقشه­های عوامل فوق با هم تلفیق شده و نقشه قابلیت عبور اراضی در چهار طبقه با عناوین توان بسیار نامناسب، نامناسب، مناسب و بسیار مناسب تهیه شد. سپس طراحی جاده بر روی نقشه قابلیت عبور اراضی و با استفاده از روش گام­پرگار در نرم­افزار Arc GIS۹.۳ انجام پذیرفت. در نهایت مشخصات شبکه­ جاده­های طراحی شده با شبکه جاده موجود با روش­های باکموند، درصد پوشش و نزدیک ترین مسیر برای انتخاب مناسبترین واریانت مقایسه گردید. یافته­ها: تجزیه و تحلیل عوامل موثر در طراحی جاده  بر اساس نظر متخصصین طراحی و ساخت جاده­های جنگلی، نشان داد که معیار شیب با وزن نسبی ۲۵۴/۰ دارای بیشترین امتیاز و چشم­انداز با وزن نسبی ۰۵۲/۰ دارای کمترین امتیاز می­باشند. بحثونتیجهگیری: نتایج مقایسه شبکه موجود با پنج واریانت جدید از نظر زیست­محیطی نشان داد که واریانت دوم بهترین عملکرد را از نظر عبور از مناطق بسیار مناسب (۰۷/۱۹ درصد) و نامناسب (۲۱/۵ درصد) نسبت به جاده موجود با عبور ۴۰/۶  درصدی از مناطق بسیار مناسب و ۹۷/۳۵ درصدی از مناطق نامناسب داشت. واریانت دوم با ۶۲/۷۲ درصد پوشش در قیاس با سایر واریانتها و جاده موجود عملکرد مناسب و قابل قبولی از نظر زیست محیطی داشت و در کلیه موارد مورد بررسی به عنوان واریانت بهتر انتخاب گردید. نتایج آزمون مقایسه بین مناسب­ترین واریانت و شبکه جاده موجود با استفاده از آزمون مربع­کای نشان داد که در سطح  ۹۵ درصد این دو شبکه دارای تفاوت معنی­داری می­باشند (۰۱۸/۰=p).  

کلیدواژه ها:

طراحی بهینه شبکه جاده جنگلی ، تحلیل سلسله مراتبی ، نقشه قابلیت عبور اراضی ، روش باکموند ، سری دلاکخیل

نویسندگان

ساره حسینی

دانش آموخته دوره دکتری جنگلداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

سید عطااله حسینی

استاد، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشگاه تهران (مسوول مکاتبات)

مجید لطفعلیان

دانشیار، گروه مهندسی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

آیدین پارساخو

استادیار، گروه جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Yakhkeshi, A.۲۰۰۲. Cognition and Improvement of Environment. Scientific and applied ...
  • Ghaffarian , M.R. ۲۰۰۲. Efficiency of Production and Damage on ...
  • Najafi, A., Sobhani, H., Saeed, A., Makhdum, M and Mohajer, ...
  • Murray، T. A. ۱۹۹۸. Rout planning for harvest site access. ...
  • Kirby, M., Hager, W and Wong. W. ۱۹۸۶. Simultaneous planning ...
  • Tan, J. ۱۹۹۹. Locating forest roads by a spatial and ...
  • Lotfalian, M. Koch, Y, Sarikhani, N. ۲۰۰۸. Effective Factors Determination ...
  • Zekibaskent, E. and Keles S. ۲۰۰۵. Spatial forest planning: A ...
  • Sarikhani, N. ۱۹۹۹. Guidance of Forest Road Network Project. Plan ...
  • Berhe, D. ۱۹۹۲. Experies with the use of Ageographical Information ...
  • Saaty, T, L. ۱۹۷۷. A Scaling Method for Priorities in ...
  • Mostafa, M., Rafatnia. N., Shataeei. S., and Ghazanfari. H. ۲۰۰۱. ...
  • Gomus, S. H. Acar, H and Tuksoy, D. ۲۰۰۶. Functional ...
  • Alexandrowicz, z., Margielewski, W., ۲۰۱۰. Impact of mass movements on ...
  • Anonymus, ۲۰۰۳. Dalak-Kheil Forestry Management Booklet. Natural Resources Office of ...
  • Heralt, L. ۲۰۰۲. Using the Roading System to Design an ...
  • Malchepheski, J. Chapmon, T. Flegel, c. Walters, D.Healy, M, A.۲۰۰۳. ...
  • Musa, M.K. A. and Mohamed, A.N. ۲۰۰۱. Alignment Locating Forest ...
  • Ghodsipour, H. ۲۰۰۳. Some Discussion about Multi Criteria of Decision ...
  • Dai, F, C. Lee, C, F. and Zhang, X, H. ...
  • Parsakhoo, A and Hosseini, A., Lotfalian, M and jalilvand, H.۲۰۱۰. ...
  • Hosseini, S., Hosseini, S.A., Lotfalian, M and Parsakhoo, A., ۲۰۱۱. ...
  • Dean, D. J. ۱۹۹۷. Finding Optimal Routes for Networks of ...
  • Moradmand, A and S.A, Hosseini. ۲۰۰۸. Application of GIS in ...
  • Badraghi, N. ۲۰۰۸. Forest Road Network Planning based on Site ...
  • Rezaee, J. ۱۹۹۰. Investigation of Optimal Forest Road using Intensive ...
  • Pentek, T. ۲۰۰۵. Analysis of an Existing Forest Road Network ...
  • Audery, M.M. ۲۰۰۱. Development of Environmental Routing Strategies for the ...
  • Akay, A.E. Karas, I.R., ۲۰۰۴. Using High-Resolution Digital Elevation Model ...
  • Demir, M. ۲۰۰۷. Impacts, management and Functional Planning Criterion of ...
  • Aryamanesh, M., Maghdi, R., and Maskani Jafrudi, H. ۲۰۰۰. Forest ...
  • نمایش کامل مراجع