تمایز وجود و ماهیت نزد ابن سینا: ذهنی یا خارجی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 93

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SCJA-18-3_002

تاریخ نمایه سازی: 27 مهر 1400

چکیده مقاله:

از مشهورترین و مهم ترین آموزه های متافیزیک سینوی، طرح تمایز میان وجود و ماهیت است: تمایزی سرنوشت ساز و مناقشه برانگیز؛ از یک سو این تمایز، راه را برای طرح برخی نو آوری های فلسفی می گشاید و از سوی دیگر، موجب انتقادات جدی به فلسفه ابن سینا می شود. اما پرسشی جدی که میان مفسران ابن سینا تا به امروز مورد مناقشه بوده، آن است که آیا این تمایز، تمایزی ذهنی است یا هستی شناختی و در شق دوم آیا مدلولی غیرماهوی دارد؟ در این نوشتار پس از ترسیم محل نزاع، نشان داده می شود که گرچه تمامی دعاوی متافیزیکی ابن سینا بر تحقق مدلول غیرماهوی برای وجود مبتنی نیست، ولی پاره ای دعاوی و عبارات او متضمن تحقق وجود به عنوان حقیقتی غیرماهوی است. سپس با تمرکز بر عروض به عنوان مفهومی کلیدی در تبیین نحوه تحقق وجود و ماهیت در خارج، نشان داده می شود که در دستگاه اندیشه سینوی گرچه این مفهوم، مستلزم وابستگی وجود به عنوان عارض به ماهیت به عنوان معروض نیست، ولی دارای نقائصی در تبیین است که منجر به عدم پذیرش مدلول مستقل برای وجود می شود.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

مصطفی زالی

هیئت علمی دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن رشد، قدم له و علق حواشیه د. صلاح الدین ...
  • ابن سینا، الاشارات و التنبیهات، مع الشرح نصیرالدین محمد بن ...
  • _____، التعلیقات، قم، مرکز دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ...
  • _____، الهیات شفاء، تصحیح حسن حسن زاده آملی، قم، موسسه ...
  • _____، المباحثات، تحقیق محسن بیدارفر، تهران، موسسه پژوهشی حکمت و ...
  • _____،کتاب المقولات من منطق الشفاء، قم، منشورات مکتبه آیه الله ...
  • حسینی، داود، " در- جهان بودن و موجودیت بالعرض ماهیت؛ ...
  • حلی، کشف المراد فی شرح تجریدالاعتقاد، صحح و قدم له ...
  • ذبیحی، محمد، فلسفه مشاء با تکیه بر اهم آراء ابن ...
  • رازی، فخرالدین ابوعبدالله، شرح الاشارات و التنبیهات، تحقیق رضا نجف ...
  • زالی، مصطفی، "خارجیت و تشکیک وجود، تاملی بر رویکرد ابن ...
  • سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومه، الجزء الثانی، علق علیه آیت الله ...
  • ژیلسون، اتین هستی در اندیشه فیلسوفان، ترجمه سید حمید طالبزاده، ...
  • شهیدی، فاطمه، "شان «ماهیت» بدون وجود: مطالعه ای تطبیقی میان ...
  • صدرای شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، بیروت، ...
  • طباطبائی، محمد حسین، نهایه الحکمه، تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، ...
  • عبودیت، عبدالرسول، نظام حکمت صدرائی، ج۱، تهران، انتشارات سمت و ...
  • قطب الدین شیرازی، شرح حکمت الاشراق، به اهتمام عبدالله نورانی ...
  • _____، شرح حکمت الاشراق به انضمام تعلیقات صدرالمتالهین، تحقیق محمد ...
  • قربانی، هاشم، "تطور تاریخی و پیش انگاره های نظریه اصالت ...
  • فارابی‎، ابونصر، الحروف، تحقیق، مقدمه و تعلیق، محسن مهدی، چ۲، ...
  • فیاضی، غلامرضا، چیستی و هستی در مکتب صدرایی، قم، پژوهشگاه ...
  • کیانخواه، لیلا، اکبریان، سعیدی مهر، "محکی موجود بما هو موجود ...
  • لاهیجی، محمد جعفر، شرح رساله المشاعر ملاصدرا، تصحیح و تعلیق ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی، شرح اسفار جزء اول از جلد اول، ...
  • منافیان، محمد، "ابن سینا و موضوع مابعدالطبیعه: بازخوانی یک مسئله"، ...
  • ۶۱ ، ۱۳۸۹ ...
  • میرداماد، باقر، قبسات، تصحیح مهدی محقق، تهران، انتشارات و چاپ ...
  • هدایت افزا، محمود، لوائی،" رابطه وجود و ماهیت از منظر ...
  • یزدان پناه، سید یدالله، حکمت اشراق، تهران، انتشارات سمت و ...
  • Aristotle, Aristotle’s Posterior Analytics, A Revised Text with Introduction andCommentary ...
  • Lizzini, Olga, ‘Wuǧūd-Mawǧūd/Existence-Existent in Avicenna، A key OntologicalNotion of Arabic ...
  • Menn, Stephen, ‘Fârâbî's Kitâb al-Ḥurûf and his Analysis of the ...
  • _____, ‘Avicenna’s Metaphysics’, in Interpreting Avicenna, Ed. By Peter Adamson,Cambridge ...
  • Feder Benevich, Essence-Existence Distinction: Four Elements of the Post-AvicennianMetaphysical Dispute ...
  • Ward, Julie K., Aristotle on Homonymy، Dialectic and Science, Cambridge ...
  • Wisnovsky, Robert, Avicenna's Metaphysics in Context, Cornell University Press, Ithaca,New ...
  • نمایش کامل مراجع