بررسی شبهات مخالفان علم منطق و پاسخ های علامه طباطبایی به آنها

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 65

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SCJA-15-3_004

تاریخ نمایه سازی: 27 مهر 1400

چکیده مقاله:

مخالفان علم منطق از قدیم الایام با رویکردهایی متفاوت، شبهاتی را علیه منطق پژوهی وارد کرده، از ناروایی روی آوری به این دانش سخن گفته اند. این شبهات در یک دسته بندی قابل ارجاع به چهار دسته کلی هستند. نوشتار حاضر می کوشد ضمن گزارش این دسته ها، نشان دهد که علامه طباطبائی کوشیده است در دفاع از منطق پژوهی، پاسخ های استواری را در برابر این قبیل شبهات پیش روی نهد. علامه علم مدون منطق را بازتاب طریق فطری فکر و استدلال می داند و تصریح می کند که بدون استمداد از منطق در معارف حقه اسلامی، حتی یک مساله را نمی توان اثبات کرد. به باور وی حتی معترضان منطق پژوهی نیز در شبهات خود نسبت به اشتغال به علم منطق و صدور فتوای ناروایی اشتغال به این علم، چاره ای از تمسک به همین طریق فطری ندارند. شبهات معترضان در یک دسته بندی کلی در چهار دسته زیر جای می گیرند؛- شبهات ناظر به فایده علم منطق؛- شبهات ناظر به درستی علم منطق؛- شبهات ناظر به انگیزه های ورود، ترجمه و ترویج منطق در جهان اسلام؛- شبهات ناظر به پیامدهای اشتغال به علم منطق.نوشتار حاضر می کوشد شبهات فوق را به آثار علامه طباطبایی از جمله تفسیر المیزان عرضه کند و پاسخ های وی به آنها را بیان و تا حد امکان با پاسخ های دیگران مقارن سازد.

کلیدواژه ها:

علامه طباطبایی/ المیزان/ منطق/ منطق دانان/ منطق پژوهی

نویسندگان

ابراهیم نوئی

دانشگاه شهید بهشتی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن حزم، احمد بن سعید، التقریب لحد المنطق؛ ضمن رسائل ...
  • ابن رشد، محمد، فصل المقال،ترجمه سید جعفر سجادی، چاپ اول، ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله، الشفا، قم، منشورات مکتبه آیه ...
  • ........................................، النجاه عن الغرق فی بحر الضلالات، تصحیح محمد تقی ...
  • ابن صلاح، فتاوی ابن الصلاح، ترکیه، المکتبه الاسلامیه محمد ازدمیر. ...
  • ابن قتیبه،عبدالله بن مسلم، ادب الکاتب، تصحیح محمد محی الدین ...
  • استرابادی، محمد امین، الفوائد المدنیه، قم، دارالنشر لاهل البیت، بی ...
  • اشعری، ابوالحسن،استحسان الخوض فی علم الکلام، الطبعه الثالثه، هند، مطبعه ...
  • اصفهانی، مهدی، ابواب الهدی،تحقیق حسن جمشیدی، چاپ اول، قم، بوستان ...
  • ........................ ، اعجاز القرآن (ضمیمه مصباح الهدی)،تحقیق حسن جمشیدی، قم، ...
  • ........................ ، تقریرات، مشهد، کتابخانه آستان قدس رضوی، نسخه ۱۲۴۵۵.(نسخه ...
  • بدوی، عبدالرحمان، التراث الیونانی فی الحضاره الاسلامیه، الطبعهالثانیه، قاهره، دارالنهضه ...
  • حکیمی، محمد رضا، عقل خودبنیاد دینی، ماهنامه همشهری، آذر ۱۳۸۰ ...
  • جرجانی، علی بن محمد، حاشیه بر تحریر القواعد، همراه با ...
  • زبیدی، اتحاف الساده المتقین بشرح احیاء علوم الدین، الطبعه الاولی، ...
  • سامی النشار، علی، مناهج البحث عند مفکری الاسلام، الطبعه الاولی، ...
  • ساوی، عمر بن سهلان، البصائر النصیریه، تصحیح رفیق العجم،الطبعه الاولی، ...
  • سبکی، عبدالوهاب، معید النعم و مبید النقم،تحقیق محمد علی النجار، ...
  • سهروردی، یحیی بن حبش، منطق التلویحات، تحقیق علی اکبر فیاض، ...
  • سیوطی، عبدالرحمن، الحاوی للفتاوی، تصحیح محمدمحی الدین عبدالحمید،الطبعه الثالثه، مصر، ...
  • ......................................، صون المنطق و الکلام عن فنی المنطق و الکلام، ...
  • شهرزوری، شمس الدین محمد، شرح حکمه الاشراق، تصحیح حسین ضیایی، ...
  • شهید ثانی، رسائل الشهید الثانی،تحقیق رضا مختاری، چاپ اول، قم، ...
  • صنعانی، محمد بن ابراهیم، ترجیح اسالیب القرآن علی اسالیب الیونان، ...
  • طباطبائی، محمد حسین، بررسی های اسلامی، به کوشش سید هادی ...
  • ................................،قرآن در اسلام،قم، دفتر انستارات اسلامی، چاپ دهم، ۱۳۷۹ش ...
  • ................................ ، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، موسسه النشر الاسلامی، ...
  • غزالی، محمد، مقاصد الفلاسفه، تصحیح سلیمان دنیا، الطبعه الاولی، مصر، ...
  • فخر رازی، الانارات فی شرح الاشارات، تصحیح امیر فرهپور(پایان نامه ...
  • قطب رازی، محمد، تحریر القواعد المنطقیه، چاپ اول، قم، انتشارات ...
  • ..........................، شرح المطالع، بی تا، قم، گذرخان، انتشارات کتبی نجفی ...
  • قطب شیرازی، محمود بن مسعود، شرح حکمه الاشراق، چاپ اول، ...
  • گرامی، محمد علی، مقصود الطالب، الطبعه الثالثه، تهران، موسسه الاعلمی، ...
  • مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، چاپ ششم، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۷۸ش، ...
  • ....................، اصول فلسفه و روش رئالیسم، چاپ دوم، تهران، انتشارات ...
  • ...................، آشنایی با علوم اسلامی، منطق و فلسفه، چاپ اول، ...
  • مظفر، محمد رضا، المنطق، چاپ اول، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان،۱۳۸۸ق ...
  • مظفری، حسین، بنیان مرصوص، چاپ اول، قم، انتشارات موسسه آموزشی ...
  • مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار،الطبعه الاولی، بیروت، موسسه الوفاء، ۱۴۰۴ق ...
  • نمایش کامل مراجع