اثربخشی راهکارهای مدیریتی کاهش مصرف آب کشاورزی (مطالعه موردی: محدوده مطالعاتی مرودشت – خرامه)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 255

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WSRCJ-8-4_005

تاریخ نمایه سازی: 4 آبان 1400

چکیده مقاله:

بهرهبرداری بیرویه از منابع آب کشور به ویژه در بخش کشاورزی، ایران را با تهدید جدی روبرو کرده است. هدف اصلی در این مطالعه بررسی اثر بخشی راهکارهای مدیریتی ممکن در سطح مزرعه، بدون نیاز به تغییر سیستم آبیاری و صرف هزینه مضاعف برای کاهش مصرف آب کشاورزی شامل ارتقاء راندمان آب آبیاری، تغییر تاریخ کاشت و اعمال سطوح مختلف کمآبیاری با توجه به نوع کشت، سطح زیر کشت، شرایط واقعی مدیریت آبیاری (مقدار، تعداد آبیاری و ...) در نواحی مختلف محدوده مطالعاتی مورد بررسی قرار گرفته است. تابع هدف مطالعه صرفهجویی در مصرف آب با پیشگیری از برداشت مازاد از منابع آب زیرزمینی قرار داده شده است. تکمیل و صحت سنجی اطلاعات تهیه شده (از سازمانهای اجرایی استان فارس) با جمعآوری اطلاعات مستقیم از ۱۵۸ مزرعه با پراکنش مناسب که معرف کل منطقه باشد انجام شده است. نتایج نشان داد، بهبود راندمان آبیاری برای کشتهای غالب در دو منطقه درودزن و کربال، بهترتیب منجر به صرفهجویی در مصرف آب تخصیصی به میزان (% ۱۱/۲) ۱۳۱/۵ و (% ۱۰/۸۳) ۳۳/۸ میلیون متر مکعب خواهد شد. نتایج حاصل از سناریوی تغییر تاریخ کاشت با استفاده از مدل شبیهسازی AquaCrop نشان داد با این الگوی مدیریتی میتوان به میزان(% ۲/۷) ۳۱/۶ و (% ۲/۹۴) ۹/۱۷ میلیون متر مکعب در مصرف آب صرفهجویی کرد. در عین حال بررسی سطوح مختلف کمآبیاری نشان داد میتوان به میزان به ترتیب (% ۷/۳) ۸۵/۸ و (% ۸/۴) ۲۶/۲ میلیون متر مکعب در دو منطقه درودزن و کربال در مصرف آب صرفه جویی کرد.

نویسندگان

امید رجا

گروه آبیاری و آبادانی،پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

مسعود پارسی نژاد

عضو هیات علمی گروه آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران

تیمور سهرابی

استاد دانشگاه تهران