اهداف و کارکردهای کنسولگری های انگلیس در کرمان و سیستان(۱۳۳۳-۱۳۱۲ه.ق)

منطقه جنوب شرقی ایران صحنه رقابتهای روس و انگلیس در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم بود. قصد روسیه تحت فشار گذاشتن بریتانیا با هدف نزدیک شدن به هند و قصد انگلیس به وجود آوردن منطقه حائل و سد دفاعی برای محافظت از هند بود. تاسیس کنسولگریهای دولتهای رقیب در مجاورت منطقه مورد نظر از جمله اقدامات رقابتی دو قدرت بود تا اهداف و مطامع دولتهای متبوع خود را تامین نمایند. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای و اسناد در پی پاسخ به این سوال بود که اهداف و کارکردهای کنسولگریهای انگلستان در کرمان و سیستان چه بوده است؟ یافتههای پژوهش حاکی از آن است که رویکرد انگلیس در جنوب شرق ایران رویکردی نظامی بود. در کرمان ۸۰ درصد و در سیستان ۸۵ درصد کنسولها و نمایندگان کنسولی انگلیس از نظامیان بودند. در دوره فعالیت کنسولگری انگلیس در کرمان، تراز تجاری کرمان با هند و اروپا بر اساس اسناد کنسولی از ارقام بسیار پائین منفی ۶۰/۸۳- درصد در سال ۱۹۰۷-۱۹۰۶م/۱۳۲۵-۱۳۲۴ق، به بیش از ۵۳ درصد در سال ۱۹۱۳-۱۹۱۲م/۱۳۳۲-۱۳۳۱ق رسید. با تاسیس کنسولگری سیستان نیز جهشی ۸۹ درصدی در تجارت این منطقه با هند پدید آمد. AbstractIn the nineteenth and early twentieth centuries, south east of Iran was the place for British and Russian competition. The objective of Russia was to pressure Britain for advancing towards India. On the other hand, the objective of Britain was to create a buffer zone and defensive wall for protection of India. Adjacent establishments of British and Russian consulates in the region were some of the competitive elements, exercised by the both governments, facilitating their corresponding objectives and interests. Through utilization of descriptive- analytical method and library resources and documents, this investigation is administered. The main question is, "What were the purposes and functions of British consulate in Kerman and Sistan?" The findings suggest that the approach of British in south east of Iran was militaristic. The research shows that ۸۰% of staff members of consulate representatives in Kerman and ۸۵% of staff members of consulate representatives in Sistan acquired militaristic legal personalities. In the course of activities of the British consulate in Kerman, the trade balance between Kerman and India-Europe increased from -۸۳/۶۰% in ۱۹۰۶-۱۹۰۷ to ۵۳% in ۱۹۱۲-۱۹۱۳. By the establishment of the consulate in Sistan, the trade balance of the province with India increased to ۸۹%.Keywords: Iran, Consulate, Britain, Russia, Kerman, Sistan.