شورش انوشه زاد و بررسی ماهیت آن

در دهه ۵۵۰ میلادی در پادشاهی خسرو یکم شورشی رخ داد که رهبری آن با انوشه زاد، پسر خسرو یکم (انوشیروان) بود. این شورش، هرچند در بالای هرم قدرت در شاهنشاهی ساسانی رخ داد اما منابع، ماهیت و هدف از آن را متفاوت گزارش کردهاند؛ برخی منابع بر پافشاری لجوجانه شاهزاده بر ایمان مسیحیاش تاکید دارند. برخی خیزش شاهزاده را برای دستیابی به تاج و تخت پدر رو به مرگش گزارش میکنند و برخی نیز زندیک بودن انوشه زاد و ماهیت مزدکی شورش وی را پیش میکشند. به نظر میرسد برخی تفاوت های قابل توجه میان منابع، اصل رویداد و زمان آن را که در هنگام بیماری شاه روی داده، بیشتر به نفع تاجخواهی شاهزاده می دانند تا باور ترسایی وی یا زندیک بودنش. انوشه زاد بزرگترین پسر خسرو بود اما شورش وی که منجر به زندانی یا نابینا کردن وی گردید، عملا او را از گروه نامزدهای جانشینی بیرون کرد و فرصت را به هرمزد داد که برخی منابع نیز او را پسر بزرگ شاه معرفی میکنند. این مقاله بر آن است تا به بررسی ماهیت این شورش بپردازد.