رابطه بین تحولات زمین های الگودار با تغییرات زمانی و مکانی غلظت ترکیبات شیمیایی کفه نمکی پلایای سهل آباد (مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 151

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GERAZ-9-1_002

تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1400

چکیده مقاله:

محیط حساس پلایا به مثابه یکی از بزرگ ترین منابع معدنی، جایگاه ویژه­ای در فعالیت های اقتصادی دارد. ترکیبات شیمیایی موجود در پلایا برای خاک بسیار ضروری بوده و به­منظور حاصلخیزی خاک کشاورزی مورد بهره برداری قرار می گیرد. پلایای سهل­آباد در استان خراسان جنوبی به­سبب داشتن دریاچه­های اتفاقی شور، اراضی مرطوب، پوسته­های نمکی، توده­های نمک سطحی و زمین­های الگودار، چشم انداز ژئومورفولوژیک ویژه­ای ایجاد کرده و از سوی ساکنان مورد بهره برداری های معدنی و کشاورزی قرار می­گیرد. مسئله بهره برداری غیر اصولی و بیش ازحد منابع معدنی پلایای سهل­آباد، ضمن بروز تحولات غیر طبیعی در چشم انداز ژئومورفولوژی پلایا می تواند باعث تشدید مخاطرات ناشی از فرسایش بادی ازطریق افزایش بار رسوب قابل حمل شود. در این بررسی درصد تغییرات برخی از عناصر شیمیایی شامل کلرید سدیم، سدیم و ژیپس با کمک داده­های ماهواره­ای در طی دو دوره زمانی محاسبه شده است. درصد تغییرات زمین­های الگودار نیز با کمک تجزیه و تحلیل الگو و بافت اولین جزء اصلی تصاویر ماهواره­ای محاسبه شده است. درنهایت، رابطه همبستگی بین این دو گروه از تغییرات در سطح کفه نمکی پلایا بررسی شده است. نتایج نشان می دهد که توده­های نمک در سطح خاک پلایا غالبا از کلرید سدیم و ژیپس تشکیل شده و یکنواخت­ نبودن توزیع مواد شیمیایی محلول در محدوده چشم­انداز پلایا سبب تنوع در تشکیل زمین­های الگودار شده است؛ همچنین بررسی رابطه بین تغییرات به­وجودآمده در غلظت ترکیبات شیمیایی مورد بررسی با یکدیگر همبستگی ضعیفی را نشان می­دهد. درنهایت بررسی رابطه بین تغییرات ترکیبات شیمیایی با تغییرات به­وجودآمده در زمین­های الگودار کفه پلایا وجود همبستگی از نوع مثبت و ضعیف در سطح معنی داری ۰۵/۰ = α را نشان می دهد. بیشترین اثرگذاری در بین ترکیبات شیمیایی مورد بررسی بر تحولات زمین­های الگودار کفه پلایا مربوط به تغییرات غلظت ترکیب شیمیایی سدیم با مقدار همبستگی حدود ۳۵/۰ است.  

نویسندگان

مهدی ثقفی

استادیار ژئومورفولوژی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اشتوکلین، یوهان؛ افتخارنژاد، جمشید؛ هوشمندزاده، عبدالرحیم (۱۳۵۲) بررسی مقدماتی زمین­شناسی ...
  • درویش­زاده، علی (۱۳۷۱) شرایط زمین­شناسی ایجاد کویرها و بیابان­های ایران، ...
  • رضایی مقدم، محمدحسین؛ ثقفی، مهدی (۱۳۸۵) بررسی تحولات ژئومورفیک پلایای ...
  • رضایی مقدم، محمدحسین؛ ثقفی، مهدی (۱۳۸۳) طبقه­بندی و تحلیل مورفولوژی ...
  • رئیس السادات، سید ناصر؛ زرین کوب، محمدحسین؛ خطیب، محمدمهدی (۱۳۹۱) ...
  • کلینسلی، دانیل (۱۳۸۱) کویرهای ایران و خصوصیات ژئومورفولوژیکی و پالئوکلیماتولوژی ...
  • محمدی، ملیحه (۱۳۹۴) آشکارسازی تغییرات واحدهای ژئومورفولوژی پلایاهای ایران مرکزی ...
  • Brabyan, L. (۱۹۹۸) GIS analysis of macro landform, Presented at ...
  • Bryant, R. G. (۲۰۱۳) Recent advances in our understanding of ...
  • Darvishzadeh, A. (۱۹۹۲) Geological conditions of deserts and deserts of ...
  • Goodspeed, M. J., Winkworth, R. E. (۱۹۷۸) Fate and effect ...
  • Goudie, A. S. (۱۹۹۱) Pans, Progress in Physical Geography: Earth ...
  • Gutie´rrez-Elorza, M., Desir, M., Gutie´rrez-Santolalla, F., Marı´n, C. (۲۰۰۵) Origin ...
  • Hall, A. (۱۹۹۵) Change detection, er mapper ۵.۰ applications, Earth ...
  • Howari, F. M., Goodell, P. C., Miyamoto, S. (۲۰۰۲) Spectral ...
  • Hubbard, B. E., Crowley, J. K. (۲۰۰۵) Mineral mapping on ...
  • Klinsley, D. (۲۰۰۲) The desert of Iran and geomorphological features ...
  • Mees, F. (۱۹۹۹) Distribution patterns of gypsum and kalistrontite in ...
  • Milewski, R., Chabrillat, S., Behling, R. (۲۰۱۷) Analyses of recent ...
  • Millington, A. C., Drake, N. A., Townshend, J. R. G., ...
  • Mohammadi, M. (۲۰۱۵) Detection of changes in geomorphologic units of ...
  • Montana, C. (۱۹۹۲) The colonization of bare areas in two ...
  • Neal, J. T. (۱۹۷۵) Playa surface features as indicators of ...
  • Prospero, J. M., Ginoux, P., Torres, O., Nicholson, S. E., ...
  • Raeis Alsadat, N., Zarinkoub, M. H., Khatib, M. M. (۲۰۱۲) ...
  • Reynolds, R. L., Yount, J. C., Reheis, M., Goldstein, H., ...
  • Rezaei Moghadam, M. H., Saghafi, M. (۲۰۰۴) Classification and analysis ...
  • Rezaei Moghadam, M. H., Saghafi, M. (۲۰۰۶) The research on ...
  • Richards, J., Jia, X. (۱۹۹۹) Remote Sensing Digital Image Analysis: An ...
  • Rosen, M. R. (۱۹۹۴) The importance of groundwater in playas: ...
  • Saghafi, M. (۲۰۱۷) Application of remote sensing indices for mapping ...
  • Shaw, P. A., Bryant, R. G. (۲۰۱۱) Playas and salt ...
  • Stocklin, J., Eftekharnezhad, J., Houshmandzadeh, A. (۱۹۷۴) Basic study of ...
  • Washington, R., Todd, M., Middleton, N. J., Goudie, A. S. ...
  • White, K., Eckardt, F. (۲۰۰۶) Geochemical mapping of carbonate sediments ...
  • White, L. P. (۱۹۶۹) Vegetation arcs in Jordan, The Journal ...
  • White, L. P. (۱۹۷۱) Vegetation stripes on sheet wash surfaces, ...
  • Wickens, G. E., Collier, F. W. (۱۹۷۱) Some vegetation patterns ...
  • Worrall, G. A. (۱۹۶۰) Tree patterns in The Sudan. Journal ...
  • نمایش کامل مراجع