ارزیابی تاثیرات تنش های گرمایی در کشت ذرت (مطالعه موردی استان قزوین)

تنش گرمایی درگیاهان عبارت است از افزایش دما به بالاتر از سطح آستانه برای یک دوره زمانی که موجب خسارت تغییر ناپذیر(پایدار) در رشد ونمو گیاهان شود. در دماهای خیلی بالا همراه با آسیب شدید سلولی و مرگ سلول ها ممکن است در چند دقیقه اتفاق بیافتند که دلیل آن ، به هم ریختن ساختارهای سلولی است.خسارت مستقیم بر اثر تنش گرما شامل به هم ریختن ساختار پروتئین ها وافزایش سیالیت غشاهای سلولی وخسارت غیر مستقیم می باشد. نتیجه این اختلال ها، وارد شدن خساراتی به گیاه از جمله ممانعت از رشد آن می باشد.پژوهش حاضر ، به زمان وقوع امواج گرمایی یا پدیده های حدی اقلیمی استان قزوین طی دوره آماری ۲۵ ساله (۱۹۸۲- ۲۰۰۷) پرداخته و تاثیرات تنش های گرمایی بر رشد و نمو گیاه ذرت مورد ارزیابی قرارداده است. نتایج نشان داد، درماه های خرداد، تیر و مرداد طی سال های ۱۹۸۵- ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ بیش ترین امواج گرمایی را دارد بنحوی که در تیرماه طی سال های ۱۹۸۳- ۱۹۸۵- ۱۹۸۷- ۲۰۰۳ و ۲۰۰۶ مشاهدات بیشتر و بالاخره در ماه مرداد نیز طی سال های ۱۹۸۳- ۱۹۹۷ و ۲۰۰۵ به وقوع پیوسته است تحلیل روزانه آن در ماه خرداد تنها ۱۰ روز در تیرماه ۶۳ روز و درمرداد ماه ۵۰ روز از آن دما به بالای ۳۸ درجه رسیده و درگیاه ذرت تنش ایجاد می شود؛ در بین این سه ماه بیش ترین تنش نیز مربوط به ماه تیر بوده که باعث کاهش کیفیت محصول و یا از بین رفتن گیاه شده است. وقتی امواج گرمایی افزایش یابد و از آستانه تحمل گیاه بالاتر رود بر روی محصولات تاثیر منفی گذاشته و در نتیجه باعث کاهش میزان تولید و یا در مواردی باعث از بین رفتن محصولات می شود.